https://bel.sputnik.by/20230314/startavala-mashtabnaya-aktsyya--padtrymku-kasema-syarod-yago-kaleg-zhurnalsta-1073198671.html

Стартавала маштабная акцыя ў падтрымку Касема сярод яго калег-журналістаў

Стартавала маштабная акцыя ў падтрымку Касема сярод яго калег-журналістаў

Sputnik Беларусь

14 сакавіка шэф-рэдактару партала Sputnik Літва і вядучаму праграмы на радыё Sputnik Марату Касему, які больш за два месяцы знаходзіцца пад арыштам у Латвіі па... 14.03.2023, Sputnik Беларусь

2023-03-14T11:50+0300

2023-03-14T11:50+0300

2023-03-14T11:53+0300

затрыманне марата касема ў латвіі

бяспека

грамадства

смі

свабода смі

палітыка

латвія

літва

​​медыягрупа "россия сегодня"

асоба

https://cdnn11.img.sputnik.by/img/07e7/01/05/1070917736_0:0:3037:1708_1920x0_80_0_0_3cbaf2ce6d952d50e58a237876e3b95d.jpg

Сёння стартавала маштабная акцыя сярод яго калег-журналістаў, якія выйдуць у эфіры федэральных тэлеканалаў, радыёпраграм і на профільныя стрымы са словамі падтрымкі Марату.Арышт журналіста атрымаў шырокі рэзананс з прычыны сумніўнай законнасці і абсурднасці арышту, які з’яўляецца чарговым прыкладам найгрубейшага парушэння праў журналістаў расійскіх СМІ ў Еўропе.Кожнай з гэтых прычын паасобку павінна быць дастаткова для неадкладнага спынення "Справы Касема".Хто такі Марат Касем?Марат Касем – грамадзянін Латвіі, які працуе шэф-рэдактарам партала Sputnik Літва, профільнага падраздзялення медыягрупы "Россия сегодня", які асвятляе жыццё ў гэтай прыбалтыйскай краіне.Акрамя таго, Марат з’яўляецца сувядучым праграмы на Радыё Sputnik, дзе раней выходзіў у эфіры сумесна з афіцыйным прадстаўніком МЗС Марыяй Захаравай.На працягу сваёй працы ў "России сегодня" Касем неаднаразова падвяргаўся праследаванню з боку балтыйскіх улад.Незаконнасць арышту: "Палітычны" артыкул, націск і катаванніУ канцы мінулага года журналіст накіраваўся ў Латвію па сямейных прычынах – ад раку памірала яго бабуля.3 студзеня ён быў затрыманы латвійскай службай дзяржаўнай бяспекі. Праз два дні мясцовы суд арыштаваў Марата і змясціў яго ў Рыжскую цэнтральную турму, дзе ён знаходзіцца да гэтага часу.Касема абвінавачваюць у парушэнні артыкула 84.1 латвійскага Крымінальнага кодэкса – парушэнні санкцый ЕС. Яму пагражае да чатырох гадоў зняволення.Сапраўдныя прычыны арышту не пакідаюць шмат сумненняў, бо 84.1 – класічны артыкул для супрацоўнікаў расійскіх СМІ, якія праследуюцца прыбалтыйскімі сілавікамі. Раней у яе парушэнні абвінавачвалі калег Марата па медыягрупе.Каментуючы арышт Касема, генеральны дырэктар "России сегодня" Дзмітрый Кісялёў заявіў, што "гэта відавочная помста прыбалтыйскіх рэжымаў за яго працу на расійскі СМІ. Марат адчуваў палітычнае праследаванне і часта пра гэта казаў".Шэф-рэдактар ​​Sputnik Літва быў раней затрыманы літоўскімі спецслужбамі падчас сваёй паездкі ў 2019 годзе.Па словах журналіста, тады мясцовыя сілавікі пагражалі яму і спрабавалі схіліць яго да супрацоўніцтва."