Сустрэчы, развітанні, пратэсты і барбіманія: чым запомніўся 2023 год

28 студзеня кітайскі аэрастат зайшоў у паветраную прастору ЗША над Аляскай з боку Ціхага акіяна. Паветраны шар перасёк усю тэрыторыю ЗША, і 4 лютага амерыканцы, запусціўшы ракету са знішчальніка F-22 "Раптар", збілі яго над акваторыяй ужо Атлантычнага акіяна і вынялі яго абломкі з-пад вады для вывучэння.

ЗША лічылі гэты аэрастат шпіёнскім зондам. Па афіцыйнай заяве КНР, гэта быў грамадзянскі метэазонд, які выпадкова апынуўся ў паветранай прасторы ЗША.

На фота: рэактыўны знішчальнік пралятае побач з вялікім паветраным шарам, які дрэйфуе над Атлантычным акіянам, недалёка ад узбярэжжа Паўднёвай Караліны побач з Міртл-Біч, 4 лютага. Праз некалькі хвілін паветраны шар быў ліквідаваны ракетай знішчальніка F-22.

6 лютага 2023 года з інтэрвалам у дзевяць гадзін на паўднёвым усходзе Турцыі адбыліся два магутныя землятрусы.

Найбольшую шкоду панеслі Турцыя і суседняя Сірыя, падземныя штуршкі таксама адчувалася ў Арменіі, Грузіі, Ліване, Лівіі, Ізраілі і на Кіпры.

Паводле справаздачы Міжнароднага медыцынскага корпуса ад 8 сакавіка, колькасць загінулых у выніку землятрусаў перавысіла 50 000 чалавек, уключаючы 45 968 ахвяр у Турцыі і 7 259 у Сірыі. Тысячы чалавек пацярпелі.

Больш за 160 000 будынкаў абваліліся або былі моцна пашкоджаны. Каля 1,5 млн чалавек засталіся без прытулку. Урон ацэнены ў 109,1 млрд долараў.

На фота: разбор завалаў на месцы разбуранага ў выніку землятрусу будынка ў Антак’і 10 лютага.

Выбары кіраўніка дзяржавы ў Кітаі прайшлі шляхам тайнага галасавання на трэцім пленарным пасяджэнні першай сесіі УСНП 14-га склікання раніцай у пятніцу, 10 сакавіка.

У пасяджэнні прынялі ўдзел 2 952 дэпутаты, усе яны аднагалосна прагаласавалі за перавыбранне дзеючага кіраўніка дзяржавы яшчэ на адзін тэрмін.

Сі Цзіньпін стаў першым у гісторыі Кітая кіраўніком краіны, выбраным на трэці тэрмін.

На фота: Сі Цзіньпін галасуе падчас сесіі Усекітайскага сходу народных прадстаўнікоў (УСНП) 10 сакавіка.

Сваю першую замежную паездку пасля перавыбрання Сі Цзіньпін здзейсніў у Расію.

У першы дзень двухдзённага дзяржаўнага візіту адбыліся нефармальная сустрэча і вячэра Сі Цзіньпіна з прэзідэнтам РФ Уладзімірам Пуціным, а ў аўторак прайшлі афіцыйныя перагаворы.

На фота: прэзідэнт РФ Уладзімір Пуцін і старшыня КНР Сі Цзіньпін пасля заканчэння расійска-кітайскіх перагавораў у Маскве 21 сакавіка.

У студзені ў Францыі пачаліся пратэсты супраць пенсіённай рэформы, якая прадугледжвае павышэнне пенсіённага ўзросту з 62 да 64 гадоў.

Гэта другая спроба Макрона павысіць пенсіённы ўзрост. Першая была зроблена на мяжы 2019/2020 гадоў і не прайшла з-за пратэстаў "жоўтых камізэлек" і самых працяглых з 1968 года забастовак.

16 сакавіка прэм’ер-міністр Францыі Элізабэт Борн аб’явіла аб прыняцці пенсійнай рэформы без фінальнага галасавання ў Нацыянальнай асамблеі, што выклікала новую хвалю пратэстаў.

