Скульптар Фінскі: джаз – гэта і ёсць мая малая пластыка, гэта свабода і экспромт

© Sputnik / Юрий ИвановВыстаўка работ скульптара Аляксандра Фінскага
Выстаўка работ скульптара Аляксандра Фінскага - Sputnik Беларусь, 1920, 06.03.2023
Падпісацца
Тыдзень завяршыўся ў Нацыянальным мастацкім музеі падзеяй няхай і не гучнай, але вытанчанай, злучыўшы ў сабе два віды мастацтваў: скульптуру і музыку.
Паверх музея, дзе экспанавалася выстаўка работ скульптара Аляксандра Фінскага, прысвечаная яго 70-годдзю, у гэты дзень сапраўды напоўніўся музыкай.
Застылая музыка скульптур, здавалася, ажывала пад гукі твораў Баха, папуры на тэмы Моцарта ці апрацоўкі народных і сучасных беларускіх песень у выкананні Дзяржаўнага камернага хору Рэспублікі Беларусь пад кіраўніцтвам заслужанай артысткі Наталлі Міхайлавай.
© Sputnik / Юрий ИвановВыстаўка работ скульптара Аляксандра Фінскага
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь, 1920, 06.03.2023
Калумніст Sputnik Яўген Агурцоў-Кржыжаноўскі задаў пасля канцэрта некалькі пытанняў юбіляру.
– Аляксандр Міхайлавіч, адкуль узялася ідэя закрыць выстаўку музычным канцэртам?
– З дзяцінства музыка і скульптура ідуць для мяне паралельна. Мая жонка, а яна музыкант, часам мне кажа, што невядома, можа, у музыцы я б большага дасягнуў. Музыка ёсць адна з маіх сутнасцяў. Я люблю сімфанічную музыку, люблю джаз.
© Sputnik / Юрий ИвановВыстаўка работ скульптара Аляксандра Фінскага
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь, 1920, 06.03.2023
– Я бачу, што гэта і ў экспанатах выстаўкі адлюстроўваецца?
– Джаз – гэта і ёсць мая малая пластыка, гэта свабода, гэта экспромт і натхненне бягучай гадзіны, хвіліны, імгненне, які паміж мінулым і будучыняй. А сімфанічная музыка, гэта нешта больш фундаментальнае.
© Sputnik / Юрий ИвановВыстаўка работ скульптара Аляксандра Фінскага
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь, 1920, 06.03.2023
– Вы больш за 30 гадоў выкладаеце ў Беларускай акадэміі мастацтваў. Гэта не перашкаджае творчасці?
– Не, наадварот дапамагае. Мы ўсё жыццё вучымся, калі, вядома, не талдычыць пастаянна састарэлыя догмы, якая ўжо тут вучоба? У мастацтве галоўная задача – раскрыццё асобы, гэта і ёсць асноўны элемент вучобы. У акадэміі, мы, як правіла, маем справу з ужо ўстоянымі асобамі. У іх свой погляд на мір. Гэта ўзбагачае.
© Sputnik / Юрий ИвановВыстаўка работ скульптара Аляксандра Фінскага
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь, 1920, 06.03.2023
– Мне здаецца, што толькі сапраўдны майстар можа быць добрым настаўнікам.
– Так, у гэтым ёсць праўда. Калі выкладчык сам не асоба, то ён ці наўрад нешта абудзіць у вучні. Тут меч двухбаковавостры.
– Зносіны з моладдзю надаюць энергію ці, наадварот, адымаюць яе?
– У людзей майго ўзросту погляд на свет ужо ўстаяўся, і мяняць яго кардынальна – дурное. Ад моладзі, так, энергію атрымаць можна, а змяніць светапогляд – не, інакш ты сам не асоба.
© Sputnik / Юрий ИвановВыстаўка работ скульптара Аляксандра Фінскага
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь, 1920, 06.03.2023
– Так атрымалася, што пачатак вашага творчага шляху звязаны з цэлай серыяй яркіх манументальных твораў. Адзін толькі мемарыял "Яма. Мінскае гета" чаго варты або "Чырвоны бераг" комплекс дзецям-ахвярам ВАВ. Цяпер вы схіляецеся да малых форм. Ёсць тлумачэнне?
– У мяне ніколі не было такога падзелу. Заўсёды займаўся малой пластыкай. Да таго ж гэта ўсё адносна: малая пластыка ці вялікая. Ёсць малая пластыка, якая больш вялікай! Нават па ўздзеянні на чалавека больш. Памер нічога не вызначае. Ёсць рэчы станковыя, якія павялічваюць да ідыёцкіх памераў, і яны ад гэтага разбураюцца. А ёсць тыя, якія праяўляюцца поўнасцю, нават пры шматразовым павелічэнні, таму што там закладзена вялікае аб’ёмна-прасторавае мышленне.
© Sputnik / Юрий ИвановВыстаўка работ скульптара Аляксандра Фінскага
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь, 1920, 06.03.2023
– У кожным відзе мастацтва ёсць свая прастора?
– Скульптура – рэч круглая і павінна працаваць з усіх бакоў, дзе кожны пункт уздзейнічае на развіццё ідэі ў прасторы. Тым часам, далёка не ўсе скульптары могуць стварыць сапраўды круглую скульптуру. Гэта самае складанае. Неабходна думаць і ўяўляць – фарміраваць прастору. Калі не, скульптура пачынае разбурацца ў гэтай прасторы.
