Ад замкаў да наскальных малюнкаў: новыя аб’екты Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА – фота
Нацыянальны парк Кавернас-ду-Перуасу ў Бразіліі.
Размешчаны ў паўночнай частцы штата Мінас-Жэрайс, парк славіцца ўражальнымі карставымі ландшафтамі, шырокімі пячорамі і багатай біяразнастайнасцю. Ландшафт адлюстроўвае значныя кліматычныя і геалагічныя змены пліа-плейстацэнавага перыяду. Парк размешчаны на стыку біёмаў Сераду, Каатынга і Атлантычнага лесу, які насяляе больш за 2 000 відаў раслін і жывёл, у тым ліку многія, хто знаходзіцца пад пагрозай знікнення.
На фота: пячора Джанелаа ў нацыянальным парку Кавернас-ду-Перуасу ў Бразіліі.

Нацыянальны парк Кавернас-ду-Перуасу ў Бразіліі.
Размешчаны ў паўночнай частцы штата Мінас-Жэрайс, парк славіцца ўражальнымі карставымі ландшафтамі, шырокімі пячорамі і багатай біяразнастайнасцю. Ландшафт адлюстроўвае значныя кліматычныя і геалагічныя змены пліа-плейстацэнавага перыяду. Парк размешчаны на стыку біёмаў Сераду, Каатынга і Атлантычнага лесу, які насяляе больш за 2 000 відаў раслін і жывёл, у тым ліку многія, хто знаходзіцца пад пагрозай знікнення.
На фота: пячора Джанелаа ў нацыянальным парку Кавернас-ду-Перуасу ў Бразіліі.
Рэліктавы і маляўнічы комплекс Ен Ту, Вінь Нгіем, Кон Сон і Кіеп Бак у В’етнаме
Размешчаны на тэрыторыі трох правінцый Куангнінь, Бакнінь і горада Хайфон, гэты комплекс уключае ў сябе 12 святых месцаў, якія маюць вялікую гістарычную, культурную і духоўную каштоўнасць.
На фота: панарама пагады Лан у В’етнаме.

Рэліктавы і маляўнічы комплекс Ен Ту, Вінь Нгіем, Кон Сон і Кіеп Бак у В’етнаме
Размешчаны на тэрыторыі трох правінцый Куангнінь, Бакнінь і горада Хайфон, гэты комплекс уключае ў сябе 12 святых месцаў, якія маюць вялікую гістарычную, культурную і духоўную каштоўнасць.
На фота: панарама пагады Лан у В’етнаме.
Наскальныя малюнкі пячоры Шульган-Таш у Башкортастане, Расія
Пячора Шульган-Таш знаходзіцца на Паўднёвым Урале, у карставым масіве недалёка ад рэк Белая і Шульган. Найбольш вядома дзякуючы наскальным малюнкам першабытнага чалавека эпохі палеаліту, на якіх намаляваны прадстаўнікі стэпавай фауны – маманты, шарсцістыя насарогі, бізоны, коні і двухгорбы вярблюд, а таксама антрапаморфныя фігуры, абстрактныя знакі і геаметрычныя матывы.

Наскальныя малюнкі пячоры Шульган-Таш у Башкортастане, Расія
Пячора Шульган-Таш знаходзіцца на Паўднёвым Урале, у карставым масіве недалёка ад рэк Белая і Шульган. Найбольш вядома дзякуючы наскальным малюнкам першабытнага чалавека эпохі палеаліту, на якіх намаляваны прадстаўнікі стэпавай фауны – маманты, шарсцістыя насарогі, бізоны, коні і двухгорбы вярблюд, а таксама антрапаморфныя фігуры, абстрактныя знакі і геаметрычныя матывы.
Культурны ландшафт Дзій-Гід-Бій гор Мандара ў Камеруне
Дзій-Гід-Бій на мове мафа азначае "Руіны рэзідэнцыі правадыра". Архітэктурныя збудаванні, якія ўваходзяць у гэты комплекс, былі ўзведзены, як мяркуецца, у перыяд з XII па XVII стагоддзе. Хоць іх першапачатковыя будаўнікі невядомы, народ мафа засяляе гэтую тэрыторыю з XV стагоддзі.
На фота: хаціны ў археалагічным комплексе Дзій-Гід-Бій, Камерун.

