Дзень нараджэння "Артэка": піянерскае сяброўства, мора і сонца
Падпісацца
Заснаваны ў 1925 годзе выдатным лекарам Зіновіем Салаўёвым дзіцячы аздараўленчы лагер ля падножжа Мядзведзь-гары адзначае дзень нараджэння.
Ва ўтульнай бухце Гурзуфа ўжо ў 1925 годзе ў чатырох палатках "Артэка" пабывалі 320 дзяцей. Хворыя дзеці, якія перажылі Грамадзянскую вайну, жылі тут у спартанскіх умовах і аздараўляліся купаннем, сонечнымі ваннамі, паходамі і размовамі ля вогнішча.
У 1928 годзе ў "Артэку" ужо былі драўляныя пабудовы, для сталовай выкарыстоўвалася месца пад тэнтам. Зіновій Салаўёў праводзіў шмат часу з дзецьмі, быў вясёлым, таварыскім педагогам. Адным з яго запаветаў піянерыі было беражліва ставіцца да свайго здароўя і трымаць сувязь з лагерам. Гэта і стала своеасаблівым дэвізам усіх артэкаўцаў.
З першых гадоў работы "Артэк" стаў міжнародным: прымаў дзяцей з Іспаніі, Германіі і іншых краін.
У 1930-я гады пуцёўка ў "Артэк" стала своеасаблівай прэміяй - сюды адпраўлялі лепшых піянераў краіны. Сюды да піянэраў у госці прыязджалі кіраўнікі савецкай дзяржавы, а пазней героі вайны, заваёўнікі космасу і выбітныя пісьменнікі і спартсмены.
У гады Вялікай Айчыннай вайны "Артэк" эвакуіраваўся ў Белакурыху: школьнікі, якія апынуліся ў лагеры 22 чэрвеня, больш за год дабіраліся з Крыма на Алтай. З вызваленнем Крымскага паўвострава ў 1944-м пачалося аднаўленне лагера, і неўзабаве артэкаўцы віталі ўдзельнікаў Ялцінскай канферэнцыі.
У 1960-х пачалося будаўніцтва "Вялікага Артэка", з'явіліся комплексы "Марскі", "Прыбярэжны", "Горны". У наступныя дзесяцігоддзі лагер стаў цэнтрам піянерскага і міжнароднага моладзевага руху, тут пабывалі дзеці з 83 краін свету.
У госці да артэкаўцаў у пасляваенныя гады прыязджалі Юрый Гагарын, Індзіра Гандзі, Джавахарлал Неру, Хо Шы Мін, Бенджамін Спок, Леў Яшын і іншыя. А ў 1983-м "Артэк" плакаў, растаючыся з амерыканскай дзяўчынкай Самантай Сміт, з якой немагчыма было не пасябраваць.
Да 1991 года "Артэк" быў усесаюзным, затым належаў Украіне і называўся "Міжнародны дзіцячы цэнтр "Артэк".
31 сакавіка 2015 года, калі Крым увайшоў у склад Расіі, маёмасць, замацаваная за ім, была перададзена ва ўласнасць РФ. Сёння "Артэк" - гэта 208 гектараў паўднёвага ўзбярэжжа Крыма, палова з якіх паркі. Пляжы лагера працягнуліся на сем кіламетраў ад гары Аю-Даг да пасёлка Гурзуф.
Чытайце таксама:
- Пуцёўкі нарасхват: як дзеці адпачываюць у лагеры пад Мінскам
- Дзяцінства з веласіпедам: архіўныя фотаздымкі з СССР
- Савецкія людзі на ўнікальных каляровых фота вучонага з ЗША
Сябры-піянеры з Артэка, 1981 год.
© Public DomainАртэк у 1925 годзе - тады тут было чатыры палаткі і драўляныя ложкі, абцягнутыя парусінай.
2/28
© Public Domain
Артэк у 1925 годзе - тады тут было чатыры палаткі і драўляныя ложкі, абцягнутыя парусінай.