На фота: пратэстуючы грамадзянін адкідае балончыкі са слёзатачывым газам падчас сутыкненняў з паліцыяй, 6 красавіка.

30 мая 2011 года Германія аб’явіла аб планах поўнасцю адмовіцца ад атамнай энергетыкі на працягу 11 гадоў – раней называўся тэрмін да 2036 года.

У выніку тры апошнія нямецкія атамныя электрастанцыі – "Ізар II", "Эмсланд" і "Некарвестхайм II" – былі канчаткова спыненыя ў суботу, 15 красавіка 2023-га.

На фота: актывіст экалагічнай арганізацыі Грынпіс пазіруе з плакатам з надпісам "Прагрэс" падчас дэманстрацыі перад Брандэнбургскімі варотамі ў Берліне 15 красавіка, пасля таго як устанавіў дыназаўра, які сімвалізуе канец атамнай энергетыкі ў Германіі.

Матч за званне чэмпіёна свету па шахматах 2023 года праводзіўся з 7 па 30 красавіка 2023 года ў Астане. Дзеючаму чэмпіёну Магнусу Карлсэну трэба было абараняць свой тытул з Янам Няпомняшчым – пераможцам турніру прэтэндэнтаў 2022 года. Паколькі Карлсэн адмовіўся ад абароны тытула, то Няпомняшчы згуляў матч з Дын Ліжэнем, які заняў другое месца на турніры прэтэндэнтаў.

Пасля 14 партый матча лік быў роўны – 7:7 і быў прызначаны тай-брэйк, у якім перамогу атрымаў Дын Ліжэнь, стаўшы 17-м чэмпіёнам свету і першым кітайскім чэмпіёнам свету па шахматах.

Такім чынам, абодва тытулы чэмпіёна свету (чэмпіёнка свету з 2018 года – Цзюй Вэньцзюнь) пасля гэтага матча сталі належаць кітайскім шахматыстам.

На фота (злева направа): гросмайстры Ян Няпомняшчы (Расія) і Дын Ліжэнь (Кітай) гуляюць партыю ў тай-брэйку на чэмпіянаце свету па шахматах у Астане, 30 красавіка.

Нечакана амаль незаўважным для многіх прайшло паведамленне аб тым, што Сусветная арганізацыя аховы здароўя 5 мая панізіла сваю ацэнку пандэміі каронавіруса, заявіўшы, што яна больш не кваліфікуецца як глабальная надзвычайная сітуацыя.

На фота: пацыенты на бальнічных ложках, у часовым імправізаваным лячэбным памяшканні каля медыцынскага цэнтра Карытас у Ганконгу, 18 лютага 2022 года.

Каранацыя Карла III у якасці караля Злучанага Каралеўства і іншых каралеўстваў Садружнасці адбылася 6 мая.

Каралева Лізавета II памерла 8 верасня 2022 года ва ўзросце 96 гадоў, пасля чаго на брытанскі трон ва ўзросце 73 гадоў узышоў яе сын, прынц Валійскі Чарльз, які прыняў троннае імя Карла III. 10 верасня Савет перахода ў спадчыну трона абвясціў яго каралём.

Кодавая назва плана каранацыі новага манарха – "Аперацыя "Залаты яблык".

У прысутнасці больш за 2 000 гасцей Карл пакляўся кіраваць у адпаведнасці з хрысціянскай верай і вымавіў спецыяльна напісаную для яго малітву. Услед за каранацыяй следам адбылася прысяга наследніка прастола прынца Уільяма свайму бацьку.

На фота: архібіскуп Кентэрберыйскі Джасцін Уэлбі ўскладае карону Святога Эдуарда на галаву брытанскага караля Карла III падчас цырымоніі каранацыі ў Вестмінстэрскім абацтве ў цэнтры Лондана.

У маі ў Турцыі прайшлі прэзідэнцкія выбары. Першы тур адбыўся 14 мая ў межах усеагульных выбараў 2023 года разам з парламенцкімі выбарамі. Другі – 28 мая. Перамог Рэджэп Эрдаган, які стаў прэзідэнтам краіны на наступныя пяць гадоў.

3 чэрвеня прэзідэнт Турцыі прапанаваў новы склад кабінета міністраў.