Культурны ландшафт Дзій-Гід-Бій гор Мандара ў Камеруне
Дзій-Гід-Бій на мове мафа азначае "Руіны рэзідэнцыі правадыра". Архітэктурныя збудаванні, якія ўваходзяць у гэты комплекс, былі ўзведзены, як мяркуецца, у перыяд з XII па XVII стагоддзе. Хоць іх першапачатковыя будаўнікі невядомы, народ мафа засяляе гэтую тэрыторыю з XV стагоддзі.
На фота: хаціны ў археалагічным комплексе Дзій-Гід-Бій, Камерун.
Палеаландшафт Файя ў эміраце Шарджа ў ААЭ
Размешчаны паміж Персідскім залівам і Аравійскім морам, ён захоўвае сведчанні знаходжання чалавека ў эпоху сярэдняга палеаліту і неаліту (210 000 – 6 000 гадоў таму). Археалагічныя пласты распавядаюць аб тым, як паляўнічыя-збіральнікі і жывёлаводы адаптаваліся да экстрэмальнага клімату, дзе засушлівыя перыяды змяняліся перыядамі дажджоў кожныя 20 000 гадоў. Дзякуючы разнастайнасці крыніц вады і сыравіны, Файя дае каштоўную інфармацыю аб устойлівасці чалавека да ўздзеяння засушлівых умоў.

Палеаландшафт Файя ў эміраце Шарджа ў ААЭ
Размешчаны паміж Персідскім залівам і Аравійскім морам, ён захоўвае сведчанні знаходжання чалавека ў эпоху сярэдняга палеаліту і неаліту (210 000 – 6 000 гадоў таму). Археалагічныя пласты распавядаюць аб тым, як паляўнічыя-збіральнікі і жывёлаводы адаптаваліся да экстрэмальнага клімату, дзе засушлівыя перыяды змяняліся перыядамі дажджоў кожныя 20 000 гадоў. Дзякуючы разнастайнасці крыніц вады і сыравіны, Файя дае каштоўную інфармацыю аб устойлівасці чалавека да ўздзеяння засушлівых умоў.
Ваенныя пейзажы маратхаў у Індыі
На тэрыторыі комплексу размешчана 12 буйных умацаванняў, большасць з якіх знаходзіцца ў штаце Махараштра, а адно – у Тамілнадзе. Гэтыя фарты, такія як Райгад, Шыўнеры і Сіндхудург, былі пабудаваны, перабудаваны або пашыраны маратхамі ў перыяд з канца XVII па пачатак XIX стагоддзя. Стратэгічна размешчаныя на прыбярэжнай і горнай мясцовасці, яны ўяўлялі сабой складаную абарончую сістэму, якая забяспечвала ваеннае панаванне маратхаў, абарону гандлю і кантроль над тэрыторыямі.
На фота: від на адзін з бастыёнаў Пратапгада.

Ваенныя пейзажы маратхаў у Індыі
На тэрыторыі комплексу размешчана 12 буйных умацаванняў, большасць з якіх знаходзіцца ў штаце Махараштра, а адно – у Тамілнадзе. Гэтыя фарты, такія як Райгад, Шыўнеры і Сіндхудург, былі пабудаваны, перабудаваны або пашыраны маратхамі ў перыяд з канца XVII па пачатак XIX стагоддзя. Стратэгічна размешчаныя на прыбярэжнай і горнай мясцовасці, яны ўяўлялі сабой складаную абарончую сістэму, якая забяспечвала ваеннае панаванне маратхаў, абарону гандлю і кантроль над тэрыторыямі.
На фота: від на адзін з бастыёнаў Пратапгада.
Замкі караля Людзвіга II Баварскага ў Германіі: Нойшванштайн, Ліндэрхоф, Шахен і Херэнкімзе.
Чатыры грандыёзныя палацавыя комплексы ў альпійскім рэгіёне Баварыі, пабудаваныя пры каралі Людзвігу II у перыяд з 1864 па 1886 год. Задуманыя як месцы асабістай адзіноты і месцы для творчых уцёкаў, яны адлюстроўваюць рамантычны і эклектычны дух той эпохі.
На фота: скульптура міфалагічнага персанажа ў замку Херэнкімзее ў Баварыі, Германія.

