Мне не плацяць за тое, каб я быў аптымістам: Сяргею Лаўрову – 75 гадоў

Дзесяць гадоў, з 1994 года па сакавік 2004-га, быў пастаянным прадстаўніком РФ пры ААН. Калегі называлі яго неверагодным практыкам мастацтва дыпламатыі, а журналісты імгненна ўлюбіліся ў харызматычнага дыпламата.

На фота: 8 верасня 1995 года, Сяргей Лаўроў выступае на пасяджэнні Савета Бяспекі ААН па абмеркаванні пагаднення, якое было дасягнута ў Жэневе, аб спыненні вайны ў былой Югаславіі. Савет Бяспекі прывітаў пагадненне, але Расія зноў запатрабавала ад НАТА спыніць бамбардзіроўкі мяцежных сербаў. У сваёй заяве Лаўроў сказаў, што паветраная кампанія "не ўмацоўвае, а хутчэй падрывае намаганні па дасягненні палітычнага ўрэгулявання".

З 9 сакавіка 2004 года Сяргей Лаўроў – міністр замежных спраў РФ (змяніў на пасадзе Ігара Іванова). Працаваў ва ўрадах Міхаіла Фрадкова, Віктара Зубкова, Уладзіміра Пуціна, Дзмітрыя Мядзведзева, з 2020-га ў кабінеце Міхаіла Мішусціна.

16 сакавіка 2004 года ён правёў сваю першую прэс-канферэнцыю ў якасці міністра замежных спраў, на якой заявіў, што карэкціроўкі стратэгічных напрамкаў знешняй палітыкі Расіі не будзе.

Сяргея Лаўрова часта можна ўбачыць па правую руку ад кіраўніка дзяржавы.

На фота: прэзідэнт Расіі Уладзімір Пуцін і міністр замежных спраў РФ Сяргей Лаўроў на пашыраным пасяджэнні Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва, 16 чэрвеня 2004 года.

Рабочы дзень міністра не нарміраваны. І публічныя мерапрыемствы – толькі бачная вярхушка айсберга, за якой хаваюцца многія гадзіны працы.

На фота: міністр замежных спраў РФ Сяргей Лаўроў у салоне самалёта падчас паездкі ў чарговую камандзіроўку. 23 снежня 2005 года.

Шырока вядомая ісціна: хто ўмее працаваць, умее і адпачываць. У Сяргея Лаўрова нямала захапленняў, адно з іх – рыбалка.

На фота: Сяргей Лаўроў на адпачынку. 2005 год, Нікосія, Кіпр.

"Хтосьці даўно сказаў, што чалавек праяўляецца ў трох рэчах: на паляванні, за сталом і ў спорце, таму што там эмоцыі выходзяць наверх. За сталом можна зразумець, наколькі чалавек стрыманы або сквапны. На паляванні – колькі ён можа быць жорсткім або азартным, захопленым. Я яго ведаю ва ўсіх трох. Не бачыў, а ведаю. Бачыў, гэта калі адзін раз пасядзелі, гарэлкі выпілі і разышліся, а ведаю – гэта калі не раз і за сталом, і ў спорце, і на паляванні", - сказаў Сяргей Шайгу.

На фота: міністр замежных спраў РФ Сяргей Лаўроў на паляванні ў Ханты-Мансійску, 23 сакавіка 2007 года.

Са студэнцкіх гадоў Сяргей Лаўроў іграе на гітары, піша вершы. Ён аўтар гімна МДІМА. І на пасадзе кіраўніка знешнепалітычнага ведамства Расіі не спыніў удзельнічаць у разнастайных тэатралізаваных паказах.

На фота: міністр замежных спраў Сяргей Лаўроў (у цэнтры) падчас выканання гумарыстычнага нумара на традыцыйным капусніку міністраў замежных спраў краін-членаў АСЕАН, які прайшоў у Маніле пасля завяршэння міністэрскай канферэнцыі краін Асацыяцыі. 31 ліпеня 2007 года.

Лаўроў – шматгадовы балельшчык футбольнага клуба "Спартак", а таксама адзін з заснавальнікаў і член апякунскага савета Народнай футбольнай лігі, задачай якой служыць папулярызацыя масавага аматарскага футбола.

