https://bel.sputnik.by/20210510/Bortntstva-Palessya--spse-YuNESKA-lepshyya-fota-tysyachagadovay-tradytsy-1046433046.html

Бортніцтва Палесся ў спісе ЮНЕСКА: лепшыя фота тысячагадовай традыцыі

Sputnik Беларусь

Культура бортніцтва Беларусі і Польшчы зараз пад абаронай ЮНЕСКА - старажытная традыцыя пчалярства ўвайшла ў рэпрэзентатыўны спіс нематэрыяльнай культурнай... 10.05.2021, Sputnik Беларусь

2021-05-10T16:45+0300

2021-05-07T11:03+0300

мультымедыя

фота

культура

спадчына

юнеска

беларусь

польшча

https://cdnn11.img.sputnik.by/img/07e4/0c/12/1046430751_0:19:1800:1037_1920x0_80_0_0_ff07580c803b5649869f4fe912dd9e44.jpg

Уключэнне элемента ў Спіс ЮНЕСКА стала вынікам сумеснай работы нацыянальных камісій па справах ЮНЕСКА, міністэрстваў культуры Беларусі і Польшчы, прыгранічных суполак, няўрадавых арганізацый і экспертаў дзвюх краін.Дзіўна, але на беларускім Палессі захавалася ўнікальная традыцыя - бортніцтва. Гэта месца, дзе яно практычна не перарывалася і перадавалася з пакалення ў пакаленне.Спадчыннымі бортнікам, напрыклад, можна лічыць сям'ю Пятра Гваздзя, які жыве ў Рэчыцы, які разам з сынам Сяргеем працягвае традыцыю свайго дзеда і прадзеда. Побач з вёскай Крынкі Рэчыцкага раёна стаіць цэлы бортны лес, які налічвае каля 100 борцяў. Некаторым калодам у гэтым лесе да 150-200 гадоў!Міхаіл Флёрка з палескай вёсачкі Сіманіцкі Млынок Лельчыцкага раёна - таксама спадчынны бортнік. Лепшага апавядальніка, папулярызатара старажытнага ляснога промыслу ў гэтым раёне не адшукаць. Флёрка рамантуе старыя борці, вырабляе і ўстанаўлівае на дрэвах новыя. На беразе рэчкі Крушынка каля яго дома расце шмат крушыны - добры меданос.Распавядаў Sputnik і пра іншых бортнікаў, якія захоўваюць унікальную культуру бортніцтва.Бортніцтву ў Беларусі больш за 1000 гадоў. Гэта асаблівы від промыслу, які згадваецца ў такіх старажытных юрыдычных дакументах, як "Руская праўда" (права Кіеўскай Русі) і статуты ВКЛ. ХVII-ХVIII стагоддзі былі залатымі стагоддзямі для гэтага промыслу. Бортны мёд можна назваць нафтай сярэднявечча і асноўнай экспартнай сыравінай - цяжка ўявіць той час без васковых свечак і мядовых напояў. З ХVIII стагоддзя традыцыя паступова выцесніла калодным пчалярствам і рамачным. На гэта паўплывала тое, што з тых часоў вельмі шмат лесу экспартавалася ў Еўропу.На сённяшні дзень, па падліках Івана Осіпава, энтузіяста адраджэння традыцыі, жыве каля 190 бортнікаў, ва ўладаннях якіх да 1800 борцяў. Бортніцтва адраджаюць і ў Польшчы.Глядзіце ў фотастужцы Sputnik, як беларускія бортнікі Палесся захоўваюць няпростую, але вельмі каштоўную традыцыю.