На фота: прэзідэнт Турцыі Рэджэп Таіп Эрдаган (у цэнтры) і члены яго новага кабінета міністраў перад першым пасяджэннем кабінета міністраў у Анкары, 6 чэрвеня 2023 года.

Тры цягнікі сутыкнуліся ў індыйскім штаце Адыша каля горада Баласор 2 чэрвеня.

Цягнік Coromandel Express, які рухаўся з Калькуты ў Чэнаі, выехаў на бакавы шлях і з хуткасцю 130 кіламетраў у гадзіну ўрэзаўся ў грузавы цягнік, які стаяў запоўнены жалезнай рудой. Ад удару лакаматыў і некалькі вагонаў пасажырскага цягніка сышлі з рэек і сутыкнуліся са звышхуткасным экспрэсам Хаора – Бангалор, які ехаў з хуткасцю 115 кіламетраў у гадзіну. Сустрэчны цягнік таксама сышоў з рэек. Два цягнікі перавозілі, як мяркуецца, звыш 3 000 чалавек.

Загінула 295 чалавек, больш за 1 175 былі паранены. Гэта трэцяя па колькасці ахвяр чыгуначная катастрофа ў гісторыі Індыі.

На фота: чыгуначнікі дапамагаюць аднавіць рух на месцы сутыкнення трох цягнікоў каля Баласора, 4 чэрвеня 2023 года.

Лясныя пажары назіраліся па ўсёй Канадзе з пачатку мая 2023 года.

З-за падступаючага агню з гарадоў і вёсак эвакуіравалі дзесяткі тысяч чалавек.

Гэты сезон лясных пажараў назвалі горшым у гісторыі Канады.

Падчас чэрвеньскага пажару дым ад агню распаўсюдзіўся і ў буйных гарадах Канады – Атаве і Таронта, а таксама ахінуў Кліўленд і Нью-Йорк у ЗША.

На фота: мужчына размаўляе па тэлефоне, гледзячы скрозь смугу на мост Джорджа Вашынгтона з Форт-Лі, штат Нью-Джэрсі, 7 чэрвеня.

Італьянскі дзяржаўны і палітычны дзеяч, які чатыры разы займаў пасаду старшыні Савета міністраў Італіі (1994-1995, 2001-2005, 2005-2006, 2008-2011), прадпрымальнік, медыямагнат Сільвіё Берлусконі памёр 12 чэрвеня.

На фота: труну з целам Сільвіё Берлусконі праносяць каля сабора Дуома ў Мілане, 14 чэрвеня

Батыскаф "Тытан", які належыць кампаніі OceanGate, перастаў выходзіць на сувязь у нядзелю, 18 чэрвеня, праз 1 гадзіну і 45 хвілін пасля апускання.

Судна дастаўляла турыстаў да затанулага лайнера "Тытанік".

На борце былі пяць чалавек: брытанскі мільярдэр Хэміш Хардынг, французскі эксперт Поль-Анры Наржоле, пакістанскі мільярдэр Шахзада Давуд з сынам Сулейманам і заснавальнік кампаніі OceanGate Стоктан Раш.

Былі абвешчаны маштабныя пошукі. У Атлантычным акіяне знайшлі абломкі "Тытана" і астанкі членаў экіпажа, таксама было высветлена, што падводны апарат узарваўся праз кароткі час пасля апускання.

На фота: выканаўчы дырэктар кампаніі Pelagic Research Services Эдвард Касана выступае падчас прэс-канферэнцыі, прысвечанай падводнаму апарату "Тытан", 30 чэрвеня.

Забастоўка SAG-AFTRA (прафсаюза, які прадстаўляе інтарэсы прыкладна 160 тысяч работнікаў галіны) пачалася 14 ліпеня і працягвалася да 9 лістапада.

Гэта першая забастоўка акцёраў за апошнія 43 гады і першая сумесная забастоўка акцёраў і сцэнарыстаў за апошнія 63 гады.

Акцёры патрабавалі павышэння заработнай платы, паляпшэння медыцынскага страхавання і абароны ад дыскрымінацыі і дамаганняў. Сцэнарысты іх падтрымалі, бо сутыкнуліся з аналагічнымі праблемамі.