На фота: міністр замежных спраў Расіі Сяргей Лаўроў, намеснік старшыні ўрада РФ Аляксандр Жукаў, кіраўнік НК "Лукойл" Вагіт Алекпераў і прэзідэнт Расійскага футбольнага саюза (РФС) Віталь Мутко (злева направа) падчас матча Чэмпіянату Расіі па футболе паміж камандамі "Спартак" (Масква) і "Зенит" (Санкт-Пецярбург). 20 ліпеня 2007 года.

Зрэшты, калі выдаецца вольны час, міністр можа і сам мяч паганяць.

На фота: дзяржсакратар саюзнай дзяржавы Расіі і Беларусі Павел Барадзін і міністр замежных спраў РФ Сяргей Лаўроў (злева направа) пасля заканчэння футбольнага матча паміж зборнай каманды вядучых расійскіх палітыкаў і папулярных артыстаў "Росич-Старко" і зборнай зорак італьянскай эстрады Nazionale Italiano Cantanti. Перамагла расійская каманда з лікам 2:1. Матч праводзіўся ў рамках Усерасійскай дабрачыннай акцыі "Под флагом добра", чэрвень 2008 года.

Сярод захапленняў кіраўніка МЗС РФ – рафтынг і вяслярны слалам. Шмат у чым дзякуючы яму з’явілася самастойная федэрацыя апошняга, якую Лаўроў узначальваў у 2007-2009 гадах. З 2009 года ён старшыня Апякунскага савета Федэрацыі вяслярнага слалама Расіі.

На фота: Сяргей Лаўроў (у цэнтры) сплаўляецца на рафце па воднай трасе Рэгіянальнага Цэнтра вяслярнага слалама ў Акулаўцы Наўгародскай вобласці, 28 жніўня 2015 года.

"Свету я хацеў бы пажадаць міру! Перш за ўсё, гэта і мая прафесія асноўная – рабіць так, каб менш было праблем, менш было канфліктаў, больш радасці, спакою. А для мяне гэта вялікае шчасце далучыцца да гэтай вялікай падзеі", - сказаў кіраўнік МЗС РФ падчас эстафеты алімпійскага агню ў Сочы.

На фота: міністр замежных спраў Расіі Сяргей Лаўроў і галоўны рэдактар ​​міжнароднага інфармацыйнага агенцтва "Россия сегодня" Маргарыта Сіманьян падчас эстафеты Алімпійскага агню ў Сочы. 6 лютага 2014 года.

За гады, праведзеныя на міністэрскай пасадзе, Сяргей Лаўроў сустрэўся практычна з усімі вядомымі палітычнымі дзеячамі эпохі.

На фота: канцлер ФРГ Ангела Меркель і кіраўнік МЗС РФ Сяргей Лаўроў падчас сустрэчы ў Берліне, 5 красавіка 2006 года.

Расійска-амерыканскія адносіны – не самы просты напрамак знешняй палітыкі.

На фота: міністр замежных спраў РФ Сяргей Лаўроў і прэзідэнт ЗША Барак Абама (злева направа) падчас сустрэчы ў Белым доме, 7 мая 2009 года.

Па заявах супрацоўнікаў амерыканскага Дзярждэпартамента, з вялікай павагай да Сяргея Лаўрова ставілася экс-дзяржсакратар Кандаліза Райс. Што зусім не перашкаджала ім абодвум люта адстойваць свой пункт гледжання на перагаворах.

Так, у ліпені 2006-га амерыканскія журналісты набылі плёнку з запісам размовы Райс і Лаўрова падчас абеду з нагоды сустрэчы міністраў замежных спраў краін G8 у Маскве. На запісе выразна чуваць, што яны амаль увесь час сварыліся, хаця дыпламаты запэўнівалі, што перагаворы прайшлі "без якіх-небудзь рознагалоссяў".

На фота: міністр замежных спраў РФ Сяргей Лаўроў і дзяржсакратар ЗША Кандаліза Райс падчас сустрэчы ў Маскве, 22 кастрычніка 2006 года.

А з дзяржсакратаром ЗША Хілары Клінтан аднойчы здарыўся казус: падчас адной з сустрэч яна перадала расійскаму калегу сімвалічную "кнопку перазагрузкі" адносін Масквы і Вашынгтона, прапанаваўшы разам "націснуць на яе". Выпадкова ці не, але ў надпісе на рускай была памылка: "перагрузка".

На фота: міністр замежных спраў Расіі Сяргей Лаўроў і дзяржаўны сакратар ЗША Хілары Клінтан падчас сустрэчы ў Лондане. 27 студзеня 2010 года.

