Фота

Унікальныя фатаграфіі: прыгледзьцеся ў твары людзей, якія прайшлі афганскую вайну

Падпісацца
Паглядзіце на твары гэтых мужчын, якія прайшлі Афган. Прыгледзьцеся ў іх вочы. У іх, як нам здаецца, - боль ад страт і радасць ад таго, што засталіся жывыя. А яшчэ надзея на тое, што новым пакаленням не прыйдзецца больш ваяваць.
Савецкія войскі пакінулі Афганістан 32 гады таму. Вайна "за рэчкай" доўжылася доўгія 9 гадоў 1 месяц і 18 дзён. Праз яе горан прайшло больш за 600 тысяч салдат і афіцэраў Савецкага Саюза. Па афіцыйных дадзеных амаль 55 тысяч чалавек былі паранены, 417 прапалі без вестак. Загінулі, памерлі ад ран і хвароб звыш 15 000 чалавек, з іх - 771 беларус.
Гэта цяпер падзеі з 25 снежня 1979-га па 15 лютага 1989-га на тэрыторыі Афганістана называюцца "вайной", а ў тыя часы гэта было "аказанне інтэрнацыянальнай дапамогі". У газетах, на тэлебачанні і радыё распавядалася аб будаўніцтве ў горнай краіне заводаў, школ, бальніц, дарог (што таксама было).
Аднак аб баявых дзеяннях і ўжо тым больш пра страты паведамлялася вельмі скупа альбо зусім не гаварылася. Sputnik Беларусь падрыхтаваў фатаграфіі некаторых салдат і афіцэраў, якія ваявалі ў Афгане. Пра сябе яны распавядаюць неахвотна. Вайну афганцы ўспамінаць не любяць. Але кожнаму з іх яна сніцца да гэтага часу.
Чытайце таксама:
Серыял "Афган.Online" перамог ва Усерасійскім конкурсе СМІ
© Sputnik / Александр ЖибульПра сябе афганцы распавядаюць неахвотна. Вайну успамінаць не любяць. Але кожнаму з іх яна сніцца да гэтага часу...
Пра сябе афганцы распавядаюць неахвотна. Вайну успамінаць не любяць. Але кожнаму з іх яна сніцца да гэтага часу... - Sputnik Беларусь
1/18
Пра сябе афганцы распавядаюць неахвотна. Вайну успамінаць не любяць. Але кожнаму з іх яна сніцца да гэтага часу...
© Sputnik / Александр ЖибульВіталь Княжышча служыў у Афганістане ў 1984-1985 гадах. Гэта цяпер падзеі з 25 снежня 1979 года па 15 лютага 1989 года на тэрыторыі Афганістана называюцца "вайной", а ў тыя часы гэта было "аказанне інтэрнацыянальнай дапамогі".
Віталь Княжышча служыў у Афганістане ў 1984-1985 гадах. Гэта цяпер падзеі з 25 снежня 1979 года па 15 лютага 1989 года на тэрыторыі Афганістана называюцца вайной, а ў тыя часы гэта было аказанне інтэрнацыянальнай дапамогі. - Sputnik Беларусь
2/18
Віталь Княжышча служыў у Афганістане ў 1984-1985 гадах. Гэта цяпер падзеі з 25 снежня 1979 года па 15 лютага 1989 года на тэрыторыі Афганістана называюцца "вайной", а ў тыя часы гэта было "аказанне інтэрнацыянальнай дапамогі".
© Sputnik / Александр ЖибульІгар Дзевашоў у Афганістане быў снайперам. Да гэтага часу "ваюе" у сне. Успамінае, як увесну 1988 года прыкрываў групу, якая трапіла ў засаду. Людзей выводзілі праз мінныя палі. Пашанцавала: усе засталіся жывыя.