Замкі караля Людзвіга II Баварскага ў Германіі: Нойшванштайн, Ліндэрхоф, Шахен і Херэнкімзе.
Чатыры грандыёзныя палацавыя комплексы ў альпійскім рэгіёне Баварыі, пабудаваныя пры каралі Людзвігу II у перыяд з 1864 па 1886 год. Задуманыя як месцы асабістай адзіноты і месцы для творчых уцёкаў, яны адлюстроўваюць рамантычны і эклектычны дух той эпохі.
На фота: скульптура міфалагічнага персанажа ў замку Херэнкімзее ў Баварыі, Германія.
Лясны парк Селангор Ляснога навукова-даследчага інстытута Малайзіі
Размешчаны за 16 км на паўночны захад ад Куала-Лумпура, гэты аб’ект уяўляе сабой штучны трапічны лес, створаны на землях, якія дэградзіравалі і выкарыстоўваліся для здабычы волава ў 1920-х гадах. Ён увасабляе наватарскі праект па лесааднаўленні, які паспяхова ператварае бясплодную зямлю ў спелы нізінны трапічны лес, дэманструючы раннія метады экалагічнай рэстаўрацыі і ўстойлівыя метады рэкультывацыі зямель.

Лясны парк Селангор Ляснога навукова-даследчага інстытута Малайзіі
Размешчаны за 16 км на паўночны захад ад Куала-Лумпура, гэты аб’ект уяўляе сабой штучны трапічны лес, створаны на землях, якія дэградзіравалі і выкарыстоўваліся для здабычы волава ў 1920-х гадах. Ён увасабляе наватарскі праект па лесааднаўленні, які паспяхова ператварае бясплодную зямлю ў спелы нізінны трапічны лес, дэманструючы раннія метады экалагічнай рэстаўрацыі і ўстойлівыя метады рэкультывацыі зямель.
Дагістарычныя помнікі даліны Харамабад у Іране
Гаворка аб пяці пячорах і адным скальным сховішчы, размешчаных у вузкім экалагічным калідоры з багатымі воднымі рэсурсамі і багатай флорай і фаунай. Засяленне гэтай тэрыторыі чалавекам пачалося каля 63 000 гадоў таму, пра што сведчаць знаходкі, якія адносяцца да сярэдняга і верхняга палеаліту. Сярод археалагічных знаходак – дэкаратыўныя прадметы і прасунутыя каменныя прылады, якія сведчаць аб кагнітыўным і тэхналагічным развіцці ранніх людзей у гарах Заграс. Раён застаецца малавывучаным і валодае значным патэнцыялам для будучых археалагічных адкрыццяў.
На фота: пячора Гхамары.

Дагістарычныя помнікі даліны Харамабад у Іране
Гаворка аб пяці пячорах і адным скальным сховішчы, размешчаных у вузкім экалагічным калідоры з багатымі воднымі рэсурсамі і багатай флорай і фаунай. Засяленне гэтай тэрыторыі чалавекам пачалося каля 63 000 гадоў таму, пра што сведчаць знаходкі, якія адносяцца да сярэдняга і верхняга палеаліту. Сярод археалагічных знаходак – дэкаратыўныя прадметы і прасунутыя каменныя прылады, якія сведчаць аб кагнітыўным і тэхналагічным развіцці ранніх людзей у гарах Заграс. Раён застаецца малавывучаным і валодае значным патэнцыялам для будучых археалагічных адкрыццяў.
На фота: пячора Гхамары.
Імператарскія грабніцы Сі Ся ў Кітаі
Гэты некропаль размешчаны ля падножжа паўднёвай часткі гор Хэланьшань у Нінся-Хуэйскім аўтаномным раёне, ён служыў імператарскімі могілкамі дынастыі Сі Ся (Заходняга Ся). Ён уключае дзевяць імператарскіх маўзалеяў, 271 суправаджальную грабніцу, паўночны архітэктурны комплекс і 32 збудаванні для абароны ад паводак.
На фота: нацыянальны археалагічны парк у гарадской акрузе Іньчуань у Кітаі

