https://bel.sputnik.by/20250823/kryvashee-es-vytsskae-z-medyyapolya-lyubyya-alternatynyya-punkty-gledzhannya-1098940484.html
Крывашэеў: ЕС выціскае з медыяполя любыя альтэрнатыўныя пункты гледжання
Крывашэеў: ЕС выціскае з медыяполя любыя альтэрнатыўныя пункты гледжання
Sputnik Беларусь
Не ўсе прадстаўнікі медыясупольнасці згодны з тым, што новы Еўрапейскі акт аб свабодзе СМІ садзейнічае развіццю гэтай самай свабоды. 23.08.2025, Sputnik Беларусь
2025-08-23T14:39+0300
2025-08-23T14:39+0300
2025-08-23T14:39+0300
андрэй крывашэеў
меркаванне
смі
журналіст
журналістыка
ес
у свеце
грамадства
беларусь
палітыка
https://cdnn11.img.sputnik.by/img/07e5/08/0b/1055589249_0:67:1280:787_1920x0_80_0_0_6478d5a0f23f70515f360d9b17342a9e.jpg
Не так даўно Еўракамісія заявіла, што свабодныя СМІ з’яўляюцца найважнейшай апорай любой дэмакратыі і маюць вырашальнае значэнне для здаровай рыначнай эканомікі. У наднацыянальным органе ЕС упэўнены, што Еўрасаюз – "апора свабодных медыя ў глабальным маштабе". Наколькі гэта блізка да праўды, што азначае новы еўрапейскі закон СМІ?Сутнасць законаДакумент называецца European Media Freedom Act – Еўрапейскі акт аб свабодзе СМІ. Ён быў прыняты яшчэ ў красавіку 2024 года і набыў моц 8 жніўня гэтага года. Адно з новаўвядзенняў – стварэнне агульнага для ўсяго ЕС нагляднага органа. Ён будзе фактычна рэгуляваць медыясферу.Таксама ўсе рэдакцыі ва ўсіх краінах ЕС зараз абавязаны раскрываць інфармацыю аб сваіх уласніках, аб крыніцах фінансавання, у тым ліку ў выпадках, калі грошы паступаюць з трэціх краін.У акце ёсць норма, якая дазваляе сачыць за журналістамі з санкцыі судоў, у тым ліку калі гэта дыктуюць нацыянальныя інтарэсы. Не ўсе ў медыясупольнасці ў захапленні ад гэтага.Нічога новагаКарэспандэнт Sputnik пацікавіўся меркаваннем старшыні Беларускага саюза журналістаў (БСЖ) Андрэя Крывашэева на гэты конт. Эксперт лічыць, што на самай справе нічога прынцыпова новага ў законе няма."Еўрапейскі саюз – гэта жахлівая бюракратычная машына. Супраць якой, дарэчы, пратэстуюць не толькі большасць журналістаў, але і грамадзян Еўрапейскага саюза. Тое, што знайшло адлюстраванне ў законе, – гэта проста прывядзенне да дэ-юрэ той сітуацыі, якая ўжо склалася дэ-факта", - упэўнен кіраўнік БСЖ.Крывашэеў звярнуў увагу, што і да ўваходжання ў сілу дакумента ў ЕС была практыка абсалютна незаконнага кантролю СМІ. Існуе цэнзура, фармальна забароненая ў краінах Саюза.На яго погляд, акт "аб свабодзе" – частка паслядоўнай палітыкі па выцісканні са сваёй інфармацыйнай прасторы любых альтэрнатыўных пунктаў гледжання. Прычым наднацыянальны характар дакумента азначае ўмяшанне ў суверэнныя пазіцыі.Крывашэеў канстатаваў, што гэта адыход ад усіх тых дэмакратычных стандартаў, правіл, працэдур і канвенцый, якія Еўрапейскі саюз прапаведаваў, у тым ліку і на постсавецкай прасторы, даволі працяглы час.Еўрапейскі суд не дапаможаКіраўнік БСЖ звярнуў увагу, што ў акце заканадаўцы ЕС спасылаюцца на Еўрапейскі суд, які знаходзіцца ў Люксембургу. Аднак ёсць сумненне, што рашэнні гэтага органа заўсёды нешта значаць. Крывашэеў нагадаў, што два беларускія журналісты ўжо выйгравалі іскі ў гэтым органе, калі аспрэчвалі незаконныя рэстрыктыўныя меры."