Ты грамадзянін Латвіі. Чаму ты на іх працуеш? Давай пагаворым па-душэўнаму. Ты ж разумееш, хто яны такія? Гэта ж не зусім людзі, гэта своеасаблівая краіна. Ты б мог добра ўладкавацца ў нас, працаваць на нашы мясцовыя СМІ", - распавёў Касем аб сваім папярэднім затрыманні.Пасля яго адмовы Касем быў высланы з тэрыторыі Літвы з прычыны "пагрозы нацыянальнай бяспецы".Акалічнасці бягучага арышту і ўтрымання пад вартай шэф-рэдактара Sputnik Літва таксама сведчаць аб яго неправамерным характары і наўмысным націску на журналіста.Па-першае, сам артыкул 84 Латвійскага Крымінальнага кодэкса настолькі шырокі, што некаторыя яго палажэнні могуць быць інтэрпрэтаваны як поўная забарона на працу ў расійскім СМІ, якая трапіла пад санкцыі ЕС.Як адзначыў літоўскі адвакат Станіславас Томас, парушэнне закона, "з пункту гледжання латвійскага пракурора, заключаецца ў тым, што чалавек працуе ў падсанкцыйнай установе"."Гэта значыць злачынствам – парушэннем санкцый – з’яўляецца сама праца ў такой установе", - падкрэслівае Томас.Маштаб артыкула 84 і яго прымяненне да журналіста наўпрост выклікаюць пытанні аб парушэнні прыбалтыйскімі сілавікамі свабоды слова свайго ўласнага грамадзяніна, якая абаронена як у Еўрапейскай канвенцыі па правах чалавека (арт. 10), так і ў Хартыі ЕС (арт. 11).Акрамя таго, затрыманым пад артыкулам 84.1 часта прызначаецца мера стрымання ў форме падпіскі аб нявыездзе. Касема ж суд наўмысна ўтрымлівае пад вартай, адкінуўшы на мінулым тыдні ўсе довады абароны аб празмернасці ўтрымання пад арыштам.Турэмшчыкі таксама не даюць Марату своечасова размаўляць са сваім адвакатам, адкрыта сабатуючы яго права на абарону.Нарэшце, жахлівыя ўмовы ўтрымання журналіста могуць быць расцэнены як катаванні, забароненыя Еўрапейскай канвенцыяй, бокам якой з’яўляецца Латвія.30 студзеня Касема перавялі ў халодную адзіночную камеру з насякомымі і іншымі антысанітарнымі ўмовамі. На гэтым фоне ў журналіста абвастрылася алергія і іншыя хранічныя захворванні – пачалі пераставаць дзейнічаць пальцы на нагах.Яго шматразовыя звароты па медыцынскую дапамогу былі праігнараваныя турэмнай адміністрацыяй на працягу тыдня.Дырэктар Другога Еўрапейскага дэпартамента МЗС Расіі Сяргей Бяляеў адзначыў бесчалавечныя ўмовы, у якіх знаходзіўся Касем."Гэта ўжо пераходзіць у разрад, прабачце, катаванняў, калі чалавеку свядома наносяцца фізічныя пакуты", - падкрэсліў Бяляеў у інтэрв’ю RTVI.Па словах адваката Касема, следства падвергла журналіста такому націску з мэтай дамагчыся прызнальных паказанняў.Праз тыдзень знаходжання ў нечалавечых умовах Марат быў пераведзены ў ранейшую камеру, але не выпушчаны з-пад арышту.Неправамернасць арышту – самая важкая, але не адзіная прычына, чаму Марат Касем павінен быць вызвалены."Самае дурное, што магла зрабіць Латвія""Справа Касема" таксама павінна скончыцца яго вызваленнем, бо факт яго арышту абсурдны і проста не адпавядае самым базавым чалавечым прынцыпам."Ведаеце чаму? Таму што становіцца відавочна, што гэта праследаванне па палітычных матывах журналіста", - дадала Захарава.