Унікальная выстава, падобных да якой яшчэ не было ў Беларусі, адкрываецца сёння ў Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі. Напярэдадні Sputnik паглядзеў, як манціруецца выстава, а таксама запытаўся ў намесніка дырэктара Нацыянальнай бібліятэкі Алеся Сушы, якія цікавосткі можна знайсці ў вітрынах Музея кнігі.
"Мы спрабавалі паказаць гісторыю ўсяго чалавецтва праз пісьменства, і пісьменства незвычайнае, пісьменства сакральнае. Фактычна мы паказваем гісторыю біблейскага тэксту, праз біблейскі тэкст гісторыю культуры цывілізацыі, палітыкі, дзяржаўнасці, усёй, прынамсі індаеўрапейскай, але цяпер ужо і сусветнай цывілізацыі", — распавёў навуковец.
У Беларусь прывезлі экспанаты, якім ад 5 тысяч гадоў, да сучасных, з цэлага шэрагу краін: Вялікабрытаніі, ЗША, Ізраіля, Паўднёвай Карэі, Расіі, Кітая і іншых. Але самае важнае – у Нацыянальнай бібліятэцы выстаўленыя ўнікальныя аб'екты, якія захоўваюцца пераважна ў прыватных калекцыях.
"Многія з іх зусім не бачылі перад гэтай выставай нідзе і ніколі. Некаторыя не ўключаліся ў каталогі, то бок не публікаваліся, і нават не ўведзеныя ў навуковы ўжытак", — распавёў Алесь Суша.
На выставе можна будзе знайсці скруткі са старажытнай Грэцыі, Вавілона, Рымскай Імперыі і Міжземнаморскага рэгіёну, дзе адбывалася пашырэнне Бібліі. Таксама прадстаўлены вельмі рэдкія скруткі Бібліі, напісаныя на Усходзе, напрыклад, у Індыі, у Грузіі, іншых краінах Каўказа, у Арменіі, арыгінальныя аб'екты з Далёкага Усходу, напрыклад, з Кітая.
Друкаваныя кнігі паказваюць гісторыю Бібліі ад Гутэнберга, першых выданняў Бібліі на нацыянальных мовах, шматмоўных выданняў Бібліі — Біблій-паліглот — да нашага часу.
"Можна бачыць гравюры Дзюрэра і мастацкія працы Сальвадора Далі – гэта, безумоўна, выключнай значнасці падзея для нашай культурнай традыцыі", — сказаў Алесь Суша.
Вельмы шырока будзе прадстаўлена на выставе і беларуская кніжная традыцыя, якая фактычна пачалася з Бібліі — старажытных Тураўскага і Полацкага Евангелляў, з Бібліі пачалася і друкарская традыцыя на беларускай зямлі.
"Тут жа мы бачым і пераклады на сучасную беларускую мову, якія будзе цікава ўбачыць нашым сучаснікам, бо гэта ўжо нараджэнне традыцыі сучаснай літаратурнай мовы і ўласна біблейскай літаратуры", — адзначыў навуковец.
Наведвальнікам выставы будзе даступнае мабільнае прылажэнне, якое можна будзе выкарыстоўваць як аўдыёгід або здзейсніць у ім віртуальную экскурсію па выставе.
Алесь Суша: "Гэта старажытныя спісы часоў нараджэння хрысціянства, адны з самых старажытных з тых, што вядомыя. Яны, бясспрэчна, былі вельмі пашыраныя ў свеце ў той час, па "Іліядзе" Гамера, як па Бібліі антычнасці, арыентаваліся ўсюды ў свеце як па цудоўным ўзоры літаратуры, і ў значнай меры ў пэўным падабенстве з ёй пісаліся і біблейскія тэксты, прынамсі тэксты гістарычных кніг Бібліі, напрыклад, Кніга Царстваў".
Алесь Суша: "Вельмі прыгожая кілікійская – армянская – кніжная традыцыя, гэта ўжо позняе армянскае царства, ХІV – пачатак ХV стагоддзя. Золата, колеры, радасці такія, якіх раней нельга было ўявіць, былі магчымыя ў багатым Кілікійскім царстве (цяпер гэта тэрыторыя Турцыі), там кніжнасць пашыралася вельмі актыўна з проста цудоўнымі формамі".
Алесь Суша: "Старонкі мы будзем мяняць, бо ім доўга нельга ляжаць у адным становішчы".
Алесь Суша: "Пасля, ад сярэдзіны XVI да сярэдзіны ХХ стагоддзя каталіцкая царква не збірала Сусветныя саборы. Другі Ватыканскі сабор стаў наступным пасля Трыдэнцкага, і ўвесь гэты час каталіцкая царква жыла ў межах лацінскай традыцыі, якая была замацаваная Трыдэнцкім саборам. Адзінай магчымай мовай для Бібліі і для набажэнстваў была лацінская мова, і толькі Другі Ватыканскі сабор дазволіў выкарыстанне нацыянальных моў.
Алесь Суша: "Яны ляжалі на канкрэтным месцы - мяняліся чытачы, а не кнігі на сталах".
аб'ёмным выданнем.
