Зараз у беларускай сістэме адукацыі ідуць змены ў выкладанні дысцыплін сацыяльна-гуманітарнага блока, але гэта не значыць, што адзін прадмет механічна заменяць на іншы.
Мяркуецца захаванне двух абавязковых вучэбных курсаў, адным з якіх стане "Гісторыя беларускай дзяржаўнасці".
Як зменіцца выкладанне галоўнага "патрыятычнага" прадмета карэспандэнт Sputnik Станіслаў Андросік даведаўся ў дэкана гістарычнага факультэта БДУ Аляксандра Каханоўскага.
Новая старая гісторыя
Раней у адрас прадмета "Гісторыя Беларусі" ў вышэйшай школе ішлі нараканні, што ён шмат у чым паўтарае школьны курс.
У такой сітуацыі многае залежыць ад асобы самога выкладчыка, таму што ва ўніверсітэце выкладанне павінна праходзіць на больш высокім інтэграваным узроўні.
"Наша грамадства па ўзроўні ведаў роднай гісторыі на жаль, пакуль далёка ад усведамлення свайго мінулага. На самай справе, ёсць неабходнасць у стварэнні інтэграванага курса, які не будзе паўтараць школьны, а на новым узроўні абагульніць этапы гістарычнага мінулага скрозь прызму развіцця беларускай дзяржаўнасці", - канстатаваў дэкан гістфаку БДУ.
Тут акцэнты будуць зробленыя на краевугольныя падзеі і этапы гісторыі дзяржаўнасці. У дадзеным выпадку, у першую чаргу, уся ўвага надаецца гісторыі станаўлення дзяржавы.
Трыадзіны курс
Пры гэтым Аляксандр Каханоўскі адзначыў, што праграма новага курсу ўжо прайшла неабходнае рэцэнзаванне і знаходзіцца на зацвярджэнні ў Рэспубліканскім інстытуце вышэйшай школы і Міністэрстве адукацыі.
Навучальны курс будзе падзелены на наступныя раздзелы:
- Асноўныя этапы развіцця беларускай дзяржаўнасці
- Асновы дзяржаўнага ладу Рэспублікі Беларусь
- Беларусь на стыку культур і цывілізацый.
Дапусцім, студэнты вывучаюць Канстытуцыю, як асноўны закон, то, зразумела, яны даведаюцца, як фарміраваліся прававыя традыцыі Беларусі, пачынаючы ад Рускай праўды, Статутаў Вялікага княства Літоўскага, Савецкай Канстытуцыі і завяршаючы сучаснай Канстытуцыяй Рэспублікі Беларусь.
"У цяперашні час ідзе працэс падрыхтоўкі тэксту навучальнага дапаможніка, завяршэнне працы над якім плануецца да канца сакавіка. Затым будзе ісці дапрацоўка зместу тэкстаў, для таго каб да канца вясны прадставіць дапаможнік для рэцэнзавання і абмеркавання", - распавёў дэкан гістфака.
Паводле яго слоў, калі ўсе этапы напісання дапаможніка, а таксама рэцэнзаванне і падрыхтоўка да выдання пройдуць згодна з планамі, то навучальны дапаможнік "Гісторыя беларускай дзяржаўнасці" будзе даступны для студэнтаў да наступнага навучальнага года.
Прынцыповае адрозненне
Прычым, ён запэўніў, што новы курс не ставіць перад сабой у якасці першачарговай задачу замацаваць у памяці студэнта набор пэўных фактаў, гэта шмат у чым міждысцыплінарны курс, які арыентуе на разуменне дзяржаўна-палітычных працэсаў.
"У першую чаргу ў аснову пастаўлена сучаснае беларускае грамадства, але пры гэтым ідзе сталы зварот да гістарычнага мінулага Беларусі", - удакладніў Аляксандр Каханоўскі.
Нельга аб'ектыўна ўспрымаць сучаснасць і сучасныя працэсы без ведання і разумення гістарычнага вопыту нашай краіны.
У першую чаргу студэнтаў пазнаёмяць і растлумачаць значэнне такіх тэрмінаў, як дзяржава, суверэнітэт, нацыя, якія з'яўляюцца адпраўнымі паняццямі для разумення, што такое гісторыя дзяржаўнасці.
"У праграме знайшлі адлюстраванне першыя дзяржаўныя ўтварэнні на тэрыторыі Беларусі - Полацкае і Тураўскае княствы, затым Вялікае княства Літоўскае, беларускія землі ў складзе Расійскай імперыі, а таксама дзяржаўнае будаўніцтва ў БССР і аж да сучаснасці", - апісаў ўтрыманне дапаможнікі гісторык.
У вучэбнай праграме знайшлося месца для І Усебеларускага з'езда, Беларускай Народнай Рэспублікі, пытанняў стварэння Белнацкаму і яго ролі ў абвяшчэнні БССР. Не абышлі бокам гісторыкі і заснаванне ЛітБел, і Польска-савецкую вайну з яе наступствамі для Беларусі, Вялікую айчынную вайну і працэс пасляваеннага аднаўлення і мадэрнізацыі БССР.
"Асобная пазіцыя ў вучэбнай праграме - дасягненні сучаснай беларускай дзяржавы. Пры гэтым праграма ўключае ў сябе асноўныя вехі гісторыі, пачынаючы з ІХ стагоддзя і завяршаючы ХХІ стагоддзем", - сказаў дэкан гістфаку БДУ.
Грамадзянін і патрыёт
На яго думку, асноўная задача новага курсу - сфарміраваць у студэнта абгрунтаваную грамадзянскую пазіцыю, навучыць яго быць грамадзянінам і патрыётам. "Разумець і шанаваць найважнейшую нашу каштоўнасць - суверэнную дзяржаву".
У аўтарскі калектыў, які працуе над навучальным дапаможнікам па "Гісторыі беларускай дзяржаўнасці" ўвайшлі:
- Ігар Марзалюк, доктар гістарычных навук, старшыня парламенцкай камісіі па адукацыі, навуцы і культуры
- Пётр Брыгадзін, доктар гістарычных навук, дырэктар Інстытута бізнесу БДУ (былы міністр адукацыі)
- Вадзім Гігін, кандыдат гістарычных навук, дэкан факультэта філасофіі і сацыяльных навук БДУ
- Сяргей Ходзін, доктар гістарычных навук, прафесар гістарычнага факультэта БДУ
- Аляксандр Каханоўскі, доктар гістарычных навук, дэкан гістарычнага факультэта БДУ
- Дзяніс Дук, доктар гістарычных навук, рэктар Магілёўскага ўніверсітэта імя А.А.Куляшова
- Сцяпан Цямушаў, кандыдат гістарычных навук, дацэнт гістарычнага факультэта БДУ
Курс "Гісторыі беларускай дзяржаўнасці" будзе выкладацца на першым годзе навучання, будзе ўключаць у сябе 54 аўдыторных гадзіны заняткаў і завершыцца дыферэнцыраваным залікам або іспытам.