На некаторыя пазіцыі - у тры разы: як падаражэлі прадукты для беларусаў
© Sputnik / Павел Бедняков
/ Падпісацца
У Беларусі працягваюць узнімаць кошты на прадукты харчавання, нягледзячы на намаганні ўладаў стрымаць кошт тых ці іншых тавараў. Зрэшты, ігнараваць інфляцыю, так моцна якая разагналася ў сакавіку, ці ледзь атрымаецца.
Істотныя змены ў коштах на прадукты адчулі на ўласных кашальках усе беларусы. З пачатку года падаражэла практычна ўсё, асабліва - гародніна і садавіна. Абсалютнымі антырэкардсменамі сталі капуста, буракі і перац.
Таксама значна выраслі ў кошце імпартныя яблыкі і грушы. Sputnik паглядзеў, як змяніўся кошт прадуктаў у адной з крам папулярнай сеткі са студзеня па красавік 2022 года, і падбіў бюджэт. Невялікі спойлер: выдаткаў за адзін паход у краму адназначна стала больш.
Гародніна і садавіна – розніца адчувальная
І хоць у студзені МАРГ паспрабаваў "замарозіць" цэны на некаторую айчынную гародніну і нават імпартныя яблыкі, яны ўсё роўна падаражэлі. Цяпер на паліцах у крамах палова садавінагароднінай прадукцыі - замежная. На рост яе кошту, у прыватнасці, паўплывала пагаршэнне паставак праз санкцыі, павелічэнне транспартных выдаткаў і паслабленне нацыянальнай валюты.
З-за несезона і заканчэння запасаў значна падаражэла капуста. Тры месяцы таму яна каштавала 2 рублі 19 капеек, цяпер - 4 рублі 99 капеек. Такая ж сітуацыя з бураком: кілаграм гэтага прадукта ў студзені каштаваў 1 рубель 51 капейку, у красавіку - 4 рубля 65 капеек. Затое патаннела любімая беларуская бульбачка.
Спіс асноўных прадуктаў з катэгорыі агародніны і дынаміка іх цэн у студзені-красавіку выглядаюць так (кошт за 1 кг):
Капуста белакачанная свежая - 2,19 - 4,99
Бульба - 1,46 - 1,41
Лук - 1,45 - 1,58
Морква - 1,41 - 1,57
Буракі - 1,51 - 4,65
Агуркі свежыя - 7,14 - 6,99
Памідоры свежыя - 6,11 - 8,69
Перац салодкі - 8,86 - 17,89
Часнок - 11,75 - 13,49
З садавінай сітуацыя таксама цікавая. У магазінах і на рынках стала ўсё менш імпартных яблыкаў, якія замянілі беларускімі. Кошт на іх адносна адэкватны - 2,19-3,80 рублёў за кілаграм. Зрэшты, яблыкі - гэта адзіныя з "фруктовай" катэгорыі тавары, цэны на якія рэгулююцца дзяржавай. Сутнасць у тым, што вытворцы, пастаўшчыкі і гандаль не маюць права павышаць іх кошт больш як на 0,2% штомесяц.
Іншая справа - імпартныя "Рэд Прынц", "Голдэн", "Люголь" і гэтак далей. Па нашым аналізе, у адной з сеткавых крам кошты на іх узляцелі з 2,48 (у студзені) да 4,89 рублі (у красавіку). Як ідзе сітуацыя з іншай садавінай, якая пастаўляецца ў Беларусь у зімовы перыяд з-за мяжы? Розніцу за студзень-красавік можна ўбачыць ніжэй:
Апельсіны, лімоны, мандарыны - 4,15 - 4,99
Грушы - 4,98 - 7,89
Бананы - 3,93 - 4,69
Вінаград - 7, 24 - 15, 99
Мяса-малочка амаль не падаражэла
У лютым прафсаюзы правялі маніторынг наяўнасці ў продажы тавараў павышанага попыту - такімі заўсёды з'яўляліся і з'яўляюцца малако, хлеб, мяса, крупы, соль, цукар, гародніна. І выявілі: адбылося павышэнне коштаў на некаторую "малочку" - смятану, кефір і сыры. Рост коштаў нязначны - долі працэнтаў.
© Sputnik / Станислав Лобатый
Трэба аддаць належнае гэтай катэгорыі тавараў: мяса, таксама як і малочныя тавары, практычна не даражэла ў краіне з верасня мінулага года. А ўсё таму, што спажывецкі рынак Беларусі ў гэтай частцы ў поўным аб'ёме забяспечваецца за кошт уласных рэсурсаў. Па дадзеных МАРГ, узровень самазабеспячэння мясам складае 135%, яйкам - 126%, цукрам - 176%, малаком - 256%.