Забастоўка аказала значны ўплыў на кіна- і тэлеіндустрыю ЗША, выклікаўшы прыпыненне або перанос тэрмінаў вытворчасці шматлікіх кіна- і тэлепраектаў.

На фота: чарапаха з поясам, на якім напісана "Стэнлі бастуе за SAG" на пікеце членаў Гільдыі сцэнарыстаў і Гільдыі кінаакцёраў каля студыі Дыснея ў Бербанку, Каліфорнія, 14 ліпеня 2023 года.

У ліпені ў Італіі зарэгістравалі цэлую серыю тэмпературных рэкордаў.

Паветра на астравах Сіцылія і Сардзінія амаль паўсюдна прагрэлася да 45 градусаў, каля сіцылійскага горада Мадзара-дэль-Вала была зафіксавана рэкордная тэмпература 46,7 градуса, а ў сардзінскім Урасе – 46.

У сярэднім гэтыя паказчыкі на 8-10 градусаў перавысілі сярэднія тэмпературы, характэрныя для гэтага перыяду ліпеня.

Тэмпературны рэкорд быў устаноўлены і ў Рыме, дзе ў раёне чыгуначнага вакзала Тэрміні ртутны слупок тэрмометра ўпершыню дасягнуў адзнакі 42,9 градуса.

На фота: турысты астуджаюцца з дапамогай вентылятара, які распыляе ваду, перад уваходам у Калізей у Рыме 24 ліпеня.

На фоне вялікай спякоты ў Грэцыі пачаліся лясныя пажары, з-за іх прыйшлося правесці масавую эвакуацыю ў некалькіх турыстычных месцах, у тым ліку на астравах Радос і Корфу.

Лясны пажар на паўднёвым захадзе Радоса, які пачаўся 18 ліпеня, не маглі патушыць дзесяць дзён.

З небяспечных раёнаў вострава аўтобусамі і лодкамі эвакуіравалі больш як 30 тысяч чалавек, у той жа час многія турысты не маглі вярнуцца дадому з-за адмененых рэйсаў.

На фота: мужчына глядзіць на пажар, які ахапіў вёску Генадзі на грэчаскім востраве Радос у Эгейскім моры, 25 ліпеня.

Другі саміт і эканамічны і гуманітарны форум Расія – Афрыка адбыліся 27-28 ліпеня ў Санкт-Пецярбургу.

Мерапрыемствы такога маштабу, прысвечаныя шырокаму спектру адносін паміж Расіяй і дзяржавамі Афрыканскага кантынента, праводзяцца другі раз.

У іх прынялі ўдзел афіцыйныя дэлегацыі 48 краін (27 краін былі прадстаўлены на ўзроўні першых і другіх асоб) і пяці найбуйнейшых інтэграцыйных аб’яднанняў кантынента.

На фота: удзельнікі форуму ў кангрэсна-выставачным цэнтры "Экспофорум", 28 ліпеня.

Адзін з галоўных прэтэндэнтаў на званне "рэбрэндынг года" – сацсетка X, раней называлася Twitter.

Прадпрымальнік Ілон Маск набыў яе ў 2022 годзе і адразу заявіў аб маштабных зменах у арганізацыі. Адной з іх стаў рэбрэндынг.

24 ліпеня 2023 года галоўная старонка Twitter была перайменавана ў "X", а днём раней было настроена перанакіраванне з дамена twitter.com на x.com. Новы лагатып сацыяльнай сеткі – белая літара Х на чорным фоне.

Па словах Маска твіты будуць перайменаваныя ў "іксы". Бізнесмен таксама адзначыў, што рэбрэндынг звязаны з тым, што раней у дадатку можна было мець зносіны, размяшчаючы кароткія паведамленні на 140 сімвалаў, але зараз "вы можаце публікаваць практычна ўсё што заўгодна, у тым ліку некалькі гадзін відэа"

На фота: працоўныя ўстанаўліваюць асвятленне на знаку "X" на вяршыні будынка ў цэнтры Сан-Францыска, дзе размяшчаліся офісы Twitter, а зараз – X, 28 ліпеня.

