МІНСК, 24 сак - Sputnik. Прэмія для расійскіх кампаній у пастаўках нафты знізіцца на 7 долараў, распавёў прэм'ер-міністр Беларусі Сяргей Румас.
Адказваючы на пытанне, на якіх умовах кампанія "Раснафта" будзе пастаўляць нафту, беларускі прэм'ер сказаў, што "Беларусь з канца мінулага года вяла перамовы аб тым, што нафта для перапрацоўкі на нашы НПЗ расійскімі кампаніямі павінна пастаўляцца без прэміі".
Паводле яго слоў, прэмія ў цане на тону нафты складае 11,7 долара. "Літаральна ў суботу мы дасягнулі дамоўленасці з расійскім урадам аб тым, што ўсе расійскі кампаніі змогуць пастаўляць нафту без прэміі", - нагадаў ён.
Сяргей Румас удакладніў, што "з гэтай прэміі 11,7 долара 7 долараў зніжаюць кампаніі, то бок кампаніі будуць пастаўляць з прэміяй 4,7 долара".
Пасля чаго дадаў, што гэтыя 4,7 долара будуць урэгуляваныя "міжбюджэтных разлікамі - урад Расійскай Федэрацыі возьме гэтыя 4,7 долара на сябе".
"Што тычыцца ўчорашняй публікацыі "Раснафты" (каментара прадстаўніка кампаніі аб пастаўках - Sputnik), хачу сказаць, што "Раснафта", як і іншыя кампаніі, не пагаджалася пастаўляць нафту без прэміі. Яна настойвала на выплаце поўнай прэміі за нафту", - сказаў Сяргей Румас.
Прэм'ер-міністр адзначыў, што "Беларусь будзе выбіраць нафтавыя кампаніі, якія прапануюць лепшыя ўмовы пастаўкі нафты. Напрыклад, дадуць вялікую адтэрміноўку выплаты за нафту".
"Таму яшчэ далёка не факт, што "Раснафта" апынецца ў ліку пастаўшчыкоў нафты. У першую чаргу будзем аддаваць прыярытэт тым кампаніям, якія ў гэты складаны для нас час, першы квартал, пастаўлялі нафту на НПЗ без прэміі. Гэта кампаніі Гуцарыева, гэта невялікія кампаніі. Вось ім пры іншых роўных умовах будзе аддадзены безумоўны прыярытэт", - падсумаваў кіраўнік беларускага ўрада.
Нафтавае пытанне
Беларусь і Расія да пачатка 2020 года не змаглі прыйсці да пагаднення па кошце нафты: рэспубліка адмаўляецца плаціць пастаўшчыкам прэмію ў 6 долараў за тону да кошту пастаўкі. На гэтым фоне 1 студзеня былі прыпыненыя пастаўкі сыравіны ў рэспубліку.
У якасці часовай меры Беларусь закупіла 750 тысяч тон у кампаній расійскага бізнесмена Міхаіла Гуцарыева, якія пагадзіліся працаваць без прэміі. Адначасова, як заяўляе ўрад, вядуцца перамовы з альтэрнатыўнымі пастаўшчыкамі нафты.
У студзені рэспубліка таксама дамовілася аб куплі 80 тысяч тон нарвежскай нафты для "Нафтана" - марка Johan Sverdrup максімальная блізкая па характарыстыках да Urals. Пастаўляцца яна будзе праз порт Клайпеды, які ў год можа прапусціць толькі 3,6 мільёна тон. Акрамя таго, за перавалку і транспарціроўку нарвежскай сыравіны Беларусь пераплачвае па 20 долараў за тону.
Для загрузкі аднаго "Нафтана" патрабуецца каля дзевяці мільёнаў тон штогод, гэта значыць каля 25 тысяч тон штодня. Мазырскі НПЗ перапрацоўвае каля дзесяці мільёнаў тон у год. Большая частка прадукцыі "нафтахіму" ідзе на экспарт у выглядзе светлых нафтапрадуктаў, у першую чаргу аўтамабільнага паліва.
Без альтэрнатывы?
Беларусь ужо шукала альтэрнатыўныя крыніцы нафты ў папярэднія гады. Так, у Венесуэлы рэспубліка закупляла марку Santa Barbara на пачатку 2010-х. Аднак надзвычай дарагая лагістыка і нізкая якасць сыравіны вымусілі звярнуцца да своп-схемы з Азербайджанам. Усяго рэспубліка закупіла ў Венесуэлы за тры гады амаль 3,4 мільёнаў тон. Цікава, што сярэдні кошт за тону расійскай сыравіны для Беларусі ў 2010 годзе была 434 долара, венесуэльскай - 647 долара.
Крыху менш за мільён тон Беларусь закупіла ў Азербайджана ў 2011-м - па кошце ў 838 долараў за тону. Для параўнання: расейская нафта тады ж каштавала каля 430 долараў за тону. У 2016-м Беларусь зноў звярнулася да Азербайдлжана за брэндамі Azeri Light і CPC Blend, аднак таксама ў невялікіх аб'ёмах: 560 тысяч тон. У 2017 рэспубліка закупіла 1,4 мільёна тон нафты ў Ірана.
Пакрыць патрэбы Беларусі ў нафце не могуць ні Азербайджан, ні Казахстан, ні іншыя краіны-партнёры. Акрамя таго, яе ўсё роўна прыйдзецца "разводзіць" расійскай, бо беларускія НПЗ "заточаныя" пад Urals. Пры гэтым кошт альтэрнатыўных пастаўшчыкоў заўсёды перавышае кошт на расійскую сыравіну. Розніца з улікам лагістыкі можа дасягаць практычна два разы.
У мінулым годзе Беларусь купляла ў Расіі нафту па сярэднім кошце ў 364 долара за тону. Пры гэтым рэспубліка плаціла за сыравіну толькі 83% ад сусветнага кошту нафты.
У другой палове лютага пытанне з пастаўкамі нафты ў рэспубліку так і не было вырашана, аднак прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка паведаміў аб "нечаканай прапанове" расійскага калегі Уладзіміра Пуціна па гэтай тэме. Як заяўляў прэзідэнт, прапанова будзе ацэнена ўрадам, пасля чаго будзе прынята рашэнне.
У цэлым на сакавік Беларусь з розных крыніц знайшла амаль мільён тон нафты, прыкметную частку - ад кампаній "Сафмар" Міхаіла Гуцарыева.