беларусь

польшча

Sputnik Беларусь

media@sputniknews.com

+74956456601

MIA „Rosiya Segodnya“

252

2021

Sputnik Беларусь

media@sputniknews.com

+74956456601

MIA „Rosiya Segodnya“

252

Навіны

ru_BY

Sputnik Беларусь

media@sputniknews.com

+74956456601

MIA „Rosiya Segodnya“

252

1920

1080

true

1920

1440

true

https://cdnn11.img.sputnik.by/img/07e4/0c/12/1046430751_0:0:1800:1132_1920x0_80_0_0_05fe1edc61259184eb5cbb6172fab652.jpg

1920

true

Sputnik Беларусь

media@sputniknews.com

+74956456601

MIA „Rosiya Segodnya“

252

Sputnik Беларусь

мультымедыя, культура, спадчына, юнеска, беларусь, польшча

Бортніцтва Палесся ў спісе ЮНЕСКА: лепшыя фота тысячагадовай традыцыі

16:45 10.05.2021

Культура бортніцтва Беларусі і Польшчы зараз пад абаронай ЮНЕСКА - старажытная традыцыя пчалярства ўвайшла ў рэпрэзентатыўны спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны чалавецтва.

Дзіўна, але на беларускім Палессі захавалася ўнікальная традыцыя - бортніцтва. Гэта месца, дзе яно практычна не перарывалася і перадавалася з пакалення ў пакаленне.

Спадчыннымі бортнікам, напрыклад, можна лічыць сям'ю Пятра Гваздзя, які жыве ў Рэчыцы, які разам з сынам Сяргеем працягвае традыцыю свайго дзеда і прадзеда. Побач з вёскай Крынкі Рэчыцкага раёна стаіць цэлы бортны лес, які налічвае каля 100 борцяў. Некаторым калодам у гэтым лесе да 150-200 гадоў!

Міхаіл Флёрка з палескай вёсачкі Сіманіцкі Млынок Лельчыцкага раёна - таксама спадчынны бортнік. Лепшага апавядальніка, папулярызатара старажытнага ляснога промыслу ў гэтым раёне не адшукаць. Флёрка рамантуе старыя борці, вырабляе і ўстанаўлівае на дрэвах новыя. На беразе рэчкі Крушынка каля яго дома расце шмат крушыны - добры меданос.

Распавядаў Sputnik і пра іншых бортнікаў, якія захоўваюць унікальную культуру бортніцтва.

У чым унікальнасць старажытнай традыцыі? Чалавек, які займаецца бортны зборам мёду, практычна не ўмешваецца ў жыццё пчол, пакідаючы яго максімальна набліжаным да жыцця ў натуральных умовах. У калодзе пчолы ствараюць свой мікракосм, дзе могуць рэгуляваць тэмпературу і ўтрыманне вуглякіслага газу, такім чынам знішчаючы паразітаў. Тут не прымяняюцца дабаўкі прамысловага парафіна да сотаў, цукар і лекі для пчол, атруты для кляшчоў.

Бортніцтву ў Беларусі больш за 1000 гадоў. Гэта асаблівы від промыслу, які згадваецца ў такіх старажытных юрыдычных дакументах, як "Руская праўда" (права Кіеўскай Русі) і статуты ВКЛ. ХVII-ХVIII стагоддзі былі залатымі стагоддзямі для гэтага промыслу. Бортны мёд можна назваць нафтай сярэднявечча і асноўнай экспартнай сыравінай - цяжка ўявіць той час без васковых свечак і мядовых напояў. З ХVIII стагоддзя традыцыя паступова выцесніла калодным пчалярствам і рамачным. На гэта паўплывала тое, што з тых часоў вельмі шмат лесу экспартавалася ў Еўропу.

На сённяшні дзень, па падліках Івана Осіпава, энтузіяста адраджэння традыцыі, жыве каля 190 бортнікаў, ва ўладаннях якіх да 1800 борцяў. Бортніцтва адраджаюць і ў Польшчы.

Глядзіце ў фотастужцы Sputnik, як беларускія бортнікі Палесся захоўваюць няпростую, але вельмі каштоўную традыцыю.

1/25

Борці з мёдам, падвешаныя на дрэвах, можна ўбачыць да гэтага часу на Палессі, напрыклад, у вёсцы Пагост. Дзіўна, што тут захавалася ўнікальная традыцыя пчалярства.