Усеагульныя выбары 2023 года ў Аргенціне прайшлі ў два туры – 22 кастрычніка і 19 лістапада.

Паколькі ніводзін з кандыдатаў не набраў 45% на пярвічных выбарах, згодна з правіламі канстытуцыйнай рэформы 1994 года быў абвешчаны другі тур, у якім Хаўер Мілей з альянсу "Свабода надыходзіць" перамог Серхіё Маса ад кааліцыі "Саюз дзеля Радзімы".

На фота: аргенцінскі кангрэсмен Хаўер Мілей вітае прыхільнікаў на арэне Movistar у Буэнас-Айрэсе 7 жніўня.

Лясныя пажары на востраве Маўі Гавайскага архіпелага амерыканскія ўлады назвалі самымі катастрафічнымі за апошнія 100 гадоў.

Пажар, які ўспыхнуў 8 жніўня ў папулярным гістарычным і эканамічным цэнтры вострава – горадзе Лайхана з насельніцтвам каля 120 тысяч чалавек – знішчыў не толькі будынкі, але і ўсе караблі ў гавані. Акрамя таго, горад пазбавіўся цэлага шэрага музеяў і вядомых славутасцей, у тым ліку знакамітага вялізнага баньянавага дрэва, прывезенага на Гаваі з Індыі яшчэ ў канцы XIX стагоддзя.

Без жылля засталіся не менш як 4,5 тысячы чалавек. Паведамлялася аб 115 загінулых, колькасць зніклых без вестак можа даходзіць да 1 100 чалавек.

Улады акругі Мауі падалі іск у суд супраць энергетычнай кампаніі Hawaiian Electric за халатнасць, якая прывяла да пажараў, што спустошылі востраў.

На фота: чалавек з закрытым тварам ідзе па жылым раёне, разбураным лясным пажарам, 21 жніўня.

У Індыі 14 ліпеня 2023 года прайшоў запуск аўтаматычнай міжпланетнай станцыі "Чандраян-3". 23 жніўня паспяхова адбылася мяккая пасадка модуля "Вікрам" каля паўднёвага полюса Месяца.

Індыя стала чацвёртай краінай, якой удалося здзейсніць паспяховую пасадку на паверхню спадарожніка Зямлі.

На фота: журналісты здымаюць прамую трансляцыю прызямлення касмічнага карабля "Чандраян-3" на Месяц на аб'екце сеткі тэлеметрыі, сачэння і кіравання ISRO у Бангалоры, Індыя, у сераду, 23 жніўня 2023 года.

Саміт БРІКС прайшоў у Йоханэсбургу з 22 па 24 жніўня. У ім прынялі ўдзел лідары Кітая, Індыі, Бразіліі і ПАР.

Гэта найбуйнейшая за апошнія гады сустрэча кіраўнікоў дзяржаў і ўрадаў Глабальнага Поўдня, у ёй бяруць удзел лідары 54 афрыканскіх краін.

Адной з асноўных тэм на першым у вочным фармаце пасля пандэміі каронавіруса саміце стала пашырэнне арганізацыі. Аб жаданні далучыцца да аб’яднання заявілі, сярод іншых, Аргенціна, Іран, Алжыр, Туніс, Турцыя, Саудаўская Аравія і Егіпет, а таксама Беларусь.

Па выніках саміту, уступіць у БРІКС з 1 студзеня 2024 года былі афіцыйна запрошаны ААЭ, Саудаўская Аравія, Іран, Егіпет, Эфіопія і Аргенціна. Аднак апошняя краіна ў канцы снежня 2023 года адмовілася ад гэтага.

На фота (злева направа): прэзідэнт Бразіліі Лула да Сілва, старшыня КНР Сі Цзіньпін, прэзідэнт ПАР Сірыл Рамафоза, прэм’ер-міністр Індыі Нарэндра Модзі і міністр замежных спраў РФ Сяргей Лаўроў (злева направа) на цырымоніі фатаграфавання кіраўнікоў дэлегацый, 23 жніўня.

Упершыню аб барбіманіі загаварылі ў 1959 годзе, пасля з’яўлення рэкламы лялькі Барбі на ТБ.

