Удзельнікі віцебскага клуба гістарычнай рэканструкцыі і мадэлявання Нагльфар пабудавалі "дракар" вікінгаў і адправіліся на ім у Полацк.
Карэспандэнт Sputnik высветліў гісторыю стварэння адзінай такой лодкі ў Віцебску, якая апынулася не менш цікавай за яе шлях ад майстэрні да вады.
Праект даўжынёй ў пяць гадоў
"Нашаму клубу каля 20 гадоў і ідэя стварэння свайго "дракара" лунала ў паветры даўно, паколькі на сцягу Нагльфара намаляваны карабель. Але сам праект нарадзіўся пяць гадоў таму, калі я прапанаваў хлопцам скінуцца, купіць дошкі і, нарэшце, пабудаваць лодку", - распавёў Sputnik Арцём Ляшчына, хірдман (ваявода) клуба Нагльфар.
Першую партыю бруса выгружалі пад праліўным дажджом. Як прызналіся ўдзельнікі клуба, яны самі не чакалі, што будаўніцтва судна зойме так шмат часу.
"У нас ва ўсіх ёсць асноўная праца, а рэканструкцыя - хобі. Акрамя таго, у клуба няма майстэрняў або гаража, таму будаўніцтва ішло пад адкрытым небам толькі ў добрае надвор'е і ў сезон", - дадаў хірдман.
Па словах Арцёма, за гэтыя пяць гадоў "было шмат страт": і дошкі кралі, і людзі сыходзілі. Пад канец будаўніцтва рэканструктары засталіся з кілем і невялікай колькасцю дошак. І вось, два гады таму "дракар" пачалі будаваць больш актыўна, закансервавалі праект на зіму і гэтым летам скончылі.
Да гэтага часу рэканструктары назапасілі дастаткова вопыту і матэрыялаў, каб атрымалася годнае судна.
"У самым пачатку ў нас не было абсалютна ніякага вопыту ў будаўніцтве лодак. Інфармацыю пра тое, як вікінгі рабілі свае судны, мы бралі ў музеях Нарвегіі і Даніі, куды ездзілі хлопцы, каб паглядзець, як выглядаюць рэканструяваныя караблі. Кансультаваліся з супрацоўнікамі. Акрамя таго, нам дапамагалі спецыялісты з розных краін, прычым некаторыя самі аплачвалі паездку і, прыехаўшы, на месцы паказвалі нам на памылкі", - удакладніў Ляшчына.
Універсальнае судна і скура авечкі
Па словах рэканструктараў, яны зрабілі сваю лодку па тэхналогіі вікінгаў, гэта значыць кіль судна клінкерным метадам (калі дошкі находзяць адна на адну).
"Вікінгі вынайшлі кілевы метад будаўніцтва, што ім дазваляла, не змяняючы судна, плаваць, як па морах, так і па рэках, заходзіць углыб кантынентаў, таму ў іх быў добра развіты гандаль, а таксама яны зараблялі рабаваннем. У той час па нашых рэках хадзілі, у асноўным, пласкадонкі", - распавёў Арцём.
Лодка, якую збудавалі члены Нагльфара, месціць да дзесяці членаў экіпажа, але кіраваць ёю можа і адзін чалавек.
На пабудову судна ў рэканструктараў сышло 40 шасціметровых дошак шырынёй 25-30 сантыметраў і 30 літраў бітумнай гідраізаляцыйнай масцікі. Вядома, вікінгі для прамазкі лодак выкарыстоўвалі дзёгаць, але цяпер прасцей знайсці масціку. Затое, як у старажытнасці, усе швы знутры праклалі шкурай авечкі.
Сваю лодку віцебскія рэканструктары назвалі "Ома", што ў перакладзе са скандынаўскага значыць "Бабуля". На пытанне, чаму такая назва, Ляшчына аджартаваўся, што хуткасць рэканструктары парушаць не збіраюцца, а ў бабулі заўсёды ўсе ўнукі накормленыя.
Чэрап Валодзя і паход у Полацк
Першае, што ў лодцы прыцягвае погляд - гэта каровін чэрап, які вісіць на носе. Па словах удзельнікаў клуба, яго завуць Валодзя і ён у Нагльфары ледзь не з самага заснавання клуба. Натуральна, пасля пабудовы лодкі Валодзю дасталася самае ганаровае месца: "Гэта свайго роду даніна татэмізму продкаў", - растлумачылі рэканструктары.
Лодка ўжо прайшла выпрабаванні, дзе паказала сябе выдатным плавальным сродкам, таму шасцёра ўдзельнікаў клуба адправіліся на ёй па Заходняй Дзвіне ў Полацк. Там у канцы жніўня будзе праходзіць міжнародны фестываль "Шлях з варагаў у грэкі", дзе ўжо збіраюцца караблі эпохі вікінгаў.
"Наша судна - адзінае падобнага роду, пабудаванае ў Віцебску, і другое - у вобласці", - растлумачыў Арцём Ляшчына.
Шлях з Віцебска да Полацка, па якім у свой час плавалі і варагі, павінен заняць у рэканструктараў тыдзень. Плыць будуць толькі днём. Па пару дзён адводзіцца на пераадоленне двух складаных участкаў: пантоннага моста ў Бешанковічах і гідраэлектрастанцыі ў Полацку - там лодку прыйдзецца несці на плячах.
Плыць удзельнікі клуба збіраюцца ў гістарычных строях, нават ваду яны будуць захоўваць у драўляных бочках. Адзінае, што ў іх будзе сучаснага - выратавальныя камізэлькі.
Дарэчы, каб спусціць "Бабулю" на ваду, удзельнікі клуба мусілі несьці лодку амаль паўтара кіламетра: ад Кіраўскага моста ў Віцебску да моста Блахіна. Паколькі судна атрымалася цяжкім, неслі яго каля дзесяці чалавек, з перыядычнымі прыпынкамі.
Пасля вяртання з фестывалю з Полацка лодку плануюць размясціць на пастаяннае базаванне паміж мастамі Блахіна і Кіраўскім. Рэканструктары збіраюцца не толькі самі на ёй плаваць, але і катаць людзей. Што рабіць з лодкай пасля заканчэння сезона навігацыі, удзельнікі клуба пакуль не вырашылі, але цалкам верагодна, што яе затопяць да наступнага года - так паступалі вікінгі.
"Калі лодку на зіму выцягнуць з вады, то дрэва рассохнецца і яго зноў прыйдзецца адмачваць", - растлумачылі рэканструктары.
Цалкам верагодна, што праз год-два члены клуба пабудуюць яшчэ адно судна, але ўжо больш вялікіх памераў.