Свабодная эканамічная зона "Магілёў" выступае агрэгатарам для рэалізацыі буйных індустрыяльных праектаў у рэгіёне. Нядзіўна, што тут на працягу некалькіх гадоў будуецца завод па вытворчасці тэхнічнага вугляроду.
Нягледзячы на празаічную назву, гэта важная сыравіна для хімічнай, касмічнай і нават касметалагічнай індустрыі. У сярэдзіне мінулага стагоддзя гэта проста называлі "сажа", таму што яна атрымлівалася ў выніку некантралюемага працэсу спальвання вуглевадародаў.
Час і тэхналогіі не стаяць на месцы, што гатовы даказаць у Магілёве.
Лагістычны цэнтр
"Выбіраючы месца будаўніцтва завода, кампанія ў першую чаргу звяртала ўвагу на выгаднасць лагістыкі. Беларусь нездарма называюць цэнтрам Еўропы. Геаграфічнае становішча Магілёва адыграла значную ролю пры выбары пляцоўкі", - распавёў генеральны дырэктар "Омск Карбон Магілёў" Марат Ігізбаеў.
Паводле яго слоў, сёння на прадпрыемстве бачаць вынік і гатовы заявіць, што рашэнне размясціць вытворчасць на беларускай тэрыторыі было правільным. Не апошнюю ролю пры выбары пляцоўкі адыгралі і прэферэнцыі, якія дае сваім рэзідэнтам Свабодная эканамічная зона "Магілёў".
"Таму сукупнасць дадзеных фактараў і адбілася на вызначэнні месца для рэалізацыі інвестыцыйнага праекта матчынай кампаніі "Омск Карбон Груп", - падкрэсліў генеральны дырэктар.
Прамыя інвестыцыі ў Беларусь
Рэалізацыя праекта на беларускай тэрыторыі ажыццяўляецца за кошт уласных сродкаў "Омск Карбон Груп", то бок, гэта прамыя інвестыцыі ў айчынную эканоміку.
"Поўны аб’ём інвестыцый складзе 7,8 мільярда расійскіх рублёў (150 мільёнаў еўра - Sputnik). На сапраўдны момант асвоена каля 5,8 мільярда расійскіх рублёў (100 мільёнаў еўра - Sputnik)", - канстатаваў Марат Ігізбаеў.
Прычым ён звярнуў увагу, што апошні год ва ўсім свеце з-за распаўсюджвання каронавіруса павярнуўся запаволеннем эканомікі, і гэта абярнулася для рэалізацыі праекта ўнікальнай сітуацыяй.
"Мы атрымалі велізарны досвед працы ва ўмовах пандэміі. У гэты перыяд мы змаглі максімальна мабілізаваць свае сілы, нягледзячы ні на што. Мы не затармазілі наша будаўніцтва. У гэты няпросты час мы пачалі выпускаць прадукцыю на двух патоках", - звярнуў увагу генеральны дырэктар.
У мінулым годзе на тэрыторыі "Омск Карбон Магілёў" пачалося будаўніцтва цэнтральнага склада, рэзервуарнага парка гатовай прадукцыі (аб’ёмам каля 20 тысяч метраў кубічных).
Лакдаўн і будоўля
Марат Ігізбаеў дадаў, што на прадпрыемстве былі запушчаны дзве турбагенератарныя ўстаноўкі (па 8 мегават - Sputnik), што дазваляе цалкам закрыць патрэбнасць вытворчай пляцоўкі ў цеплавой і часткова ў электрычнай энергіі.
Тут важна разумець, што вытворчасць тэхнічнага вугляроду адбываецца шляхам экзатэрмічнай рэакцыі, калі ў выніку піролізу нафтапрадуктаў утвараецца ўласна неабходная прадукцыя і спадарожныя газы, якія неабходна ўтылізаваць. Эканоміка і экалогія вытворчасці дыктуюць лагічнае рашэнне ператвараць газы ў электрычнасць і цяпло.
"Масавы лакдаўн і каранцінныя меры прымусілі нас сур’ёзна панервавацца. Закрыццё межаў прывяло да таго, што спецыялісты пастаўшчыкоў нашага абсталявання не маглі да нас прыехаць. Гэта прывяло да зруху пусканаладкі. Мы знайшлі рашэнне: для гэтага ёсць відэаканферэнцыі. Дзякуючы гэтаму мы нічога не спынялі і штодня 100-150 будаўнікоў знаходзяцца на пляцоўцы", - з гонарам адзначыў гендырэктар прадпрыемства.
Навука на вытворчасці
Пры гэтым ён упэўнены, што для прамысловага прадпрыемства важна яшчэ і інтэграцыя з навукай, чаму надаецца ў кампаніі асаблівая ўвага, таму што без гэтага сучасная вытворчасць не мае будучыні.
"У нашай кампаніі ўжо даўно створаны навукова-тэхнічны цэнтр, які каардынуе працу ў гэтым кірунку ўсіх трох вытворчых пляцовак. На бягучы момант ён рэалізуе шэраг важных праектаў: распрацоўка тэхналогій атрымання новых марак тэхнічнага вугляроду, паляпшэнне якасці гатовай прадукцыі, павышэнне прадукцыйнасці існуючай вытворчасці", - удакладніў Марат Ігізбаеў.
Рухаючыся ў гэтым напрамку, "Омск Карбон Магілёў" ў кастрычніку 2019 года заключыў з Інстытутам прыродакарыстання Нацыянальнай акадэміі навук пагадненне аб супрацоўніцтве. Беларускія навукоўцы правялі даследаванні узораў тэхнічнага вугляроду, які выпускае прадпрыемства.
