ФСБ апублікавала дакументы аб забойствах зняволеных у Асвенцыме
ФСБ апублікавала дакументы аб забойствах зняволеных у Асвенцыме
Sputnik Беларусь
У панядзелак спаўняецца 80 гадоў з дня вызвалення савецкімі войскамі ўцалелых вязняў канцэнтрацыйнага лагера Асвенцым (Аўшвіц). 27.01.2025, Sputnik Беларусь
МІНСК, 27 сту – Sputnik. Новыя архіўныя дакументы з падрабязнасцямі жорсткіх катаванняў і зверскіх забойстваў ні ў чым не вінаватых зняволеных лагера смерці Асвенцым апублікавала Федэральная служба бяспекі Расіі.У панядзелак спаўняецца 80 гадоў з дня вызвалення савецкімі войскамі ўцалелых вязняў канцэнтрацыйнага лагера Асвенцым (таксама вядомага як Аўшвіц – ад назвы Konzentrationslager Auschwitz). Дзень вызвалення Асвенцыма-Аўшвіца ў 2007 годзе быў аб’яўлены Міжнародным днём памяці ахвяр Халакосту.Гэты канцлагер стварылі па асабістым указанні рэйхсфюрара СС Генрыха Гімлера ў 1939 годзе, першапачаткова тут утрымоўвалі палітычных зняволеных з ліку палякаў, а пасля таго, як Германія напала на СССР, сюды сталі змяшчаць савецкіх ваеннапалонных салдат – менавіта на іх у жніўні 1941 гады эсэсцы ўпершыню выпрабавалі забойства газам. Сюды ж прывозілі яўрэяў з еўрапейскіх краін – іх тут чакала пакутлівая смерць ад невыносных умоў працы і беднай ежы.Зняволеных масава заганялі ў газавыя камеры – нібыта для праходжання санапрацоўкі, а пасля целы вязняў, якія задыхнуліся, спальвалі ў спецыяльна збудаваных крэматорыях. Але нават 52 пячэй, якія кругласутачна працавалі, не хапала, каб спаліць усе трупы дзяцей, старых, жанчын і інвалідаў – тых, каго палічылі непрыдатнымі да рабскай фізічнай працы на карысць Трэцяга рэйха.Па розных ацэнках, за час існавання Асвенцыма нацысты па-зверску знішчылі не менш за 4 мільёны ні ў чым не вінаватых людзей.У ФСБ адзначылі, што збор дакументальных сведчанняў злачынстваў адміністрацыі канцлагера і зняволеных, якія супрацоўнічалі з нацыстамі, быў пачаты супрацоўнікамі органаў савецкай ваеннай контрразведкі "Смерш" яшчэ да вызвалення Асвенцыма. А пасля вызвалення канцлагера было праведзена расследаванне злачынстваў гітлераўцаў у Асвенцыме, адначасова ішоў вышук нацысцкіх катаў, збіраліся паказанні сведкаў іх злачынстваў у былых вязняў лагера смерці.Сярод арыштаваных супрацоўнікамі "Смерша" быў адзін з наглядчыкаў Асвенцыма Юзэф Печка. Да восені 1939-га ён служыў у польскай арміі і ў тым жа годзе трапіў у нямецкі палон. Праз два месяцы яго вызвалілі з лагера ваеннапалонных, і Печка прыняў германскае грамадзянства. У 1940-м ён паспрабаваў ухіліцца ад службы ў вермахце, за што яго на тры гады адправілі ў канцлагер, дзе ён хутка зрабіў "кар’еру", стаўшы наглядчыкам транспартнай каманды. Пасля таго, як ён адбыў тэрмін пакарання, яго з канцлагера вызвалілі. Тэксты пратаколаў яго допытаў зараз публікуе ФСБ.Печка прызнаў, што ў Асвенцыме "рабілася масавае знішчэнне ні ў чым не вінаватых людзей: палякаў, рускіх, украінцаў, французаў, чэхаў, бельгійцаў, нарвежцаў і інш.".Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте"
У панядзелак спаўняецца 80 гадоў з дня вызвалення савецкімі войскамі ўцалелых вязняў канцэнтрацыйнага лагера Асвенцым (Аўшвіц).
МІНСК, 27 сту – Sputnik. Новыя архіўныя дакументы з падрабязнасцямі жорсткіх катаванняў і зверскіх забойстваў ні ў чым не вінаватых зняволеных лагера смерці Асвенцым апублікавала Федэральная служба бяспекі Расіі.