© Sputnik / Юрий ИвановВыстаўка работ скульптара Аляксандра Фінскага
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь, 1920, 06.03.2023
– Тандэм архітэктар-скульптар мае месца быць?
– Мы займаемся адной і той жа справай, толькі архітэктура мае вялікую ўтылізацыю. А таму мае абмежаванні. Трэба ўлічваць, што ў жылой хаце павінны жыць людзі. Тое ж і з дызайнам.
© Sputnik / Юрий ИвановВыстаўка работ скульптара Аляксандра Фінскага
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь, 1920, 06.03.2023
– Я ведаю, што вы скульптар, які працуе з розным матэрыялам, а ён для вас служыць своеасаблівым інструментам. Гэта так?
– Нават больш за тое, ён – сааўтар! Калі ты не разумееш пластычных магчымасцей матэрыялу, то ён будзе табе палкі ў колы ўстаўляць, а калі ты гэта разумееш, адчуваеш… Гэта як у аркестры, уявіце, што музыка не чуе свой інструмент?
© Sputnik / Юрий Иванов
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь
1/5
© Sputnik / Юрий Иванов
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь
2/5
© Sputnik / Юрий Иванов
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь
3/5
© Sputnik / Юрий Иванов
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь
4/5
© Sputnik / Юрий Иванов
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь
5/5
1/5
2/5
3/5
4/5
5/5
– А шмат тон гліны вы перамяшалі сваімі рукамі?
– Шмат! Ну, я не адзін працую. Ёсць у нас паняцце, аўтарскі пласт, вось тут так, патрэбен майстар, толькі ён адзін можа стварыць з загатоўкі твор.
– Вы стварылі надмагільны помнік і памятную дошку знакамітаму скульптару Анікейчыку. Гэта дар вучня настаўніку?
– Анатоль Аляксандравіч Анікейчык – гэта мой лёс. Я заканчваў школу. На здачы дыплома ён якраз прысутнічаў і вельмі высока ахарактарызаваў маю працу. Думаю, што і ў Акадэмію я паступіў па яго пратэкцыі. Таму сапраўды, лёс!
© Sputnik / Юрий ИвановВыстаўка работ скульптара Аляксандра Фінскага
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь, 1920, 06.03.2023
– Чаму дрэва адзін з вашых любімых матэрыялаў?
– Таму што яго нельга тыражаваць, гэта значыць гэтыя работы заўсёды эксклюзіўныя! Іншая справа – бронза. Вылепіў форму, і лі колькі хочаш. Дарэчы, немцы любяць рабіць скульптуры з дуба, можна сказаць вечны матэрыял.
© Sputnik / Юрий ИвановВыстаўка работ скульптара Аляксандра Фінскага
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь, 1920, 06.03.2023
– І ўсё ж такі, чаму малыя формы, калі энергетычныя выдаткі супастаўныя?
– Выяўляецца назапашванне нявыказанасці. Цяпер прыцягваюць невялікія работы, там мне камфортней. Вось выставіў графічную серыю, якая апасродкавана закранае тэму вайны. Яшчэ хочацца стварыць скульптурную серыю, прысвечаную беларускім паэтам розных эпох. Пачатак ёсць.
© Sputnik / Юрий ИвановВыстаўка работ скульптара Аляксандра Фінскага
Скульптор Александр Финский с семьей - Sputnik Беларусь, 1920, 06.03.2023
Для даведкі. Аляксандр Міхайлавіч Фінскі нарадзіўся 2 студзеня 1953 года ў в. Вясёлы Гай Пухавіцкага раёна Мінскай вобласці. У 1977-м абараніў дыплом у Беларускім дзяржаўным тэатральна-мастацкім інстытуце (цяпер – Беларуская дзяржаўная акадэмія мастацтваў) па спецыяльнасці "скульптура". Вучыўся ў выдатных прафесараў А. Бембеля, А. Анікейчыка, А. Арцімовіча. З’яўляецца членам Беларускага саюза мастакоў з 1984 года. З 1991 года выкладае ў Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў і зараз з’яўляецца прафесарам кафедры скульптуры.
© Sputnik / Юрий ИвановВыстаўка работ скульптара Аляксандра Фінскага
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь, 1920, 06.03.2023
Аляксандру Фінскаму прысуджана першая прэмія Беларускага саюза архітэктараў у галіне манументальнага мастацтва (2001), спецыяльная прэмія Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь за "Духоўнае адраджэнне" і ўклад у развіццё міжнародных культурных сувязей (2002), Дзяржаўная прэмія Рэспублікі Беларусь (2011), а таксама ўручаны дыплом конкурсу "Чалавек Года культуры" (2017). Ён узнагароджаны медалём Францыска Скарыны (2014), залатым медалём і дыпломам "Vermeil" ART-SCIENSE-LETTRES (2016, Парыж). У 2022 годзе Аляксандр Фінскі ўдастоены ганаровага звання "Заслужаны дзеяч мастацтваў Рэспублікі Беларусь".
© Sputnik / Юрий ИвановВыстаўка работ скульптара Аляксандра Фінскага
Выставка работ скульптора Александра Финского - Sputnik Беларусь, 1920, 06.03.2023
>>> Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь
Таксама на Sputnik:
Музыка душы: адкрылася фотавыстава да 90-годдзя Саюза кампазітараў Беларусі
Пяцьдзесят пяць прыступак у свет тэатра і музыкі
Іван Міско: лёс паклікаў космас
Стужка навiн
0