Імператарскія грабніцы Сі Ся ў Кітаі
Гэты некропаль размешчаны ля падножжа паўднёвай часткі гор Хэланьшань у Нінся-Хуэйскім аўтаномным раёне, ён служыў імператарскімі могілкамі дынастыі Сі Ся (Заходняга Ся). Ён уключае дзевяць імператарскіх маўзалеяў, 271 суправаджальную грабніцу, паўночны архітэктурны комплекс і 32 збудаванні для абароны ад паводак.
На фота: нацыянальны археалагічны парк у гарадской акрузе Іньчуань у Кітаі
Мемарыяльныя комплексы Камбоджы
Аб’ект уключае тры лакацыі, якія адлюстроўваюць парушэнні праў чалавека, здзейсненыя рэжымам чырвоных кхмераў у Камбоджы ў 1971-1979 гадах. Гэтыя месцы сведчаць аб маштабным гвалце таго часу: былая турма М-13 (перыяд ранніх рэпрэсій), Музей генацыду Туол Слэнг (былая турма S-21) і Цэнтр генацыду Чоэнг Эк (былое месца пакаранняў смерцю зняволеных S-21). Пасля падзення рэжыму яны былі захаваныя і пераўтвораныя ў мемарыяльныя прасторы.
На фота: від на камеры ў музеі генацыду Туол Слэнг – былой турме S-21, Пнампень, Камбоджа.

Мемарыяльныя комплексы Камбоджы
Аб’ект уключае тры лакацыі, якія адлюстроўваюць парушэнні праў чалавека, здзейсненыя рэжымам чырвоных кхмераў у Камбоджы ў 1971-1979 гадах. Гэтыя месцы сведчаць аб маштабным гвалце таго часу: былая турма М-13 (перыяд ранніх рэпрэсій), Музей генацыду Туол Слэнг (былая турма S-21) і Цэнтр генацыду Чоэнг Эк (былое месца пакаранняў смерцю зняволеных S-21). Пасля падзення рэжыму яны былі захаваныя і пераўтвораныя ў мемарыяльныя прасторы.
На фота: від на камеры ў музеі генацыду Туол Слэнг – былой турме S-21, Пнампень, Камбоджа.
Помнікі культурнай спадчыны Старажытнага Хутала ў Таджыкістане
Старажытны Хутал – сярэднявечная дзяржава, размешчаная паміж рэкамі Пяндж і Вахш і перадгор’ямі Паміра. На тэрыторыі комплексу знаходзяцца дзесяць аб’ектаў і адзін помнік, якія адлюстроўваюць яго ролю ў гандлі на Вялікім Шаўковым шляху з VII па XVI стагоддзі. Хутал пастаўляў каштоўныя тавары, такія як соль, золата, срэбра і коней, і служыў цэнтрам культурнага, рэлігійнага і тэхналагічнага абмену. Яго разнастайныя археалагічныя помнікі – будыйскія храмы, палацы, паселішчы, вытворчыя цэнтры і караван-сараі – сведчаць аб яго стратэгічным значэнні і актыўным узаемадзеянні з суседнімі імперыямі.
На фота: від зверху на археалагічны комплекс Хулбук у Таджыкістане.

Помнікі культурнай спадчыны Старажытнага Хутала ў Таджыкістане
Старажытны Хутал – сярэднявечная дзяржава, размешчаная паміж рэкамі Пяндж і Вахш і перадгор’ямі Паміра. На тэрыторыі комплексу знаходзяцца дзесяць аб’ектаў і адзін помнік, якія адлюстроўваюць яго ролю ў гандлі на Вялікім Шаўковым шляху з VII па XVI стагоддзі. Хутал пастаўляў каштоўныя тавары, такія як соль, золата, срэбра і коней, і служыў цэнтрам культурнага, рэлігійнага і тэхналагічнага абмену. Яго разнастайныя археалагічныя помнікі – будыйскія храмы, палацы, паселішчы, вытворчыя цэнтры і караван-сараі – сведчаць аб яго стратэгічным значэнні і актыўным узаемадзеянні з суседнімі імперыямі.
На фота: від зверху на археалагічны комплекс Хулбук у Таджыкістане.