Дынаміка коштаў у студзені-красавіку на гэтыя і іншыя тавары выглядала так:
Свініна (тазасцегнавая частка, бескасцёвая) – 12,78 – 11,99 руб
Курыца (тушка кураня-бройлера) - 5,31 - 5,57
Курыца (філе) - 9,99 - 10,80-10,99
Ялавічына бяскосная (шыя) - 17,11 - 18,59
Фарш мясны - 10,69 - 10,19
Рыба (скумбрыя) марожаная - 6,89 - 7,79
Каўбаса варана-вэнджаная (на прыкладзе "Сервелат Арэхавы") - 12,19 - 12,94
Каўбаса вараная (на прыкладзе "Мартадэлы") – 8,46 – 8,47
Сасіскі, сардэлькі - 4,79 - 4,99
Пяльмені (1 пачак) - 3,30 - 3,59
Яйкі (1 дзясятак) - 2,69 - 2,57
Малако - 1,73 - 1,79
Кефір - 1,64 - 1,69
Смятана (слоічак 180 г) - 1,18 - 1,21
Сыр цвёрды, паўцвёрды (за 1 кг) - 17,13 - 17,99
Масла жывёльнае (пачак 160 г, тлустасць 72,5%) - 3,89 - 4,55
Рыс даражэй, грэчка - танней
Што да мукі і круп, некаторыя з іх падаражэлі, а некаторыя патаннелі. З бакалейнай катэгорыі тавараў прыкметна падаражэў цукар, але гэтаму ёсць тлумачэнне: на мінулым тыдні ўлады ўвялі прэвентыўныя меры, каб абараніць рынак ад дэфіцыту цукровага пяску. У сакавіку заявілі, што ў Расіі цукар каштуе ў два разы даражэй, і ёсць асцярогі, што яго пачнуць масава закупляць у Беларусі і вывозіць з краіны. Таму адпускныя кошты вытворцы павялічылі на 60 капеек.
Расклад па цэнах бакалейнай прадукцыі за апошнія тры месяцы такі:
Мука (на прыкладзе "Лідскай") – 1,28 – 1,47 руб
Хлеб (за 1 кг) - 2,15 - 1,82
Рыс - 3,31 - 3,91
Грэчка - 4,80 - 4,41
Макароны, ражкі - 1,37 - 1,65
Пярлоўка - 1,62 - 1,70
Манка - 1,88 - 1,63
Цукар-пясок - 1,70 - 2,49
Соль - 0,55 - 0,68
Вы скажаце: усяму віной у росце коштаў на прадукты інфляцыя - і будзеце абсалютна правы. У сакавіку 2022 года гадавы прырост спажывецкіх цэн склаў 15,9%. А ў паскарэнні інфляцыйных працэсаў у сваю чаргу "знайшлі адлюстраванне рост геапалітычнай напружанасці і ўзмацненне санкцыйнага ціску", заявілі раней у Нацбанку.
Колькі зараз каштуе схадзіць у краму?
Зразумела, з-за гіперінфляцыі даражэй сталі абыходзіцца паходы ў краму. У колькі зараз выльецца паход у краму, калі ў вас, да прыкладу, сям'я з трох чалавек, і вы закупляецеся роўна на тыдзень?
Дапушчальны, вы возьмеце за ўсё патрошку і адны з самых танных тавараў. Напрыклад, вам спатрэбіцца: капуста (1 качан), бульба (1 кг), паўкіло буракоў і морквы - куды ж без баршчу і "селядца пад шубай"? А яшчэ цыбулі, крыху агуркоў і памідораў. І, напрыклад, звязку бананаў.
Далей па спісе – два кілаграмы свініны (лапатка ці кумпяк), два кілаграмы курынага філе, кілаграм фаршу, кіло рыбы (скумбрыі), палка варанай каўбасы (каля 1 кг), кілаграм сасісак, два дзясяткі яек, бутэлька малака, алею і паўкіло сыра.
Яшчэ трэба па адным пачку рысу, грэчкі і макарон, а таксама пачак цукру і па баханцы хлеба і батона.
Разам паход у краму без празмернасцяў абыдзецца (з улікам хібнасцяў коштаў ад розных вытворцаў і надбавак імпарцёраў) у 140-150 рублёў.
Дарэчы, паводле звестак Белстата, сярэдні заробак у Беларусі ў лютым 2022 года склаў 1563 рублі. За такую суму можна закупіцца ў магазіне 10-11 разоў.
>>> Больш актуальнай інфармацыі – у Telegram-канале Sputnik Беларусь
Таксама на Sputnik:
Багданаў: Беларусь жалезабетонна забяспечана асноўнымі прадуктамі
Кіраўнік МАРГ аб цэнах: нельга дапусціць спекуляцыі і дэфіцыту
Ажыятаж у крамах: МАРГ распавёў, ці хопіць беларусам ежы