Расслабленасць поз на пратакольным фота і ўтульнасць абстаноўкі ў дыпламатыі не заўсёды сведчанне простых перагавораў: у 2010-м Масква і Варшава вырашылі "перазагрузіць" адносіны, аднак давалася гэта цяжка, асабліва на фоне зацягнутага расследавання катастрофы пад Смаленскам, у якой загінулі 96 чалавек, уключаючы прэзідэнта Польшчы Леха Качыньскага і амаль усё вышэйшае ваеннае камандаванне.

На фота: міністр замежных спраў Расіі Сяргей Лаўроў і кіраўнік МЗС Польшчы Радаслаў Сікорскі падчас сустрэчы ў Варшаве, 28 кастрычніка 2010 года.

Адзін з абавязкаў міністра – прысутнасць на ўручэнні замежнымі пасламі даверчых грамат прэзідэнту Расіі.

На фота: прэзідэнт Расіі Уладзімір Пуцін (другі злева) і надзвычайны і паўнамоцны пасол Рэспублікі Судан Надзір Юсіф Элтайеб Бабікер (злева) на цырымоніі ўручэння даверчых грамат 15 паслоў замежных дзяржаў у Аляксандраўскай зале Вялікага Крамлёўскага палаца. Справа налева: памочнік прэзідэнта РФ Юрый Ушакоў і міністр замежных спраў РФ Сяргей Лаўроў. 26 лістапада 2015 года.

Форменнае адзенне і знакі адрознення сучаснага ўзору ў Расіі былі ўведзены ў 2001 годзе. Такія парадныя касцюмы выкарыстоўваюцца выключна для афіцыйных дыпламатычных пратакольных мерапрыемстваў, напрыклад, пры ўручэнні даверчых грамат кіраўніку замежнай дзяржавы, на дзяржаўных прыёмах з нагоды нацыянальных свят і іншых урачыстых мерапрыемствах.

На фота: прэзідэнт РФ Дзмітрый Мядзведзеў (справа) у падмаскоўнай рэзідэнцыі "Горки" на сустрэчы з супрацоўнікамі дзяржаўнай дыпламатычнай службы, кіраўнікамі знешнепалітычнага ведамства, надзвычайнымі і паўнамоцнымі пасламі РФ, а таксама пастаяннымі прадстаўнікамі РФ пры міжнародных арганізацыях напярэдадні прафесійнага свята – Дня дыпламатычнага работніка, 9 лютага 2012 года.

Але часам пратакол прадпісвае "непратакольную" форму адзення.

На фота: міністр замежных спраў РФ Сяргей Лаўроў падчас гала-вячэры ў рамках 18-га Усходнеазіяцкага саміту ў Джакарце. 7 верасня 2023 года.

Лаўроў вядомы яркімі і вострымі выказваннямі, якія ўжо сталі мемамі.

Так, у сакавіку 2015 года, адказваючы на ​​пытанне аб перспектывах поспеху перагавораў у Лазане па іранскай ядзернай праграме, ён сказаў: "Мне не плацяць за тое, каб я быў аптымістам".

Яшчэ адна запомнілася журналістам фраза: "Дэбілы, ...!" Словы былі вымаўлены ціха, і да гэтага часу дакладна невядома, каму яны былі адрасаваны.

Зусім свежая фраза прагучала 13 сакавіка 2025 года перад перагаворамі Уладзіміра Пуціна і Аляксандра Лукашэнка. Прадстаўнікі СМІ, якія па чарзе падыходзілі да міністра з каверзнымі пытаннямі, парадкам яго стамілі. "Нафіг я сюды прыйшоў?" - не вытрымаў Лаўроў.

На фота: міністр замежных спраў Расіі Сяргей Лаўроў падчас падыходу да прэсы па выніках нарады кіраўнікоў МЗС "Групы дваццаці" на палях саміту G20 на Балі. 15 лістапада 2022 года.

Многія і сёння памятаюць, як расійскі пастаянны прадстаўнік адмовіўся выконваць распараджэнне генсакратара ААН Кофі Анана, які, прытрымліваючыся прыкладу мэра Нью-Ёрка Майкла Блумбэрга, увёў забарону на курэнне ў штаб-кватэры арганізацыі. Лаўроў назваў генеральнага сакратара "нанятым менеджарам", заявіў, што Анан не мае права аддаваць распараджэнні прадстаўнікам дыпламатычных місій, і дэманстратыўна працягваў курыць у спецыяльных месцах, вызначаных у свой час рашэннем Генеральнай асамблеі ААН.

