Відэа

Як у СССР выпрабоўвалі першую вадародную бомбу – гісторыя ў відэа

Падпісацца
У гэты дзень у 1953 годзе на Сяміпалацінскім палігоне была ўзарвана першая савецкая вадародная бомба. Глядзіце на архіўных кадрах, як выпрабаванне тэрмаядзернай зброі спыніла магчымы ўзброены канфлікт паміж двума звышдзяржавамі.
Паспяховае выпрабаванне першага савецкага тэрмаядзернага зарада, які стаў асновай для стварэння стратэгічнага парытэту з ЗША, прайшло 12 жніўня 1953 года.
"Поле апусцела. На небе рэдкія аблокі. Нішто не парушае цішыні раніцы. Усё гатова да выпрабаванняў. Да выбуху засталося тры секунды, дзве секунды, адна секунда. Выбух!"
Савецкае кіраўніцтва, перакананае, што ЗША сур'ёзна рыхтуюцца да вайны з ужываннем атамнай зброі, яшчэ ў 1947 году стварыла сакрэтнай пастановай гэтак званы "Навучальны палігон нумар два Міністэрства ўзброеных сіл СССР", прызначаны спецыяльна для выпрабаванняў ядзернай зброі. Ён размяшчаўся на тэрыторыі цяперашняй рэспублікі Казахстан на левым беразе ракі Іртыш за 130 км ад горада Сяміпалацінска.
Толькі з 1949-га па 1963 год сумарная магутнасць зарадаў, узарваных на палігоне, у дзве з паловай тысячы разоў перавысіла магутнасць атамнай бомбы, скінутай на Хірасіму. Паводле апублікаваных у адкрытым друку звестак, за 40 гадоў тут было праведзена не менш як 460 выпрабаванняў.
На месцы палатак і часовых збудаваняў, дзе жылі будаўнікі палігона, ваенныя спецыялісты і навукоўцы, узнік невялікі гарадок, у тыя часы не пазначаны ні на адной карце свету. Ён змяніў некалькі назваў: "Масква-400", "Сяміпалацінск-21", "Бераг", "Надзея", "Станцыя Канчатковая", пакуль не стаў называцца Курчатаў, у гонар выдатнага савецкага фізіка Ігара Васільевіча Курчатава.
Гэты горад знаходзіцца на мяжы зараз ужо былога палігона, апошні выбух на якім быў зроблены ў кастрычніку 1989 года.
Палігон закрыты, але спрэчкі аб тым, якое ж тут экалагічнае становішча, не сціхаюць і дагэтуль. І меркаванні існуюць розныя, і лічбы прыводзяцца таксама розныя.
Можна толькі сказаць: зброя масавага паражэння тады з’явілася істотным фактарам у стрымліванні звышдзяржаў ад спроб устанавіць у свеце ваенную і палітычную гегемонію.
Праз 10 гадоў, 5 жніўня 1963 гады, у Маскве СССР, ЗША і Вялікабрытанія падпісалі першы "антыядзерны" дагавор, які ўстанаўліваў забарону на ядзерныя выпрабаванні ў атмасферы, космасе і пад вадой. А 29 жніўня 1991 года ўказам Нурсултана Назарбаева Сяміпалацінскі палігон закрылі.
Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте"
Стужка навiн
0