Ігар Дзевашоў у Афганістане быў снайперам. Да гэтага часу ваюе у сне. Успамінае, як увесну 1988 года прыкрываў групу, якая трапіла ў засаду. Людзей выводзілі праз мінныя палі. Пашанцавала: усе засталіся жывыя. - Sputnik Беларусь
3/18
Ігар Дзевашоў у Афганістане быў снайперам. Да гэтага часу "ваюе" у сне. Успамінае, як увесну 1988 года прыкрываў групу, якая трапіла ў засаду. Людзей выводзілі праз мінныя палі. Пашанцавала: усе засталіся жывыя.
© Sputnik / Александр ЖибульУлік знішчаных "духаў" не вёў. "Некаторыя рабілі засечкі на цаўі або прыкладзе, я гэтым не пакутаваў. На самай справе псіхалагічна гэта цяжка. Пакуль ідзе бой, усё нармальна, а пасля спрабуеш пераключыцца. Забіваць людзей і ўсведамляць гэта - вялікі і цяжкі груз", - кажа Дзевашоў. Прызнаецца, што на вайне было страшна.
Улік знішчаных духаў не вёў. Некаторыя рабілі засечкі на цаўі або прыкладзе, я гэтым не пакутаваў. На самай справе псіхалагічна гэта цяжка. Пакуль ідзе бой, усё нармальна, а пасля спрабуеш пераключыцца. Забіваць людзей і ўсведамляць гэта - вялікі і цяжкі груз, - кажа Дзевашоў. Прызнаецца, што на вайне было страшна. - Sputnik Беларусь
4/18
Улік знішчаных "духаў" не вёў. "Некаторыя рабілі засечкі на цаўі або прыкладзе, я гэтым не пакутаваў. На самай справе псіхалагічна гэта цяжка. Пакуль ідзе бой, усё нармальна, а пасля спрабуеш пераключыцца. Забіваць людзей і ўсведамляць гэта - вялікі і цяжкі груз", - кажа Дзевашоў. Прызнаецца, што на вайне было страшна.
© Sputnik / Александр ЖибульІгар Дзевашоў у Афгане атрымаў медаль "За адвагу".
Ігар Дзевашоў у Афгане атрымаў медаль За адвагу. - Sputnik Беларусь
5/18
Ігар Дзевашоў у Афгане атрымаў медаль "За адвагу".
© Sputnik / Александр ЖибульПадпалкоўнік Іван Бурлака ў Афганістане быў двойчы - у 1979-1981 і 1987-1989 гадах. У першай камандзіроўцы, тады яшчэ маёр, займаўся рамонтам аўтамабіляў, бронетэхнікі і стралковай зброі. Крыху пазней стаў намеснікам камандзіра самаходна-артылерыйскага дывізіёна. У абавязкі ўваходзіла планаванне вылетаў верталётаў, якія дастаўлялі на заставы, у тым ліку і высакагорныя, асабісты састаў, прадукты харчавання, боепрыпасы. Наладжваў ўзаемадзеянне авіяцыі і дэсантнікаў у час баявых аперацый.
Падпалкоўнік Іван Бурлака ў Афганістане быў двойчы - у 1979-1981 і 1987-1989 гадах. У першай камандзіроўцы, тады яшчэ маёр, займаўся рамонтам аўтамабіляў, бронетэхнікі і стралковай зброі. Крыху пазней стаў намеснікам камандзіра самаходна-артылерыйскага дывізіёна. У абавязкі ўваходзіла планаванне вылетаў верталётаў, якія дастаўлялі на заставы, у тым ліку і высакагорныя, асабісты састаў, прадукты харчавання, боепрыпасы. Наладжваў ўзаемадзеянне авіяцыі і дэсантнікаў у час баявых аперацый. - Sputnik Беларусь
6/18
Падпалкоўнік Іван Бурлака ў Афганістане быў двойчы - у 1979-1981 і 1987-1989 гадах. У першай камандзіроўцы, тады яшчэ маёр, займаўся рамонтам аўтамабіляў, бронетэхнікі і стралковай зброі. Крыху пазней стаў намеснікам камандзіра самаходна-артылерыйскага дывізіёна. У абавязкі ўваходзіла планаванне вылетаў верталётаў, якія дастаўлялі на заставы, у тым ліку і высакагорныя, асабісты састаў, прадукты харчавання, боепрыпасы. Наладжваў ўзаемадзеянне авіяцыі і дэсантнікаў у час баявых аперацый.