На фота: міністр замежных спраў РФ Сяргей Лаўроў на пасяджэнні Савета Бяспекі ААН у штаб-кватэры ААН у Нью-Ёрку, 20 верасня 2023 года.

Яшчэ адна яскравая фраза ў яго выкананні прагучала ў Мінску, на прэс-канферэнцыі па выніках перагавораў з кіраўніком МЗС Беларусі Уладзімірам Макеем.

"Што датычыцца "жалезнай заслоны", яна практычна ўжо апускаецца. Няхай яны (заходнія краіны. - Sputnik) толькі паводзяць сябе асцярожна, каб нічога сабе не прышчаміць", - сказаў Лаўроў.

На фота: кіраўнікі МЗС Расіі і Беларусі Сяргей Лаўроў і Уладзімір Макей у Мінску 21 лістапада 2018 года.

Беларускі лідар Аляксандр Лукашэнка адзначаў, што кіраўнік расійскага знешнепалітычнага ведамства мае сур’ёзны аўтарытэт у Беларусі, які ён заслужыў дзякуючы паважліваму стаўленню да краіны і нацэленасці на падтрыманне раўнапраўнага дыялогу.

На фота: міністр замежных спраў РФ Сяргей Лаўроў, міністр замежных спраў Беларусі Сяргей Алейнік і прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка падчас сустрэчы ў Мінску, 19 студзеня 2023 года.

За значны ўклад ва ўмацаванне дружалюбных адносін і супрацоўніцтва паміж Беларуссю і Расіяй, а таксама ў будаўніцтва Саюзнай дзяржавы Лаўроў узнагароджаны беларускім ордэнам Дружбы народаў.

На фота: міністр замежных спраў РФ Сяргей Лаўроў (у цэнтры) і міністр замежных спраў Рэспублікі Беларусь Максім Рыжанкоў ускладаюць кветкі да Вечнага агню ў мемарыяльным комплексе "Брэсцкая крэпасць", 22 лістапада 2024 года.

Узнагарод у Сяргея Лаўрова нямала. Ён Герой Працы Расійскай Федэрацыі, поўны кавалер ордэна "За заслуги перед Отечеством". Мае шэраг замежных узнагарод, у тым ліку ўдастоены ордэна Дружбы (В’етнам, 2009), Святога Месропа Маштоца (Арменія, 2010), "Достык" I і II ступеней (Казахстан, 2012, 2005), Сербскага сцяга I ступені (Сербія, 2016), Святой Агаты I ступені (Сан-Марына, 2019), "Барыс" І ступені (Казахстан, 2020), Макарыёса III (Кіпр, 2020), "Ахьдз-Апша" I ступені (Абхазія, 2023) і шэрага іншых.

На фота: дзяржаўная ўзнагарода Казахстана, уручаная міністру замежных спраў РФ Сяргею Лаўрову падчас сустрэчы ў Маскве з пасламі дзяржаў-удзельніц СНД, 21 студзеня 2021 года.

Міністр замежных спраў Расіі актыўна перамяшчаецца па планеце. Як заўважыў у 2023 годзе былы амерыканскі разведчык Скот Рытар, замежныя візіты Лаўрова нагадваюць турнэ рок-зоркі.

"Вы не ўбачыце, каб Лаўрова ў самалёта ў сталіцы вітаў хто-небудзь нізкага рангу, як быццам у краіны няма на яго часу. Але затое менавіта гэта адбылося з (амерыканскім дзяржсакратаром Энтані) Блінкенам у Кітаі", - адзначыў Рытар.

На фота: самалёт, на якім прыбывае міністр замежных спраў Расіі Сяргей Лаўроў у сталіцу Катара Доху, 25 лютага 2025 года.

У снежні 2023 года, адказваючы на ​​пытанне, колькі ён будзе працаваць міністрам замежных спраў, Лаўроў сказаў: "Я служу маёй краіне да таго часу, пакуль мая краіна мае патрэбу ўва мне".

Сёння ён чацвёрты ў спіску міністраў, якія даўжэй за ўсіх займалі гэтую пасаду за ўсю гісторыю Расіі: Карл Насельродзе ўзначальваў знешнепалітычнае ведамства 39 гадоў, Андрэй Грамыка – 28 гадоў, Аляксандр Гарчакоў – 26 гадоў, Сяргей Лаўроў – 21 год, Мікіта Панін – 15 з паловай гадоў.