МІНСК, 20 кра - Sputnik. Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка растлумачыў, навошта наводзяць парадак у Курапатах і чаму не варта перабольшваць градус палітызацыі адпаведнай тэматыкі, паведамляе прэс-служба кіраўніка дзяржавы.
Падчас "Вялікай размовы" ў сакавіку прэзідэнт паабяцаў навесці парадак ва ўрочышчы. Работы па добраўпарадкаванні тэрыторыі пачаліся на пачатку красавіка са зносу крыжоў, усталяваных па перыметры Курапатаў.
"Людзі сёння занятыя на заводах, фабрыках, сеюць хлеб, разумеючы, што без гэтага нельга. Яны нават не ведаюць пра нашы хітраспляценні, нейкія дэбаты, градусы. А тыя, хто гэта чуе, задаюцца пытаннем: што, больш няма чаго рабіць? Іншыя пытаюцца, хто ж большы ў тэме: "Што, ізноў?" Бо на Курапатах выраслі многія нашы апазіцыйныя палітыкі. І мне здавалася, што тэма Курапатаў стала той, якая павінна быць у грамадстве. Я ўжо думаў, што ніхто больш не будзе гэтую праблему палітызаваць, і ніхто не будзе нажывацца на гэтай тэме як палітык. А не...", - адкрыта сказаў прэзідэнт.
Абібок за дрэвам
Следам Лукашэнка патлумачыў, навошта вырашылі навесці парадак ва ўрочышчы.
"Якія да мяне прэтэнзіі? Мяне папрасілі, запатрабавалі, мяне папракалі пастаянна, чаму там няма парадку. Але і на "Вялікай размове" я сказаў: "Добра, калі на тое пайшло, трэба прэзідэнту і тут парадак навесці, я паспрабую". Людзі, якім было даручана, з душой прыйшлі, вычысцілі гэтую тэрыторыю, абгарадзілі лёгкай агароджай", - сказаў беларускі лідэар.
Паводле яго слоў, работы па навядзенні парадку ў Курапатах яшчэ не завершаны. "На плот мы вывесім кветкі, як на праспекце Пераможцаў на раздзяляльнай паласе. Мы зробім вароты, каб туды людзі маглі зайсці і выйсці", - працягнуў ён.
Пры гэтым прэзідэнт распавёў і аб іншых прычынах, навошта было ўсталёўваць агароджу. Аказваецца, даходзіла да таго, што некаторыя людзі спраўлялі ў гэтым месцы свае фізіялагічныя патрэбы.
"Мне сорамна нават вам казаць, калі мне паказалі фотаздымкі, што там робіцца... Стаіць за дрэвам абібок, "бел-чырвона-белы сцяг", і палівае гэта дрэва. Там жа ні прыбіральняў, нічога не было. Яны прыйшлі - хтосьці пракалоўся, хто нанюхаўся гэтай брыдоты... Ёсць некаторыя, хто і па-вялікаму там. Але, самае галоўнае, не было абгароджана: людзі выгульвалі сабак па гэтых магілах, па галовах людзей, якія там ляжаць, якім не трэба гэтая палітыка. Сапраўдныя могілкі, дзе людзі пахаваныя, і ніхто не ведае, дзе тая магілка", - растлумачыў кіраўнік Беларусі.
Не заганяць крыжы ў галаву
Лукашэнка асобна спыніўся на колькасці крыжоў ва ўрочышчы - цяпер іх там устаноўлена больш за тысячу.
"І паглядзіце, там крыжоў наўбівалі на гэтых могілках больш, чым дрэў. А ты, калі забіваў гэты крыж, думаў пра тое, што там галава загінулага чалавека, што ты заганяеш гэты крыж у яго цела або галаву. Калі ўжо хацелі гэтыя крыжы там прымацаваць, так вазьміце гэтых каталікоў і праваслаўных, што пакутуюць, ідзіце туды, асвяцеце і прывяжыце гэты крыжык да дрэва, каб у галаву не ўбіваць гэты крыж там", - працягнуў Лукашэнка.
Ён таксама сказаў і пра крыжы вышынёй у некалькі метраў, якія раней былі ўстаноўлены па перыметры ўрочышча.
"Гэта што, для тых людзей ?! Гэта палітыка, гэта трэба было паказаць. А што паказаць, я не разумею. Таму я даручыў па-хрысціянску, па-мусульманскай, па-іўдзейску (там жа розныя людзі). І хтосьці з мусульман правільна заўважыў, калі каталікі там пачалі абурацца: чаго вы, кажа, хвалюецеся, злуецеся - там жа і мусульмане, і яўрэі, не толькі хрысціяне - праваслаўныя і каталікі", - падкрэсліў беларускі лідар.
Паводле яго слоў, тыя сяміметровыя крыжы былі ўсталяваныя не ад душы і небескарысліва.
"Я спрабаваў зрабіць ад душы. І гэта яшчэ не заканчэнне. Мы прывядзем у парадак гэта ўрочышчы. Мы папросім прабачэння перад гэтымі людзьмі за тое, што мы варушым іх прах. Яны ж адтуль на нас глядзяць і думаюць: "Людзі, навошта вы, пакіньце нас у спакоі". Яны гэтага хочуць. Любы памерлы чалавек, які знаходзіцца там, у зямлі, думае толькі адно: "Я сышоў, жывіце вы, доўга жывіце, толькі не варушыць мой прах", - сказаў Лукашэнка.
Паводле яго слоў, з году ў год, палітызуючы гэтую тэмы, "мы топчамся па іх галовах". Лукашэнка падкрэсліў, што гэта ненармальна.
"Гэта мой пункт гледжання. Можа быць, у кагосьці іншы. Можа, нейкі іншы прэзідэнт прыйдзе і пачне шукаць нейкі кансэнсус і зноў перарые гэтыя магілы. Пакуль я прэзідэнт, гэтага не будзе", - канстатаваў прэзідэнт.
Месца памяці
Кіраўнік дзяржавы запэўніў, што будзе вызначаны парадак і правілы, пры гэтым нікому не будзе забаронена наведваць урочышча.
"Але па гэтых правілах. І аддаць даніну павагі тым, хто быў застрэлены ў 30-я, 40-я, яшчэ ў нейкія гады. Мы сёння нават не ведаем: гэта толькі сталінскія рэпрэсіі ці там хавалі яшчэ кагосьці пахавалі, ці там фашысты расстрэльвалі людзей. Мы ж гэтага не ведаем", - сказаў ён.
Лукашэнка адзначыў, што не з'яўляецца прыхільнікам таго, каб рыцца "ад раскопак да архіваў". Паводле яго слоў, неабходна аддаць даніну павагі пахаваным там людзям.
"Не трэба іх дзяліць на яўрэяў, украінцаў, рускіх, палякаў ці беларусаў. Гэта нашы людзі, нават калі іх туды прывезлі з Расіі, Украіны ці Аўстрыі. Не трэба іх варушыць. Ім трэба аддаць даніну павагі, як мы гэта робім у "Трасцянцы", - сказаў прэзідэнт.
"Думаю, прыйдзе час. Мне трэба яшчэ сур'ёзна падумаць над гэтымі пытаннямі. І калі мы канчаткова ўладкуем гэта ўрочышча, мы яшчэ на гэтую тэму пагаворым", - падсумаваў Лукашэнка.