© Sputnik / Александр ЖибульАсабліва ўрэзалася ў памяць, як савецкі самалёт збілі маджахеды. "Там загінулі 12 чалавек. Шкада хлопцаў, усіх, хто не вярнуўся з той вайны", - кажа Бурлака. Узнагароджаны ордэнам Чырвонай Зоркі, медалём "За баявыя заслугі".
Асабліва ўрэзалася ў памяць, як савецкі самалёт збілі маджахеды. Там загінулі 12 чалавек. Шкада хлопцаў, усіх, хто не вярнуўся з той вайны, - кажа Бурлака. Узнагароджаны ордэнам Чырвонай Зоркі, медалём За баявыя заслугі. - Sputnik Беларусь
7/18
Асабліва ўрэзалася ў памяць, як савецкі самалёт збілі маджахеды. "Там загінулі 12 чалавек. Шкада хлопцаў, усіх, хто не вярнуўся з той вайны", - кажа Бурлака. Узнагароджаны ордэнам Чырвонай Зоркі, медалём "За баявыя заслугі".
© Sputnik / Александр ЖибульІван Ладноў быў адным з першых, хто ступіў на афганскую зямлю ў снежні 1979-га. Тады стаяла задача - захапіць аэрадром у Шындандзе. Аперацыя прайшла паспяхова, без страт. Пасля Ладнова з іншымі дэсантнікамі перакінулі ў Кандагар, дзе ён правёў месяц, ахоўваючы аэрадром.
Іван Ладноў быў адным з першых, хто ступіў на афганскую зямлю ў снежні 1979-га. Тады стаяла задача - захапіць аэрадром у Шындандзе. Аперацыя прайшла паспяхова, без страт. Пасля Ладнова з іншымі дэсантнікамі перакінулі ў Кандагар, дзе ён правёў месяц, ахоўваючы аэрадром. - Sputnik Беларусь
8/18
Іван Ладноў быў адным з першых, хто ступіў на афганскую зямлю ў снежні 1979-га. Тады стаяла задача - захапіць аэрадром у Шындандзе. Аперацыя прайшла паспяхова, без страт. Пасля Ладнова з іншымі дэсантнікамі перакінулі ў Кандагар, дзе ён правёў месяц, ахоўваючы аэрадром.
© Sputnik / Александр ЖибульУ Джалалабадзе пачаліся баявыя выхады. На верталётах Ладноў разам з таварышамі прыкрываў савецкіх салдат, душачы агнявыя кропкі маджахедаў. Затым зноў трапіў у Кандагар. Удзельнічаў у захопе караванаў са зброяй і боепрыпасамі. На адным з заданняў салдат, які ішоў побач, падарваўся на міне, а Івана проста адкінула выбуховай хваляй. "Ужо дома па начах мучылі кашмары: і крычаў, і прачынаўся. З гадамі боль прытупіўся", - прызнаецца афганец.