© Sputnik / Сергей ЛескетьБортніцтву ў Беларусі больш за 1000 гадоў. Гэта асаблівы від промыслу, які згадваецца ў такіх старажытных юрыдычных дакументах, як "Руская праўда" (права Кіеўскай Русі) і статуты ВКЛ.

Бортніцтву ў Беларусі больш за 1000 гадоў. Гэта асаблівы від промыслу, які згадваецца ў такіх старажытных юрыдычных дакументах, як Руская праўда (права Кіеўскай Русі) і статуты ВКЛ. - Sputnik Беларусь

2/25

3/25

Традыцыя бортніцтва практычна не перарывалася і перадавалася з пакалення ў пакаленне. Некаторым калодам у палескім лесе да 150-200 гадоў!

4/25

Спадчыннымі бортнікамі, напрыклад, можна лічыць сям'ю Пятра Гваздзя, які жыве ў Рэчыцы і разам з сынам Сяргеем працягвае традыцыю свайго дзеда і прадзеда.

© Sputnik / Сергей ЛескетьПобач з вёскай Крынкі Рэчыцкага раёна стаіць цэлы бортны лес, які налічвае каля 100 борцяў. Раней у кожнага гаспадара былі борці, але потым хто памёр, хто з'ехаў, у кагосьці дзеці не захацелі працягваць займацца лесам... Але калоды не зніклі, гэта ж грэх - губіць пчол.

5/25

Побач з вёскай Крынкі Рэчыцкага раёна стаіць цэлы бортны лес, які налічвае каля 100 борцяў. Раней у кожнага гаспадара былі борці, але потым хто памёр, хто з'ехаў, у кагосьці дзеці не захацелі працягваць займацца лесам... Але калоды не зніклі, гэта ж грэх - губіць пчол.

© Sputnik / Сергей ЛескетьБыць бортнікам - гэта больш, чым быць проста пчаляром. Трэба любіць пчол, лес, традыцыю. Бо калі звычайны пчаляр з рамачнага вулля можа "выціснуць" 20-30 літраў мёду, то з калоды - 5-10.

6/25

Быць бортнікам - гэта больш, чым быць проста пчаляром. Трэба любіць пчол, лес, традыцыю. Бо калі звычайны пчаляр з рамачнага вулля можа "выціснуць" 20-30 літраў мёду, то з калоды - 5-10.

© Sputnik / Сергей ЛескетьПчолы ў калодзе могуць прыносіць мёд першыя тры гады, затым усе соты трэба зрэзаць і вычысціць калоду, і праз некалькі гадоў яны зноў туды вернуцца. Таму бортнікі трымалі шмат калод.
Чалавек, які займаецца бортным зборам мёду, практычна не ўмешваецца ў жыццё пчол, пакідаючы яго максімальна набліжаным да жыцця ў натуральных умовах.

7/25

Пчолы ў калодзе могуць прыносіць мёд першыя тры гады, затым усе соты трэба зрэзаць і вычысціць калоду, і праз некалькі гадоў яны зноў туды вернуцца. Таму бортнікі трымалі шмат калод.
Чалавек, які займаецца бортным зборам мёду, практычна не ўмешваецца ў жыццё пчол, пакідаючы яго максімальна набліжаным да жыцця ў натуральных умовах.

© Sputnik / Сергей ЛескетьУ калодзе пчолы ствараюць свой мікракосм, дзе могуць рэгуляваць тэмпературу і ўтрыманне вуглякіслага газу, такім чынам знішчаючы паразітаў. Тут не прымяняюцца дабаўкі прамысловага парафіна да сотаў, цукар і лекі для пчол, атруты для кляшчоў.

8/25

У калодзе пчолы ствараюць свой мікракосм, дзе могуць рэгуляваць тэмпературу і ўтрыманне вуглякіслага газу, такім чынам знішчаючы паразітаў. Тут не прымяняюцца дабаўкі прамысловага парафіна да сотаў, цукар і лекі для пчол, атруты для кляшчоў.

9/25

Мёд з борцяў - на сённяшні дзень адзіны спосаб атрымаць на 100% натуральны прадукт пчалярства. У іншых умовах атрымаць яго практычна немагчыма.

