Відэа

Відэафакт: як Беларусь развітвалася з ядзернай зброяй

Падпісацца
Апошні эшалон з рухомымі ракетнымі комплексамі "Таполя" пакінуў тэрыторыю Беларусі ў лістападзе 1996 года.

Урачыстая цырымонія развітання з ядзернымі ракетнымі комплексамі, якія некалькі дзесяцігоддзяў размяшчаліся на тэрыторыі Беларусі, адбылася ў лістападзе 1996 года на станцыі Яцук недалёка ад Ліды.

Зараз тут СТА і аўтаразборка. Адкуль вывозілі апошнія беларускія ракеты - Sputnik Беларусь
Зараз тут СТА і аўтаразборка. Адкуль вывозілі апошнія беларускія ракеты

Апошні эшалон з ракетнымі комплексамі "Таполя" пакінуў Беларусь 26 лістапада 1996 года пад сказаныя на дарогу словы міністра абароны Расіі Ігара Радзівона. На цырымоніі прысутнічалі і высокапастаўленыя чыноўнікі, і ваенныя, у тым ліку сакратар Савета бяспекі Беларусі Віктар Шэйман.

Беларусь адмовілася ад ядзернай зброі без дадатковых умоў і агаворак ў 1992 годзе, падпісаўшы Лісабонскі пратакол да Дагавора паміж краінамі СНД і ЗША аб скарачэнні і абмежаванні стратэгічных наступальных узбраенняў.

З пачатку 60-х на тэрыторыі рэспублікі знаходзілася чатыры ракетныя дывізіі, на ўзбраенні якіх ужо ў 1963 годзе стаялі паўтары сотні ракет. Спачатку гэта былі вадкасныя балістычныя ракеты Р-12 і Р-14. пераважна наземнага базіравання, але частка ракет размяшчалася і ў шахтах.

На аб'екце "Дзвіна" пад Паставамі, да прыкладу, было чатыры ракетныя шахты, размешчаныя па краях прамавугольніка 70 на 80 метраў з тэхналагічным блокам у яго цэнтры. Кожная шахта сыходзіла пад зямлю на 30 метраў і мела шырыню 7 метраў. Што засталося ад шахтаў, можна ўбачыць тут.

У разгар Карыбскага крызісу восенню 1962 года беларускія ракетчыкі ездзілі на Кубу. Задзейнічаны быў адзін з дывізіёнаў 428-га ракетнага палка, які дыслакаваўся пад Смаргонню. Як дабіраліся да Кубы і чаму дабраліся не ўсе, Sputnik распавядалі ўдзельнікі тых падзей.

НЗ з рэактарам і экспедыцыя на Кубу: гісторыя ракетнай базы пад Смаргонню - Sputnik Беларусь
НЗ з рэактарам і экспедыцыя на Кубу: гісторыя ракетнай базы пад Смаргонню

На пачатку 80-х беларускія дывізіі пераўзброілі: на змену маламабільным пускавым устаноўкам прыйшлі рухомыя ракетныя комплексы - спачатку "Піянер", затым "Таполя".

Адзін з палкоў, размешчаных у Беларусі, меў на ўзбраенні найбольш сакрэтныя комплексы "Горн" - гэта комплекс камандных ракет, здольных забяспечыць зваротны ўдар у выпадку ўзнікнення праблем з у адказ-сустрэчным ударам. Аб сістэме "Перыметр" і пра тое, што хавалі лясы пад Полацкам, Sputnik расказваў адзін з афіцэраў, які там служыў.

Апошнія "Таполі", якія пакідалі Беларусь у 1996-м, вывозілі з размяшчэння 49-й ракетнай дывізіі. Пра тое, з якімі пачуццямі іх праводзілі афіцэры, Sputnik распавядалі ракетчыкі, якія служылі пад Лідай.

Стужка навiн
0