У Джалалабадзе пачаліся баявыя выхады. На верталётах Ладноў разам з таварышамі прыкрываў савецкіх салдат, душачы агнявыя кропкі маджахедаў. Затым зноў трапіў у Кандагар. Удзельнічаў у захопе караванаў са зброяй і боепрыпасамі. На адным з заданняў салдат, які ішоў побач, падарваўся на міне, а Івана проста адкінула выбуховай хваляй. Ужо дома па начах мучылі кашмары: і крычаў, і прачынаўся. З гадамі боль прытупіўся, - прызнаецца афганец. - Sputnik Беларусь
9/18
У Джалалабадзе пачаліся баявыя выхады. На верталётах Ладноў разам з таварышамі прыкрываў савецкіх салдат, душачы агнявыя кропкі маджахедаў. Затым зноў трапіў у Кандагар. Удзельнічаў у захопе караванаў са зброяй і боепрыпасамі. На адным з заданняў салдат, які ішоў побач, падарваўся на міне, а Івана проста адкінула выбуховай хваляй. "Ужо дома па начах мучылі кашмары: і крычаў, і прачынаўся. З гадамі боль прытупіўся", - прызнаецца афганец.
© Sputnik / Александр ЖибульПадпалкоўнік Валерый Марчанка ў Афганістане быў двойчы: першы раз з моманту ўводу савецкіх войскаў (1979-1981), затым захапіў два апошнія гады вайны (1987-1989). Камандаваў разведвальнымі падраздзяленнямі ПДВ. Задачы, як кажа, стаялі разнапланавыя: аналіз і прадастаўленне дакладных разведвальных дадзеных камандаванню, засады, налёты.
Падпалкоўнік Валерый Марчанка ў Афганістане быў двойчы: першы раз з моманту ўводу савецкіх войскаў (1979-1981), затым захапіў два апошнія гады вайны (1987-1989). Камандаваў разведвальнымі падраздзяленнямі ПДВ. Задачы, як кажа, стаялі разнапланавыя: аналіз і прадастаўленне дакладных разведвальных дадзеных камандаванню, засады, налёты. - Sputnik Беларусь
10/18
Падпалкоўнік Валерый Марчанка ў Афганістане быў двойчы: першы раз з моманту ўводу савецкіх войскаў (1979-1981), затым захапіў два апошнія гады вайны (1987-1989). Камандаваў разведвальнымі падраздзяленнямі ПДВ. Задачы, як кажа, стаялі разнапланавыя: аналіз і прадастаўленне дакладных разведвальных дадзеных камандаванню, засады, налёты.
© Sputnik / Александр ЖибульСпецыяльны ўлік знішчаным душманам Марчанка не вёў, але за свае справы не сорамна, прызнаецца ён. "На аперацыі ты не можаш даць сабе слабіну, таму што засяроджаны на галоўным, а ўжо потым, калі застаешся сам-насам са сваімі думкамі, зубы ляскаюць ад страху і жаху. І нават праз шмат гадоў бывае накоціць", - дадае Марчанка. Узнагароджаны двума ордэнамі Чырвонай Зоркі.
Спецыяльны ўлік знішчаным душманам Марчанка не вёў, але за свае справы не сорамна, прызнаецца ён. На аперацыі ты не можаш даць сабе слабіну, таму што засяроджаны на галоўным, а ўжо потым, калі застаешся сам-насам са сваімі думкамі, зубы ляскаюць ад страху і жаху. І нават праз шмат гадоў бывае накоціць, - дадае Марчанка. Узнагароджаны двума ордэнамі Чырвонай Зоркі. - Sputnik Беларусь
11/18
Спецыяльны ўлік знішчаным душманам Марчанка не вёў, але за свае справы не сорамна, прызнаецца ён. "На аперацыі ты не можаш даць сабе слабіну, таму што засяроджаны на галоўным, а ўжо потым, калі застаешся сам-насам са сваімі думкамі, зубы ляскаюць ад страху і жаху. І нават праз шмат гадоў бывае накоціць", - дадае Марчанка. Узнагароджаны двума ордэнамі Чырвонай Зоркі.
© Sputnik / Александр ЖибульАндрэй Усачоў праходзіў тэрміновую ваенную службу ў Афганістане ў 1980-1982 гадах. На гарачую зямлю паляцеў добраахвотна. "У 1980-м годзе ўсё было добраахвотна", - кажа афганец. Ваяваў у правінцыі Пандшэр.
