Пасля таго, як на месцы былой цыркавой гасцініцы пачалі будаваць гатэль "Кемпінскі", артысты цырка доўгі час былі "бяздомнымі". Іх рассялялі па здымных кватэрах, але такі варыянт падабаўся не ўсім.
Бо што такое інтэрнат для цыркавога артыста? Любая цыркавая праграма заўсёды ўключае ў сябе гастрольныя нумары - так заведзена яшчэ з часоў СССР. Артысты праводзяць паўжыцця ў раз'ездах, ездзяць з цырка ў цырк. Часовы дом мае для іх вялікае значэнне.
Нядаўна ў мінскага цырка ўсё ж такі з'явілася свой інтэрнат. Ён знаходзіцца ў самым цэнтры - паміж рэстаранам "Гранд-Кафэ" і будынкам Генпракуратуры, уваход са двара. Вонкава - звычайная брэжнеўка, складана адгадаць, што тут жывуць цыркавыя артысты. Зрэшты, гэты толькі звонку.
Карэспандэнт Sputnik Уладзімір Ждановіч пабываў у інтэрнаце, які замяняе дом цыркавым артыстам з дзесяткаў краін на час гастроляў у Мінску.
Камунальны інтэрнацыянал
Зараз тут жывуць артысты праграмы "Цыркі свету". Ля ўваходу дзяжурыць ахоўнік, які просіць прадставіцца - усіх артыстаў тут ведаюць у твар.
"У нас жыве 35 чалавек - артысты з Расіі, Францыі, Украіны, КНДР, Венгрыі, Румыніі і Казахстана. Ёсць адзін амерыканец, але гэта расіянін, які з'ехаў туды вельмі даўно. На тры месяцы цыркавы наш інтэрнат стаў іх домам", - распавядае загадчыца інтэрнатам Алена Сушыцкая.
Па лесвіцы насустрач нам спускаецца лэдзі з сабачкамі. Аказваецца, гэта дрэсіроўшчыца львоў і тыграў Юлія Козырава з Нацыянальнага цырка Украіны. Часам тут робяць выключэнні і дазваляюць жыць з жывёламі. Не са львамі, вядома, з хатнімі, тлумачыць камендант.
"Гэта Булачка і Беня, яны чакаюць нас з кожнага прадстаўлення. На жаль, праводзім з імі значна менш часу, чым з ільвамі і тыграмі. Але возім з сабой. Яны старэнькія, і хочацца, каб дажывалі свой век з намі", - кажа артыстка, пакуль сабакі просяцца на вуліцу.
Цыркавыя людзі прывыклі да раз'ездаў, з сабой возяць не толькі хатніх гадаванцаў, але і маёмасць, якая дазваляе ў любых казённых сценах стварыць хаця б мінімальную дамашнюю атмасферу.
Зладзілі сусветны парадак
Замежнікі займаюць тры паверхі цыркавой гасцініцы. Яшчэ два адведзены работнікам цырка і штатным артыстам. Пакоі практычна аднолькавыя - у кожным ёсць тэлевізар, два ці тры ложкі, канапа. А вось душы і прыбіральні знаходзяцца на паверсе - калідорная сістэма не дазваляе правесці іх у кожны пакой.
"Вядома, людзей гэта бянтэжыць, але прывыкаюць даволі хутка. Такіх памяшканняў па 3-4 на паверсе. Таксама артысты атрымліваюць у нас ручнікі, бялізну, якую мы мяняем раз у дзесяць дзён. Вяртаючыся да рэжыму, калі на дзень-два да артыстаў прыязджаюць бацькі або іншыя блізкія сваякі, то, атрымаўшы дазвол у адміністрацыі цырка, можна падсяліцца", - прызнаецца камендант.
Яшчэ адзін нюанс - моўны бар'ер. Але яго, як аказалася, лёгка пераадольваюць у цыркавым свеце.
"Усё роўна побач ёсць нехта рускамоўны. Напрыклад, у француза Сампіёна Бугліёна жонка - руская. У іх ёсць яшчэ і сын, які таксама ведае рускую мову. Да таго ж заўсёды ёсць мова жэстаў, патлумачыць нешта не праблема", - смяецца Алена Сушыцкая.
А тлумачыць даводзіцца многае. Артысты адразу пытаюць, дзе можна купіць прадукты, адзенне і куды наогул пайсці. Вось і ў гэты раз госці, якія прыехалі да французаў, былі ў захапленні ад рынку Ждановічы, купілі беларускую касметыку і трыкатаж.