Неяк паўплывала гэта на сітуацыю дэ-факта? Не, ніяк не паўплывала. Еўрапейскі саюз працягнуў гнусную практыку ўвядзення санкцый супраць нашых калег-журналістаў, нават пашырыўшы яе, уключыўшы туды і дзясяткі нашых калег з Расійскай Федэрацыі", - падкрэсліў кіраўнік журналісцкага аб’яднання.Альтэрнатыва не вітаеццаАндрэй Крывашэеў звярнуў увагу, што ў краінах ЕС часта праз мэйнстрым-медыя навязваецца пэўны інфармацыйны парадак дня. Любыя рэсурсы, якія спрабавалі аспрэчыць гэты парадак дня або ўступіць у палеміку, адпраўляліся ў інфармацыйнае гета. Іх штрафавалі ці душылі іншымі метадамі.Што датычыцца нормы аб фінансах, то раней у ЕС набылі моц два мадэльныя законы: аб лічбавых рынках і паслугах. Як растлумачыў кіраўнік БСЖ, яны падпарадкоўваюць працу буйных лічбавых платформ, праз якія зараз і распаўсюджваецца абсалютная большасць кантэнту."Тое, што было зроблена для лічбавых рынкаў, для новых медыя, зараз будзе распаўсюджвацца і на медыя канвенцыянальныя, звыклыя нам", - сказаў эксперт.Палажэння аб тым, што журналісты нібыта абаронены ад сачэння, на думку Крывашэева, нікчэмныя. Ён нагадаў, што ёсць агаворка аб інтарэсах нацыянальнай бяспекі.Ён нагадаў, што расійскі канал RT атрымаў ліцэнзію на вяшчанне ў Сербіі, каб працаваць на ЕС. Новы закон дасць Бруселю інструмент для выкручвання рук розным дзяржавам Еўрасаюза, каб яны не дазвалялі RT працаваць у гэтых краінах.Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте"
https://bel.sputnik.by/20250513/smanyan-sanktsy-suprats-rt-spratsaval-yak-reklama--adytoryya-rastse-1096269322.html
ес
беларусь
еўрасаюз
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Навіны
ru_BY
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
андрэй крывашэеў, меркаванне, смі, журналіст, журналістыка, ес, у свеце, грамадства, беларусь, палітыка, еўрасаюз, эксклюзіў, rt
андрэй крывашэеў, меркаванне, смі, журналіст, журналістыка, ес, у свеце, грамадства, беларусь, палітыка, еўрасаюз, эксклюзіў, rt
Крывашэеў: ЕС выціскае з медыяполя любыя альтэрнатыўныя пункты гледжання
Эксклюзіў
Не ўсе прадстаўнікі медыясупольнасці згодны з тым, што новы Еўрапейскі акт аб свабодзе СМІ садзейнічае развіццю гэтай самай свабоды.
Не так даўно Еўракамісія заявіла, што свабодныя СМІ з’яўляюцца найважнейшай апорай любой дэмакратыі і маюць вырашальнае значэнне для здаровай рыначнай эканомікі. У наднацыянальным органе ЕС упэўнены, што Еўрасаюз – "апора свабодных медыя ў глабальным маштабе". Наколькі гэта блізка да праўды, што азначае новы еўрапейскі закон СМІ?
Дакумент называецца European Media Freedom Act – Еўрапейскі акт аб свабодзе СМІ. Ён быў прыняты яшчэ ў красавіку 2024 года і набыў моц 8 жніўня гэтага года. Адно з новаўвядзенняў – стварэнне агульнага для ўсяго ЕС нагляднага органа. Ён будзе фактычна рэгуляваць медыясферу.
Таксама ўсе рэдакцыі ва ўсіх краінах ЕС зараз абавязаны раскрываць інфармацыю аб сваіх уласніках, аб крыніцах фінансавання, у тым ліку ў выпадках, калі грошы паступаюць з трэціх краін.
У акце ёсць норма, якая дазваляе сачыць за журналістамі з санкцыі судоў, у тым ліку калі гэта дыктуюць нацыянальныя інтарэсы. Не ўсе ў медыясупольнасці ў захапленні ад гэтага.
Карэспандэнт Sputnik пацікавіўся меркаваннем старшыні Беларускага саюза журналістаў (БСЖ) Андрэя Крывашэева на гэты конт. Эксперт лічыць, што на самай справе нічога прынцыпова новага ў законе няма.