Андрэй Усачоў праходзіў тэрміновую ваенную службу ў Афганістане ў 1980-1982 гадах. На гарачую зямлю паляцеў добраахвотна. У 1980-м годзе ўсё было добраахвотна, - кажа афганец. Ваяваў у правінцыі Пандшэр. - Sputnik Беларусь
12/18
Андрэй Усачоў праходзіў тэрміновую ваенную службу ў Афганістане ў 1980-1982 гадах. На гарачую зямлю паляцеў добраахвотна. "У 1980-м годзе ўсё было добраахвотна", - кажа афганец. Ваяваў у правінцыі Пандшэр.
© Sputnik / Александр ЖибульНа самым першым выхадзе малады салдат Усачоў фактычна выратаваў роту. Яму далі задачу, будучы ў разведдазоры, спусціцца з гары і заняць абарону ў арыка, а ён, вырашыўшы скараціць шлях, з'ехаў прама на бронекамізэльцы. Яго прыкладу рушылі ўслед і іншыя салдаты. І, нягледзячы на тое, што маёмасць і абмундзіраванне ён папсаваў, такім чынам падраздзяленню атрымалася праскочыць пару засад на суседняй гары. Яго грудзі ўпрыгожвае ордэн Чырвонай Зоркі.
На самым першым выхадзе малады салдат Усачоў фактычна выратаваў роту. Яму далі задачу, будучы ў разведдазоры, спусціцца з гары і заняць абарону ў арыка, а ён, вырашыўшы скараціць шлях, з'ехаў прама на бронекамізэльцы. Яго прыкладу рушылі ўслед і іншыя салдаты. І, нягледзячы на тое, што маёмасць і абмундзіраванне ён папсаваў, такім чынам падраздзяленню атрымалася праскочыць пару засад на суседняй гары. Яго грудзі ўпрыгожвае ордэн Чырвонай Зоркі. - Sputnik Беларусь
13/18
На самым першым выхадзе малады салдат Усачоў фактычна выратаваў роту. Яму далі задачу, будучы ў разведдазоры, спусціцца з гары і заняць абарону ў арыка, а ён, вырашыўшы скараціць шлях, з'ехаў прама на бронекамізэльцы. Яго прыкладу рушылі ўслед і іншыя салдаты. І, нягледзячы на тое, што маёмасць і абмундзіраванне ён папсаваў, такім чынам падраздзяленню атрымалася праскочыць пару засад на суседняй гары. Яго грудзі ўпрыгожвае ордэн Чырвонай Зоркі.
© Sputnik / Александр ЖибульУладзімір Царэня ваяваў у Афгане з 1983 па 1985 год. Служыў наводчыкам самаходнай артылерыйска-мінамётнай ўстаноўкі "Нона". У ёй яму аднойчы давялося гарэць - іх калона трапіла ў засаду. "Духі" машыну падпалілі. Уладзімір выжыў цудам, атрымаў страшныя апёкі.
Уладзімір Царэня ваяваў у Афгане з 1983 па 1985 год. Служыў наводчыкам самаходнай артылерыйска-мінамётнай ўстаноўкі Нона. У ёй яму аднойчы давялося гарэць - іх калона трапіла ў засаду. Духі машыну падпалілі. Уладзімір выжыў цудам, атрымаў страшныя апёкі. - Sputnik Беларусь
14/18
Уладзімір Царэня ваяваў у Афгане з 1983 па 1985 год. Служыў наводчыкам самаходнай артылерыйска-мінамётнай ўстаноўкі "Нона". У ёй яму аднойчы давялося гарэць - іх калона трапіла ў засаду. "Духі" машыну падпалілі. Уладзімір выжыў цудам, атрымаў страшныя апёкі.