© Public DomainЗаснавальнік лагера Зіновій Салаўёў з піянерамі з Германіі, 1927 год.
3/28
© Public Domain
Заснавальнік лагера Зіновій Салаўёў з піянерамі з Германіі, 1927 год.
© Sputnik / Макс Альперт / Перайсці ў медыябанкДзеці, што адпачываюць у піянерскім лагеры "Артэк", у гасцях у Старшыні Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР Міхаіла Калініна (у цэнтры унізе) і Маршала Савецкага Саюза Сямёна Будзёнага (у цэнтры уверсе). Крымская АССР, 1946 год.
Дзеці, што адпачываюць у піянерскім лагеры "Артэк", у гасцях у Старшыні Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР Міхаіла Калініна (у цэнтры унізе) і Маршала Савецкага Саюза Сямёна Будзёнага (у цэнтры уверсе). Крымская АССР, 1946 год.
© Sputnik / Савостьянов / Перайсці ў медыябанкСтаршыня Савета Міністраў СССР Мікіта Сяргеевіч Хрушчоў і Клімент Варашылаў у гасцях у піянераў "Артэка", 1956 год.
Старшыня Савета Міністраў СССР Мікіта Сяргеевіч Хрушчоў і Клімент Варашылаў у гасцях у піянераў "Артэка", 1956 год.
© Sputnik / Перайсці ў медыябанкШкольнікі, якія адпачывалі ва Усесаюзным піянерскім лагеры імя У. І. Леніна "Артэк" у 1963 годзе.
Школьнікі, якія адпачывалі ва Усесаюзным піянерскім лагеры імя У. І. Леніна "Артэк" у 1963 годзе.
© Sputnik / Тункель / Перайсці ў медыябанкАртэкаўцы Сурыя Дадашава з Азербайджана і Лайла Ларсен з Нарвегіі, 1963 год.
Артэкаўцы Сурыя Дадашава з Азербайджана і Лайла Ларсен з Нарвегіі, 1963 год.
© Sputnik / Георгий Петрусов / Перайсці ў медыябанкДзеці адпачываюць у Міжнародным дзіцячым лагеры "Артэк", 1963 год.
Дзеці адпачываюць у Міжнародным дзіцячым лагеры "Артэк", 1963 год.
© Sputnik / Олег Макаров / Перайсці ў медыябанкЮрый Гагарын, лётчык-касманаўт СССР, у якасці ганаровага госця ў піянерскім лагеры "Артэк" у 1967 годзе.
Юрый Гагарын, лётчык-касманаўт СССР, у якасці ганаровага госця ў піянерскім лагеры "Артэк" у 1967 годзе.
© Sputnik / Александр Макаров / Перайсці ў медыябанкБалгарскія і савецкія дзеці на 111-м Усесаюзным злёце піянераў у лагеры "Артэк" імя У.І. Леніна, 1967 год.
Балгарскія і савецкія дзеці на 111-м Усесаюзным злёце піянераў у лагеры "Артэк" імя У.І. Леніна, 1967 год.
© Sputnik / Валерий Шустов / Перайсці ў медыябанкАртэкавец. Усесаюзны піянерскі лагер "Артэк", 1968 год.
Артэкавец. Усесаюзны піянерскі лагер "Артэк", 1968 год.
© Sputnik / Лев Носов / Перайсці ў медыябанкХлопчыкі і дзяўчаты з піянерскага лагера "Артэк" на Чорным моры, 1970 год.
Хлопчыкі і дзяўчаты з піянерскага лагера "Артэк" на Чорным моры, 1970 год.
© Sputnik / Валерий Шустов / Перайсці ў медыябанкТанец русалак на свяце Нептуна ў міжнародным дзіцячым цэнтры "Артэк".
Танец русалак на свяце Нептуна ў міжнародным дзіцячым цэнтры "Артэк".
© Sputnik / Валерий Шустов / Перайсці ў медыябанкДзеці, што адпачываюць у міжнародным дзіцячым цэнтры "Артэк", 1970 год.