Зараз у цыркавым інтэрнаце жывуць у тым ліку артысты з КНДР. Іх складана з кімсьці пераблытаць - дысцыплінаваныя, акуратныя, вымуштраваныя.
Але не гледзячы на вялікую колькасць усходніх гасцей, паху спецыфічнай ежы тут няма, насуперак маім чаканням. Алена Сушыцкая, каб не пакрыўдзіць гасцей, нягучна расказвае, што іх ежа для нашага нюху і сапраўды нязвыклая.
"Гэта бянтэжыць многіх, а я прывыкла. А вось пакаштаваць не адважылася, калі частавалі. Памятаю, як карэйцы ўбачылі, што я грэю катлеты. Здзівіліся, спыталі, што гэта. Потым паспрабавалі катлету з грыбамі і спыталі, што там унутры. Не пазналі грыбы. Але ім спадабалася", - усміхаецца яна.
Калектыўны партрэт
Госці з КНДР вельмі арганізаваныя. А яшчэ ветлівыя. І хоць займаюць цэлы паверх, у пакоях жывуць па двое-трое. Кіраўнік карэйскай дэлегацыі мае зносіны праз перакладчыка і спачатку кажа не шмат. Але разумеючы, што хвалююць нас выключна бытавыя пытанні, пачынае ўсміхацца і адказвае ўсё больш разгорнутымі сказамі. Хоць перакладчык агучвае артыстам далёка не ўсе нашы пытанні.
"Ва ўсіх, хто тут быў, засталося глыбокае ўражанне пра Мінск - вельмі чысты горад, прыстойныя людзі. І выдатна, што беларускі народ вельмі любіць цырк", - кажа кіраўнік трупы з "Дзяржаўнага цырка Пхеньяна".
І дадае, што ў інтэрнаце артысты праводзяць не так шмат часу, але паспяваюць пагуляць у карты, абмеркаваць уражанні, падрыхтавацца да будучых нумароў. Яшчэ яны глядзяць тэлевізар, у асноўным фільмы і спартыўныя трансляцыі, гуляюць у традыцыйныя карэйскія шахматы. Астатні вольны час марнуюць на наведванне сталічных славутасцяў і паходы ў крамы.
"У кастрычніку былі ў музеі ВАВ, пагулялі па парку Перамогі. Часта ўвечары любуемся прыгажосцю горада. Шмат часу сыходзіць на гатаванне ежы, усё-ткі нас 14 чалавек. Ядзім тры разы на дзень. Асноўныя прадукты купляем у супермаркеце непадалёк, у кастрычніку хадзілі на агароднінныя кірмашы, а некаторыя прадукты прывезлі з радзімы - локшыну для стравы куксу, густую соевую пасту. У вас іх купіць нельга. Што тычыцца мясцовых прадуктаў, то бярэм моркву, капусту, а ў краме - мяса, яйкі, прыправы і піва", - распавядае кіраўнік групы.
Побыт цыркачоў
"Жыццё цыркавога артыста на гастролях нічым не адрозніваецца ад звычайнага. З плюсаў - увесь час прачынаешся ў розных гарадах. А Мінск вельмі падобны да нашага роднага Варонежу. На мой погляд, гэта нават сплаў Піцера і Варонежа, сталіца, але чыста і культурна. Да таго ж для нас няма бар'ераў у Беларусі. А яшчэ мы ўсе прыхільнікі дранікаў. Шкада толькі, што мы не паспелі на сезонны бурачнік, - усміхнуўся гімнаст з Вялікага Маскоўскага цырка Радзівон Прылепін.
Камендант прымеціла: цыркавыя хлопцы ўвесь час праводзяць разам. Акрамя рэпетыцый любяць гуляць па цэнтры Мінска, хадзіць у кіно і на выставы. У інтэрнаце хлопцы бываюць рэдка. Пасля прадстаўленняў прыходзяць і кладуцца спаць.
"Гэтая праграма спакойная - удзельнікі вельмі дысцыплінаваныя. Але наогул было ўсялякае. Некалькі гадоў таму ўсходнія госці ва ўнутраным двары інтэрната пяклі шашлыкі на мангалах. Суседзі выклікалі міліцыю. Людзі былі цвярозымі, але пыталіся, чаму нельга ў двары гэта рабіць. Ім папулярна растлумачылі.
У цэлым жа філасофія цыркавога інтэрната мяркуе, што гэта не простае жыллё прадпрыемства: тут ідзе пастаянная змена людзей. Яны заязджаюць раз у тры месяцы, прывыкаюць і... з'язджаюць.