Генеральны дырэктар "России сегодня" Дзмітрый Кісялёў таксама адзначыў, што арышт адбываецца ва ўмовах "еўрапейскага безгранічча, калі чалавека могуць арыштаваць за тое, што ён займаецца прафесійнай журналісцкай дзейнасцю, за меркаванне, за пазіцыю…"."У латвійскіх улад іх звычайны падыход – быў бы чалавек, а артыкул знойдзецца", - падкрэсліў Кісялёў.Важна падкрэсліць, што Латвія не проста арыштавала журналіста за выкананне прафесійнага абавязку па палітызаваных абвінавачаннях, яна таксама не дала яму пабачыцца з членам сям’і, які памірае.Бабуля Марата не дачакалася Касема і памерла ў той час, як ён знаходзіўся пад вартай.Арышт і катаванні Касема, безумоўна, шкодзяць іміджу Латвіі як "цывілізаванай" еўрапейскай краіны. Не дапамагае ёй і стойкасць Марата, які не зламаўся ні ад катаванняў, ні ад навін аб смерці бабулі.Дэпутат Дзяржаўнай Думы Расіі Марыя Буціна адзначыла, што "выбар Марата Касема – працаваць журналістам у варожым асяроддзі, захоўваючы грамадзянства краіны, якая яго ненавідзела. Працаваць з рызыкай для жыцця і свабоды, гаварыць праўду".Абсурдная справа супраць Марата павінна быць спынена сёння.Атака на журналістаў расійскіх СМІНарэшце, "Справа Касема" павінна быць спынена, бо яна з’яўляецца найярчэйшым прыкладам кампаніі праследавання супрацоўнікаў расійскіх СМІ ў Еўропе.Расійскія журналісты падвяргаюцца масаваму нападзенню з боку заходніх дзяржаў. Істотная колькасць парушэнняў адбываецца ў краінах Еўропы, асабліва ў дзяржавах Прыбалтыкі.У МЗС РФ раней заяўлялі аб відавочных прыкметах скаардынаванай лініі гэтых дзяржаў па пытанні журналістаў расійскіх СМІ.Па даных партала Baltnews, у дадзены момант толькі ў Латвіі вядуцца справы супраць 14 калег Марата.Акрамя таго, атака на журналістаў у асобе Марата Касема з’яўляецца лакмусавай паперай у пытаннях жыццяздольнасці міжнародных праваабарончых інстытутаў.Савет па правах чалавека пры Прэзідэнце Расіі звярнуўся ў ААН, Савет Еўропы і АБСЕ па сітуацыі з Маратам."У залежнасці ад таго, якія мы адказы атрымаем ці не атрымаем, будзе зразумела, у што ператварыліся тыя ці іншыя міжнародныя арганізацыі", - падкрэсліла Старшыня Савета Федэрацыі Валянціна Мацвіенка.Савет Еўропы і АБСЕ да гэтага часу не адрэагавалі.Афіцыйны прадстаўнік Генеральнага сакратара ААН заклікаў выконваць "юрыдычныя працэдуры".Аднак Савет па правах чалавека ААН адмовіўся абмяркоўваць сітуацыю з арыштам Касема падчас будучай сесіі, бо гэтая тэма "не заяўлена ў парадку дня".Неадкладнае вызваленне Марата Касема паслужыць добрым сігналам аб заканчэнні кампаніі цкавання ў дачыненні да журналістаў расійскіх СМІ, а таксама паставіць кропку ў гісторыі незаконнага і абсурднага арышту.>>> Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik БеларусьЧытайце таксама:

латвія

літва

расія

еўрасаюз

2023

Навіны

ru_BY

затрыманне марата касема ў латвіі, бяспека, грамадства, смі, свабода смі, палітыка, латвія, літва, ​​медыягрупа "россия сегодня", асоба, у свеце, расія, санкцыі, еўрасаюз