Выхад летам 2023-га на кінаэкраны фільма "Барбі" і піяр-кампанія, якая папярэднічала яму, выклікалі новую хвалю барбіманіі.

На фота: удзельнікі ў касцюмах Барбі і Кена прыбываюць на чэмпіянат свету па сноркелінгу ў балоце, які праходзіць на тарфянішчы Ваен Рыд, Сярэдні Уэльс, 27 жніўня 2023 года. Гонка праводзіцца па 55-метровай балотнай траншэі. Звычайныя плавальныя рухі не дапушчаюцца, але трубка і ласты абавязковыя.

Ваенны пераварот адбыўся ў Нігеры ў ліпені.

26 ліпеня 2023 года салдаты Нацыянальнай гвардыі Нігера затрымалі прэзідэнта дзяржавы Махамеда Базума, а іншая група ваенных аб’явіла аб яго звяржэнні, закрыла межы дзяржавы, прыпыніла дзейнасць дзяржаўных устаноў і аб’явіла каменданцкую гадзіну, сфарміраваўшы Нацыянальны савет па ахове Радзімы, які 28 ліпеня абвясціў камандуючага прэзідэнцкай гвардыяй генерала Абдурахамана Тчыані кіраўніком пераходнага ўрада.

Гэта пяты ваенны пераварот з моманту набыцця краінай незалежнасці ў 1960 годзе, і першы з 2010 года. Ён прывёў да поўнамаштабнага міжнароднага крызісу.

На фота: пратэстуючыя грамадзяне з расійскімі флагамі каля авіябазы Нігера і Францыі ў Ніамеі 2 верасня 2023 года, яны патрабуюць вывядзення французскай арміі з Нігера.

У верасні ў першы з моманту пачатку пандэміі каронавіруса ў Паўночнай Карэі замежны візіт – у Расію – адправіўся Кім Чэн Ын.

Ён прыбыў у Расію 12 верасня. Перагаворы лідараў Расіі і КНДР прайшлі на касмадроме Усходні ў Амурскай вобласці 13 верасня. Спачатку лідары паразмаўлялі з удзелам дэлегацый, потым – тэт-а-тэт.

Як паведаміла Цэнтральнае тэлеграфнае агенцтва, "пасля прыёму таварыш Кім Чэн Ын ветліва запрасіў прэзідэнта Пуціна наведаць з візітам КНДР у любы зручны для яго час".

Далей у праграме візіту Кім Чэн Ына былі наведванне Уладзівастока і Камсамольска-на-Амуры.

На фота: Уладзімір Пуцін і Кім Чэн Ын на касмадроме Усходні.

Чарговае абвастрэнне сітуацыі ў Нагорным Карабаху адбылося 19 верасня 2023 года. Мінабароны Азербайджана заявіла, што правядзе контртэрарыстычную аперацыю лакальнага характару.

Праз суткі, 20 верасня, пры пасрэдніцтве міратворцаў Расіі была дасягнута дамоўленасць аб спыненні агню, сярод умоў перамір’я было абазначана раззбраенне армянскіх фарміраванняў і вывад цяжкай тэхнікі.

На наступны дзень адбылася сустрэча карабахскай і азербайджанскай дэлегацый. Была дасягнута дамоўленасць, што для жыхароў непрызнанай рэспублікі, уключаючы ваенных, якія склалі зброю, будзе забяспечаны свабодны, добраахвотны і бесперашкодны праезд па Лачынскім калідоры.

28 верасня прэзідэнт непрызнанай рэспублікі Самвел Шахраманян падпісаў указ аб тым, што Нагорна-Карабахская рэспубліка спыніць сваё існаванне да 1 студзеня 2024 года.

На фота: бежанцы з Нагорнага Карабаха ў Горысе 27 верасня.

Цэлая серыя акцый пратэсту прайшла ў Ізраілі супраць судовай рэформы, прапанаванай урадам Біньяміна Нетаньяху. Яны пачалі з 7 студзеня, самая масавая акцыя адбылася 11 сакавіка – у ёй узялі ўдзел каля паўмільёна чалавек.