У панядзелак спаўняецца 80 гадоў з дня вызвалення савецкімі войскамі ўцалелых вязняў канцэнтрацыйнага лагера Асвенцым (таксама вядомага як Аўшвіц – ад назвы Konzentrationslager Auschwitz). Дзень вызвалення Асвенцыма-Аўшвіца ў 2007 годзе быў аб’яўлены Міжнародным днём памяці ахвяр Халакосту.
Гэты канцлагер стварылі па асабістым указанні рэйхсфюрара СС Генрыха Гімлера ў 1939 годзе, першапачаткова тут утрымоўвалі палітычных зняволеных з ліку палякаў, а пасля таго, як Германія напала на СССР, сюды сталі змяшчаць савецкіх ваеннапалонных салдат – менавіта на іх у жніўні 1941 гады эсэсцы ўпершыню выпрабавалі забойства газам. Сюды ж прывозілі яўрэяў з еўрапейскіх краін – іх тут чакала пакутлівая смерць ад невыносных умоў працы і беднай ежы.
Зняволеных масава заганялі ў газавыя камеры – нібыта для праходжання санапрацоўкі, а пасля целы вязняў, якія задыхнуліся, спальвалі ў спецыяльна збудаваных крэматорыях. Але нават 52 пячэй, якія кругласутачна працавалі, не хапала, каб спаліць усе трупы дзяцей, старых, жанчын і інвалідаў – тых, каго палічылі непрыдатнымі да рабскай фізічнай працы на карысць Трэцяга рэйха.
Па розных ацэнках, за час існавання Асвенцыма нацысты па-зверску знішчылі не менш за 4 мільёны ні ў чым не вінаватых людзей.
У ФСБ адзначылі, што збор дакументальных сведчанняў злачынстваў адміністрацыі канцлагера і зняволеных, якія супрацоўнічалі з нацыстамі, быў пачаты супрацоўнікамі органаў савецкай ваеннай контрразведкі "Смерш" яшчэ да вызвалення Асвенцыма. А пасля вызвалення канцлагера было праведзена расследаванне злачынстваў гітлераўцаў у Асвенцыме, адначасова ішоў вышук нацысцкіх катаў, збіраліся паказанні сведкаў іх злачынстваў у былых вязняў лагера смерці.
Сярод арыштаваных супрацоўнікамі "Смерша" быў адзін з наглядчыкаў Асвенцыма Юзэф Печка. Да восені 1939-га ён служыў у польскай арміі і ў тым жа годзе трапіў у нямецкі палон. Праз два месяцы яго вызвалілі з лагера ваеннапалонных, і Печка прыняў германскае грамадзянства. У 1940-м ён паспрабаваў ухіліцца ад службы ў вермахце, за што яго на тры гады адправілі ў канцлагер, дзе ён хутка зрабіў "кар’еру", стаўшы наглядчыкам транспартнай каманды. Пасля таго, як ён адбыў тэрмін пакарання, яго з канцлагера вызвалілі. Тэксты пратаколаў яго допытаў зараз публікуе ФСБ.
Мне там жылося добра
"Я сапраўды меў магчымасць збегчы з лагера, але гэтага не зрабіў таму, што не знаходзіў для сябе патрэбным здзяйсняць уцёкі, бо, знаходзячыся на службе унтэр-капа і капа, не адчуваў цяжкасцей лагернага жыцця. Наадварот, мне там жылося добра, я быў начальнікам і паўнаўладным гаспадаром над жыццём вязняў", - паказаў Печка на допыце 12 ліпеня 1945 года.
"Як наглядчык я штодня суправаджаў і прысутнічаў на ўсіх працах, якія рабіліся маімі зняволенымі і, узброены палкай, сістэматычна збіваў іх за тое, што яны павольна і неахвотна працавалі… Кожную ноч адной толькі маёй групай да крэматорыя падвозілася ад 100 да 500 трупаў", - з паказанняў Печкі на допыце 17 мая 1946 года.
"Эсэсаўцы, унтэр-капа, капа (наглядчыкі) і старшыя блокаў чынілі зверскія здзекі над зняволенымі людзьмі ў лагеры, мардавалі непасільнымі працамі, збівалі іх і забівалі, прымаючы гэтым самым актыўны ўдзел у знішчэнні нявінных людзей", - распавядаў Печка.
Печка прызнаў, што ў Асвенцыме "рабілася масавае знішчэнне ні ў чым не вінаватых людзей: палякаў, рускіх, украінцаў, французаў, чэхаў, бельгійцаў, нарвежцаў і інш.".