"Еўрапейскі саюз – гэта жахлівая бюракратычная машына. Супраць якой, дарэчы, пратэстуюць не толькі большасць журналістаў, але і грамадзян Еўрапейскага саюза. Тое, што знайшло адлюстраванне ў законе, – гэта проста прывядзенне да дэ-юрэ той сітуацыі, якая ўжо склалася дэ-факта", - упэўнен кіраўнік БСЖ.
Крывашэеў звярнуў увагу, што і да ўваходжання ў сілу дакумента ў ЕС была практыка абсалютна незаконнага кантролю СМІ. Існуе цэнзура, фармальна забароненая ў краінах Саюза.
"Сітуацыя з RT і Sputnik (у ЕС - Sputnik) – таму лепшы доказ. Проста еўрапейскае чыноўніцтва не можа доўга як бюракратычны арганізм існаваць у сітуацыі дэ-факта. Ім трэба прывесці ўсё ў бюракратычную адпаведнасць і паслядоўнасць", - дадаў Андрэй Крывашэеў.
На яго погляд, акт "аб свабодзе" – частка паслядоўнай палітыкі па выцісканні са сваёй інфармацыйнай прасторы любых альтэрнатыўных пунктаў гледжання. Прычым наднацыянальны характар дакумента азначае ўмяшанне ў суверэнныя пазіцыі.
Крывашэеў канстатаваў, што гэта адыход ад усіх тых дэмакратычных стандартаў, правіл, працэдур і канвенцый, якія Еўрапейскі саюз прапаведаваў, у тым ліку і на постсавецкай прасторы, даволі працяглы час.
Еўрапейскі суд не дапаможа
Кіраўнік БСЖ звярнуў увагу, што ў акце заканадаўцы ЕС спасылаюцца на Еўрапейскі суд, які знаходзіцца ў Люксембургу. Аднак ёсць сумненне, што рашэнні гэтага органа заўсёды нешта значаць. Крывашэеў нагадаў, што два беларускія журналісты ўжо выйгравалі іскі ў гэтым органе, калі аспрэчвалі незаконныя рэстрыктыўныя меры.
"Неяк паўплывала гэта на сітуацыю дэ-факта? Не, ніяк не паўплывала. Еўрапейскі саюз працягнуў гнусную практыку ўвядзення санкцый супраць нашых калег-журналістаў, нават пашырыўшы яе, уключыўшы туды і дзясяткі нашых калег з Расійскай Федэрацыі", - падкрэсліў кіраўнік журналісцкага аб’яднання.
Андрэй Крывашэеў звярнуў увагу, што ў краінах ЕС часта праз мэйнстрым-медыя навязваецца пэўны інфармацыйны парадак дня. Любыя рэсурсы, якія спрабавалі аспрэчыць гэты парадак дня або ўступіць у палеміку, адпраўляліся ў інфармацыйнае гета. Іх штрафавалі ці душылі іншымі метадамі.
Што датычыцца нормы аб фінансах, то раней у ЕС набылі моц два мадэльныя законы: аб лічбавых рынках і паслугах. Як растлумачыў кіраўнік БСЖ, яны падпарадкоўваюць працу буйных лічбавых платформ, праз якія зараз і распаўсюджваецца абсалютная большасць кантэнту.
"Тое, што было зроблена для лічбавых рынкаў, для новых медыя, зараз будзе распаўсюджвацца і на медыя канвенцыянальныя, звыклыя нам", - сказаў эксперт.
Палажэння аб тым, што журналісты нібыта абаронены ад сачэння, на думку Крывашэева, нікчэмныя. Ён нагадаў, што ёсць агаворка аб інтарэсах нацыянальнай бяспекі.
"А што гэта за інтарэсы нацыянальнай бяспекі? Хто іх будзе вызначаць? У якіх судах можна будзе аспрэчваць, з’яўляецца той ці іншы кейс цікавасцю нацыянальнай бяспекі ці не з’яўляецца? У гэтым законе нічога не ўстаноўлена і дае самыя шырокія магчымасці для маніпуляцый, тлумачэнняў, а значыць і праследавання журналістаў", - рэзюміраваў Андрэй Крывашэеў.
Ён нагадаў, што расійскі канал RT атрымаў ліцэнзію на вяшчанне ў Сербіі, каб працаваць на ЕС. Новы закон дасць Бруселю інструмент для выкручвання рук розным дзяржавам Еўрасаюза, каб яны не дазвалялі RT працаваць у гэтых краінах.
Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте" 