На фота: дэманстранты разгортваюць гіганцкі транспарант супраць прэм’ер-міністра Ізраіля Біньяміна Нетаньяху падчас мітынгу ў Тэль-Авіве 23 верасня.

Для былога амерыканскага прэзідэнта Дональда Трампа 2023-і прайшоў пад знакам судовых цяжбаў. Яму былі прад’яўлены абвінавачанні па цэлым шэрагу спраў, сярод іншага размова аб штурме Капітолія, незаконным захоўванні сакрэтных дакументаў і магчымых парушэннях, звязаных з яго бізнесам. Экс-кіраўнік Белага дома не прызнае сябе вінаватым ні па адным з пунктаў.

Трамп стаў першым экс-прэзідэнтам ЗША, супраць якога былі выстаўлены крымінальныя абвінавачанні.

На фота: былы прэзідэнт Дональд Трамп (у цэнтры) у зале Вярхоўнага суда Нью-Йорка падчас слуханняў па справе аб махлярстве ў фінансавых справаздачах яго камерцыйных структур, 2 кастрычніка.

7 кастрычніка 2023 года ў афганскай правінцыі Герат адбыліся два землятрусы, абодва з магнітудай 6,3. Першы землятрус адбыўся ў 11:11 па афганскім часе, а другое – праз 31 хвіліну. У выніку загінула не менш за 2 530 чалавек, яшчэ 9 240 атрымалі раненні. Нязначныя разбурэнні адбыліся таксама на тэрыторыі Ірана.

Землятрус стаў самым вялікім па колькасці ахвяр у Афганістане з мая 1998 года.

На фота: мужчыны шукаюць загінулых і тых, хто выжыў пасля землятрусу ў раёне Зенда Джан у правінцыі Герат на захадзе Афганістана, нядзеля, 8 кастрычніка 2023 года.

Уварванне групоўкі ХАМАС у Ізраіль (названае ёй аперацыяй "Патоп Аль-Акса") пачалося 7 кастрычніка 2023 года. Палесцінскія ўзброеныя групоўкі ўварваліся ў Ізраіль з сектара Газа, прарваўшы пагранічны бар’ер і пракраўшыся ў найбліжэйшыя ізраільскія населеныя пункты і на ваенныя аб’екты.

Раніцай 7 кастрычніка з сектара Газы па Ізраілі выпусцілі ад 2,5 да 5 тысяч ракет, больш за 2 500 баевікоў з зямлі, мора і па паветры праніклі на ізраільскую тэрыторыю, у тым ліку прыгранічныя кібуцы і горад Здзерот. Каля 1 200 ізраільцян былі забітыя (уключаючы сотні ўдзельнікаў музычнага фестывалю), яшчэ 242 узялі ў заложнікі.

У адказ урад Ізраіля ўпершыню з 1973 года аб’явіў ваеннае становішча і аб пачатку аперацыі "Жалезныя мячы" ў сектары Газа.

У выніку дзеянняў ізраільскай арміі ў сектары Газа загінула больш за 20 тысяч чалавек, пацярпелі звыш 52 тысяч, з якіх пераважная большасць – жанчыны і дзеці.

На фота: аўтамабілі гараць пасля пападання ў іх ракет з сектара Газа ў Ашкелоне, Ізраіль, у суботу, 7 кастрычніка.

14 кастрычніка 2023 года з 18:05 і да 23:55 па маскоўскім часе (супадае з мінскім) адбылося кольцападобнае зацьменне Сонца.

Зацьменне ў розных фазах можна было назіраць на тэрыторыі Паўночнай і Паўднёвай Амерыкі, а таксама ў акваторыях Ціхага і Атлантычнага акіянаў.

На фота: Месяц перасякае Сонца падчас кольцападобнага сонечнага зацьмення ў Пенаноме, Панама, 14 кастрычніка 2023 года.

У сакавіку 2023 года Кіеў і Брусель працягнулі тэрмін дзеяння "транспартнага бязвізавага рэжыму" да 30 чэрвеня 2024 года.