Дзеці, што адпачываюць у міжнародным дзіцячым цэнтры "Артэк", 1970 год.
© Sputnik / Игорь Виноградов / Перайсці ў медыябанкПіянеркі ў міжнародным піянерскім лагеры "Артэк", 1974 год.
Піянеркі ў міжнародным піянерскім лагеры "Артэк", 1974 год.
© Sputnik / Школьный / Перайсці ў медыябанкСавецкі піянер і юныя амерыканцы ў міжнародным піянерскім лагеры "Артэк", 1973 год.
Савецкі піянер і юныя амерыканцы ў міжнародным піянерскім лагеры "Артэк", 1973 год.
© Sputnik / Рунов / Перайсці ў медыябанкУсесаюзны піянерскі лагер "Артэк". Піянер Саша Пастноў з Растова-на-Доне на адпачынку, 1974 год.
Усесаюзны піянерскі лагер "Артэк". Піянер Саша Пастноў з Растова-на-Доне на адпачынку, 1974 год.
© Sputnik / В. Лагранж / Перайсці ў медыябанкХлопцы з гуртка "Юны тэхнік" праводзяць выпрабаванні мадэлі "Месяцаход", 1978 год.
Хлопцы з гуртка "Юны тэхнік" праводзяць выпрабаванні мадэлі "Месяцаход", 1978 год.
Юныя шахматысты і музыканты, 1978 год.
Піянеры. 1979 год.
© Sputnik / Юрий Абрамочкин / Перайсці ў медыябанкДзеці з розных краін свету адпачываюць ва Усесаюзным піянерскім лагеры "Артэк", 1980 год.
Дзеці з розных краін свету адпачываюць ва Усесаюзным піянерскім лагеры "Артэк", 1980 год.
© Sputnik / Владимир Акимов / Перайсці ў медыябанкАртэкаўскія піянеры стаяць на палубе катэра, які плыве па Чорным моры, 1981 год.
Артэкаўскія піянеры стаяць на палубе катэра, які плыве па Чорным моры, 1981 год.
© Sputnik / А. Бочинин / Перайсці ў медыябанкЮныя палестынцы гутараць з савецкімі піянерамі, 1982 год.
Юныя палестынцы гутараць з савецкімі піянерамі, 1982 год.
© Sputnik / Юрий Абрамочкин / Перайсці ў медыябанкАмерыканская дзяўчынка Саманта Сміт (у цэнтры), якая наведала СССР па запрашэнні Генеральнага сакратара ЦК КПСС Юрыя Андропава, ва Усесаюзным піянерскім лагеры "Артэк", 1983 год.
Амерыканская дзяўчынка Саманта Сміт (у цэнтры), якая наведала СССР па запрашэнні Генеральнага сакратара ЦК КПСС Юрыя Андропава, ва Усесаюзным піянерскім лагеры "Артэк", 1983 год.
© Sputnik / Панин / Перайсці ў медыябанкШкольнікі, якія адпачываюць у "Артэку", гуляюць каля мора, 1983 год.
Школьнікі, якія адпачываюць у "Артэку", гуляюць каля мора, 1983 год.
Ранішняя зарадка на пляжы, 1985 год.
© Sputnik / Игорь Михалев / Перайсці ў медыябанкЧарнаморскае ўзбярэжжа Крымскага паўвострава. Амерыканскія школьнікі ў "Артэку" 1986 год.
Чарнаморскае ўзбярэжжа Крымскага паўвострава. Амерыканскія школьнікі ў "Артэку" 1986 год.
© Sputnik / Макс Ветров / Перайсці ў медыябанкДзеці падчас гістарычнай лінейкі, прысвечанай 90-годдзю МДЦ "Артэк" на месцы правядзення першай лінейкі ў лагеры "Марскі", 2015 год.
Дзеці падчас гістарычнай лінейкі, прысвечанай 90-годдзю МДЦ "Артэк" на месцы правядзення першай лінейкі ў лагеры "Марскі", 2015 год.