© Sputnik / Альфред МикусМіхаіл Флёрка з палескай вёсачкі Сіманіцкі Млынок Лельчыцкага раёна - таксама спадчынны бортнік. Лепшага апавядальніка, папулярызатара старажытнага ляснога промыслу ў гэтым раёне не адшукаць.

Міхаіл Флёрка з палескай вёсачкі Сіманіцкі Млынок Лельчыцкага раёна - таксама спадчынны бортнік. Лепшага апавядальніка, папулярызатара старажытнага ляснога промыслу ў гэтым раёне не адшукаць. - Sputnik Беларусь

10/25

11/25

Кожны тыдзень аб'язджае і аглядае свае вуллі. Рамантуе на сядзібе, а затым перавозіць і ўсталёўвае на краі поля непадалёк ад дома ва ўрочышчы Воўчае новы вулей.

© Sputnik / Альфред МикусНекаторыя трэба перавешваць, таму што ў іх гадамі чамусьці не садзяцца раі. Некаторыя даводзіцца прыбіраць з-за караеда, ад якога Лельчыцкі раён назвалі тэрыторыяй бедства - работнікі лясгасаў вымушаныя былі выразаць шмат лесу.

12/25

Некаторыя трэба перавешваць, таму што ў іх гадамі чамусьці не садзяцца раі. Некаторыя даводзіцца прыбіраць з-за караеда, ад якога Лельчыцкі раён назвалі тэрыторыяй бедства - работнікі лясгасаў вымушаныя былі выразаць шмат лесу.

13/25

На беразе рэчкі Крушынка каля яго дома расце шмат крушыны - добры меданос. А тут, у лесе, першымі заквітнеюць арэх і лаза, затым бульба ў поле або іншыя гародніна.

14/25

Зацягваюць вулей дзедаўскім спосабам - з дапамогай кола, уручную.

15/25

Кола рабіў яшчэ дзед Міхаіла - Мікалай Флёрка. Дапамагаюць усталёўваць новы вулей аднавяскоўцы, рабочыя Лельчыцкага лясгасу.

16/25

Міхаіл Флёрка замацоўвае вулей на хвоі.

17/25

Каб пчолы адразу пачалі працаваць, у чысты вулей Міхаіл кладзе пустыя, але духмяныя вошчнікі.

18/25

Прыцягвае пчол і мядовы пах "аскодавы" - вадкасці, якая застаецца ад пераплаўлення воску.

19/25

На сённяшні дзень, па падліках Івана Осіпава, энтузіяста адраджэння традыцыі, жыве каля 190 бортнікаў, ва ўладаннях якіх да 1800 борцяў.

20/25

Бортніку Адаму Восенка з вёскі Новае Палессе 76 гадоў. Ён павесіў калоду ніжэй, таму што з-за праблем са здароўем цяжка ўзбірацца на дрэва.

21/25

На зіму вуллі закрываюць бяростай ці металам. Вуллі Восенкі зімуюць на гародзе.

22/25

А вось борці Мікалая Раманава можна знайсці на палях, у лесе, на берагах ракі. Да вясны бортнікі спяшаюцца адрамантаваць вуллі і падняць на дрэвы.

23/25

Бортніцтвам займаюцца ў многіх абласцях Гомельскай вобласці, традыцыя адраджаецца і ў іншых беларускіх рэгіёнах.

© Sputnik / Альфред МикусБортны мёд можна назваць нафтай сярэднявечча і асноўным экспартным сыравінай - цяжка ўявіць той час без васковых свечак і мядовых напояў. З ХVIII стагоддзя традыцыю паступова выцесніла калоднае пчалярствам і рамачнае.

24/25

Бортны мёд можна назваць нафтай сярэднявечча і асноўным экспартным сыравінай - цяжка ўявіць той час без васковых свечак і мядовых напояў. З ХVIII стагоддзя традыцыю паступова выцесніла калоднае пчалярствам і рамачнае.