Члены Міжнароднага саюза аўтамабілістаў з Венгрыі, Польшчы, Славакіі, Чэхіі і Літвы звярнуліся да прэзідэнта ЕК Урсулы фон дэр Ляйен з просьбай перагледзець пагадненне, якое дазваляе ўкраінскім перавозчыкам ажыццяўляць двухбаковыя і транзітныя перавозкі ў краіны Еўрасаюза без адпаведнага дакумента.

Польскія дальнабойшчыкі 6 лістапада заблакіравалі тры КПП ("Кракавец", "Ягадзіна" і "Рава-Руская") на мяжы з Украінай. Сярод іх патрабаванняў: аднаўленне ранейшага парадку абавязковага ліцэнзавання ўкраінскага камерцыйнага грузавога транспарту і ануляванне дазволаў, выдадзеных украінскім транспартным кампаніям пасля пачатку спецаперацыі.

На фота: украінскія грузавікі на стаянцы побач з польска-ўкраінскім пагранічным пераходам Карчова, 5 снежня.

У пачатку снежня Уладзімір Пуцін наведаў з візітам ААЭ і Саудаўскую Аравію.

Пуцін прыляцеў у сталіцу Аб’яднаных Арабскіх Эміратаў (ААЭ) з афіцыйным візітам 6 снежня. Там яго сустрэў кіраўнік МЗС краіны Абдала бен Заід Аль Нахаян. Картэж прэзідэнта віталі ў палацы Каср Аль-Ватан залпамі гармат, а неба сталіцы афарбаваў трыкалор. Падчас візіту расійскі лідар правёў перагаворы з прэзідэнтам ААЭ Махамедам бін Зайдам аль-Нахаянам.

З Абу-Дабі Пуцін адправіўся ў Эр-Рыяд, дзе сустрэўся з наследным прынцам, кіраўніком саудаўскага кабміна Мухамедам бен Сальманам Аль Саудам.

На фота: Уладзімір Пуцін і шэйх Мухамед бен Заід Аль Нахаян на цырымоніі афіцыйнай сустрэчы ў палацы Каср Аль-Ватан у Абу-Дабі.

У ноч на 25 снежня ў Бялградзе пачаліся масавыя беспарадкі. Прыхільнікі апазіцыі, блока "Сербія супраць гвалту" не пагадзіліся з вынікамі пазачарговых парламенцкіх выбараў, а таксама выбараў ў мясцовыя органы ўлады – перамогай кааліцыі, якую ўзначальвае кіруючая партыя.

Прэзідэнт Сербіі Аляксандр Вучыч назваў пратэсты спробай "знішчыць незалежнасць, самастойнасць і суверэнітэт Рэспублікі Сербія" і паабяцаў, што яны не будуць мець ніякага выніку – бо "ўлада змяняецца толькі на выбарах".

На фота: прыхільнікі апазіцыі запальваюць чырвоныя сігнальныя ракеты перад будынкам гарадскога савета Бялграда падчас дэманстрацыі, 24 снежня.

Традыцыйны нефармальны саміт СНД прайшоў у Санкт-Пецярбургу ў канцы снежня.

Сустрэча лідараў краін СНД сёлета пачалася з вялікай культурнай праграмы – наведвання музея-запаведніка "Павловск", дзе для іх правялі экскурсію і далі ў іх гонар невялікі канцэрт.

Праграма працягнулася ў Царскім сяле, дзе да ўдзельнікаў далучыўся Ільхам Аліеў (да гэтага ён правёў двухбаковую сустрэчу з беларускім лідарам). Прайшоўшы ў залу, ён прывітаў Пуціна і прыабняў яго, а затым паціснуў рукі ўсім астатнім, у тым ліку і прэм’еру Арменіі. Гэта была іх першая сустрэча і першы поціск рукі пасля падзей 2023 года ў Нагорным Карабаху, калі рэгіён цалкам перайшоў пад кантроль Баку.

Наступным пунктам праграмы значыўся Пецяргоф, а завяршыўся саміт у Канстанцінаўскім палацы, дзе прайшлі перагаворы і вячэра.

На фота: 26 снежня 2023 года кіраўнікі краін-удзельніц СНД на экскурсіі ў Вялікім Пецяргофскім палацы 26 снежня.