Цяпер прапрацоўваецца кірунак па стварэнні на аснове тэхнічнага вугляроду нафтасарбентаў і біясарбцыённых прэпаратаў.
"У перспектыве дадзеныя прэпараты могуць прымяняцца ў ачыстцы зямель ад радыёнуклідаў. Навукоўцы бачаць у гэтым перспектыву і працуюць на будучыню", - распавёў гендырэктар прадпрыемства.
Самы сучасны завод у СНД
Інвестыцыйны праект па будаўніцтве завода па вытворчасці тэхнічнага вугляроду ў Магілёве рэалізаваны ў цяперашні час на 81,6%, а выхад на праектную магутнасць запланаваны на 2023 год.
У планах у "Омск Карбон Магілёў" накіроўваць 80% сваёй прадукцыі на экспарт, а 20% - на патрэбы беларускіх вытворцаў. Пачынаючы з 2019 года працуе дарожная карта супрацоўніцтва з Белшынай, якая з’яўляецца ключавым спажыўцом тэхнічнага вугляроду на лакальным рынку.
"У сапраўдны момант тры маркі тэхнічнага вугляроду прайшлі поўную амалагацыю (паляпшэнне характарыстык у адпаведнасці з патрабаваннем заказчыка - Sputnik). У гэтым годзе наша кампанія будзе прымаць удзел у тэндэры на пастаўкі прадукцыі", - анансаваў Марат Ігізбаеў.
Пры гэтым ён удакладніў, што пры выхадзе на поўную магутнасць завод будзе выпускаць 200 тысяч тон прадукцыі ў год. У бягучым годзе стаіць мэта выпусціць 60 тысяч тон тэхуглерода.
"У Магілёве сканцэнтраваны ўсе найлепшыя дасягненні. Гэты праект меркаваў стварэнне самага сучаснага прадпрыемства. На постсавецкай прасторы за апошнія некалькі дзясяткаў гадоў такія прадпрыемствы не будаваліся. Для Беларусі наша прадукцыя і тэхналогіі з’яўляюцца інавацыйнымі", - рэзюмаваў генеральны дырэктар.
Экалагічная бяспека
"Рэалізацыя гэтага праекта вялася ў строгай адпаведнасці з заканадаўствам Беларусі, пачынаючы ад этапаў праектавання, выдзялення зямельнага ўчастка, будаўніцтва і заканчваючы уводам у эксплуатацыю", - запэўніў намеснік старшыні Магілёўскага аблвыканкама Руслан Страхар.
Паводле яго слоў, кожны этап суправаджаўся праходжаннем ўсіх неабходных экалагічных экспертыз. Таму з боку Магілёўскага аблвыканкама на ўсіх этапах была пільная ўвага.
Пры гэтым намеснік старшыні аблвыканкама лічыць, што павышаныя запыты насельніцтва да дадзенага прадпрыемства, звязаныя з тым, што яно знаходзіцца ў прамысловым вузле і тут знаходзіцца цэлы шэраг хімічных прадпрыемстваў.
"Мы імкнуліся даносіць да жыхароў аб’ектыўную інфармацыю", - пракаментаваў прэтэнзіі, якія ўзнікалі раней у мясцовых жыхароў, Руслан Страхар.
На яго думку, вельмі важна, што кіраўніцтва прадпрыемства рэагавала і падавала усю неабходную інфармацыю, у тым ліку, для жыхароў суседніх пасёлкаў была арганізавана экскурсія.
"Былі паказаны ўсе тэхнічныя рашэнні, якія тут прымяняюцца. Увод самай сучаснай лабараторыі на тэрыторыі прадпрыемства яшчэ раз даказаў, што мэта прадпрыемства - выпуск экалагічна бяспечнай і запатрабаванай прадукцыі", - патлумачыў прадстаўнік мясцовай улады.
Пасля чаго звярнуў увагу, што "насельніцтва бліжэйшых пасёлкаў хвалююць пытанні экалогіі. Наша задача была інфармаваць насельніцтва аб рэалізуемым праекце, і мы знайшлі поўную падтрымку прадпрыемства даносіць аб'ектыўную інфармацыю".
Руслан Страхар упэўнены, што ўладам і прадстаўнікам кампаніі ўдалося знайсці паразуменне з мясцовымі жыхарамі. Тым больш, што сёння тут ужо працуе больш за 30 жыхароў бліжэйшых пасёлкаў Вейна, Узыход і Навасёлкі.
"Ні адной скаргі на прадпрыемства за 2019 і 2020 гады не паступіла", - асабліва адзначыў намеснік старшыні Магілёўскага аблвыканкама.
Мультыплікатыўны эфект
У сваю чаргу гандлёвы прадстаўнік РФ у Беларусі Юрый Залатароў лічыць, што ў Магілёве рэалізуецца паказальны інвестыцыйны праект, які накіраваны на выпуск запатрабаванай прадукцыі.
"Рэалізацыя гэтага праекта дасць магчымасць стварыць у Беларусі інавацыйную галіну, арыентаваную на экспарт. Гэта забяспечыць выхад прадукцыі і на знешні і на ўнутраны рынак", - лічыць ён.
Паводле слоў расійскага гандлёвага прадстаўніка, запуск вытворчасці тэхнічнага вугляроду ў Магілёве вырашае яшчэ і такую задачу, як занятасць насельніцтва.
"Мы сочым за рэалізацыяй гэтага інвестыцыйнага праекта. Магу сказаць, ён заўсёды ўключаецца ў парадак дня нашага вышэйшага кіраўніцтва. У ходзе двухбаковых сустрэч прэм’ер-міністраў, і іншых фарматаў, такіх, як Саюзная дзяржава", - рэзюміраваў Юрый Залатароў.