© Sputnik / Александр ЖибульВяртаць да нармальнага жыцця дапамагалі сябры і калегі. "Самае галоўнае: не застаўся сам-насам са сваёй бядой. У шпіталь прыязджалі зусім незнаёмыя людзі, падтрымлівалі мяне. Гэта надавала сіл", - распавядае Царэня.
Вяртаць да нармальнага жыцця дапамагалі сябры і калегі. Самае галоўнае: не застаўся сам-насам са сваёй бядой. У шпіталь прыязджалі зусім незнаёмыя людзі, падтрымлівалі мяне. Гэта надавала сіл, - распавядае Царэня. - Sputnik Беларусь
15/18
Вяртаць да нармальнага жыцця дапамагалі сябры і калегі. "Самае галоўнае: не застаўся сам-насам са сваёй бядой. У шпіталь прыязджалі зусім незнаёмыя людзі, падтрымлівалі мяне. Гэта надавала сіл", - распавядае Царэня.
© Sputnik / Александр ЖибульОрдэн Чырвонай Зоркі Уладзіміра Царэні.
Ордэн Чырвонай Зоркі Уладзіміра Царэні. - Sputnik Беларусь
16/18
Ордэн Чырвонай Зоркі Уладзіміра Царэні.
© Sputnik / Александр ЖибульКапітан Аляксандр Чалышаў упершыню трапіў у Афганістан салдатам тэрміновай службы ў 1979 годзе. Адваяваў, вырашыў стаць афіцэрам. Скончыўшы Разанскае вышэйшае паветрана-дэсантнае вучылішча, зноў папрасіўся "за рэчку", дзе правёў з 1984 па 1986 гады.
Капітан Аляксандр Чалышаў упершыню трапіў у Афганістан салдатам тэрміновай службы ў 1979 годзе. Адваяваў, вырашыў стаць афіцэрам. Скончыўшы Разанскае вышэйшае паветрана-дэсантнае вучылішча, зноў папрасіўся за рэчку, дзе правёў з 1984 па 1986 гады. - Sputnik Беларусь
17/18
Капітан Аляксандр Чалышаў упершыню трапіў у Афганістан салдатам тэрміновай службы ў 1979 годзе. Адваяваў, вырашыў стаць афіцэрам. Скончыўшы Разанскае вышэйшае паветрана-дэсантнае вучылішча, зноў папрасіўся "за рэчку", дзе правёў з 1984 па 1986 гады.
© Sputnik / Александр ЖибульПадчас аднаго з заданняў яго падраздзяленне захапіла склад са "сцінгерам" (амерыканскі пераносны зенітна-ракетны комплекс - Sputnik) на мяжы з Пакістанам. Маджахеды адбіваліся люта, але аперацыя прайшла ўсё ж паспяхова. "Дорага далося нам тое заданне, шмат хлопцаў загінула", - уздыхае афганец. Узнагароджаны ордэнам Чырвонай зоркі, медалём "За адвагу".
Падчас аднаго з заданняў яго падраздзяленне захапіла склад са сцінгерам (амерыканскі пераносны зенітна-ракетны комплекс - Sputnik) на мяжы з Пакістанам. Маджахеды адбіваліся люта, але аперацыя прайшла ўсё ж паспяхова. Дорага далося нам тое заданне, шмат хлопцаў загінула, - уздыхае афганец. Узнагароджаны ордэнам Чырвонай зоркі, медалём За адвагу. - Sputnik Беларусь
18/18
Падчас аднаго з заданняў яго падраздзяленне захапіла склад са "сцінгерам" (амерыканскі пераносны зенітна-ракетны комплекс - Sputnik) на мяжы з Пакістанам. Маджахеды адбіваліся люта, але аперацыя прайшла ўсё ж паспяхова. "Дорага далося нам тое заданне, шмат хлопцаў загінула", - уздыхае афганец. Узнагароджаны ордэнам Чырвонай зоркі, медалём "За адвагу".
Стужка навiн
0