Масква і Мінск 19 чэрвеня падпісалі пагадненне аб узаемным прызнанні візаў. Дакумент быў падпісаны міністрамі замежных спраў Расіі і Беларусі Сяргеем Лаўровым і Уладзімірам Макеем падчас візіту расійскага міністра ў Мінск.
Дырэктар Другога дэпартамента краін СНД МЗС Расіі Аляксей Палішчук у інтэрв'ю карэспандэнту РІА "Новости" Алене Пратапопавай распавёў, як ішла праца над пагадненнем, якія краіны трапляюць пад яго дзеянне, як яно адаб'ецца на паездках грамадзян Расіі і Беларусі, а таксама аб далейшых планах фарміравання адзінай візавай прасторы дзвюх краін.
- Аляксей Анатольевіч, навошта спатрэбілася гэтае пагадненне?
- Справа ў тым, што раней адсутнічала прававая аснова для перасячэння грамадзянамі трэціх краін расійска-беларускай мяжы, паколькі на ёй няма пунктаў пропуску. Цяпер артыкул 5 пагаднення прадугледжвае такую магчымасць. З'яўляюцца ўмовы для нармальнага перамяшчэння замежнікаў.
- Чаму нельга было адразу весці гаворку аб увядзенні адзінай візы Саюзнай дзяржавы?
- З такой ініцыятывай выступаў дзяржаўны сакратар Саюзнай дзяржавы Рыгор Аляксеевіч Рапота. Частка яго прапаноў была ўлічаная ў ходзе работы над пагадненнем. Аднак працэс ўвядзення адзінай візы дастаткова выдатковы і тэхнічна складаны. Таму вырашылі пачаць з узаемнага прызнання віз, каб абкатаць асноўныя элементы адзінай візавага прасторы, перш за ўсё, сістэму інфармацыйнага абмену.
- Адзін час да праекта пагаднення прыкладаўся спіс краін, чые грамадзяне падпадалі пад яго дзеянне. Чаму ён быў выключаны?
- Было палічана больш лагічным замест спісу ўнесці ў пагадненне фармулёўкі, якія прадугледжваюць перамяшчэнне па тэрыторыі Саюзнай дзяржавы грамадзян тых краін, чые рэжымы ўезду ў Расію і Беларусь адрозніваюцца. Пра гэта ідзе гаворка ў першым пункце артыкула 2. Дзякуючы гэтаму пагадненне стала больш універсальным, а магчымасць падарожнічаць у яго рамках атрымалі, у прыватнасці, грамадзяне Кітая. Акрамя таго, спрасціліся тэхнічныя моманты, звязаныя з абменам інфармацыяй. Напрыклад, адпала неабходнасць вылучаць звесткі аб грамадзянах з спісаў, пра якія Вы кажаце.
- Ці зможа замежны грамадзянін з беларускай візай уехаць праз расійскі пункт пропуску?
- Так, зможа. Такі сэнс закладзены ў артыкулы 2 і 5 пагаднення.
- Грамадзянін Грузіі напраўляецца ў Беларусь, з якой у іх дзейнічае бязвізавы рэжым, праз тэрыторыю Расіі. Ці патрэбна яму расійская віза?
- Так, трэба. Аднак калі ён ляціць у Мінск з Грузіі ці іншай краіны наўпрост, то расійская віза не спатрэбіцца. Праўда, у гэтым выпадку ён зможа знаходзіцца толькі на тэрыторыі Беларусі і не будзе мець права ўезду ў Расію.
- Як вырашана пытанне з грамадзянамі тых краін, якія маюць бязвізавы рэжым і з Расіяй, і з Беларуссю?
- Такія грамадзяне змогуць свабодна перасоўвацца па тэрыторыях абедзвюх краін. Але пры гэтым тэрмін іх знаходжання вызначаецца міжнароднымі дамовамі або заканадаўствам краіны, на чыёй тэрыторыі яны знаходзяцца.
- Ёсць вядомы Указ Прэзідэнта Беларусі, які дае права бязвізавага ўезду праз мінскі аэрапорт на 30 сутак грамадзянам 74 дзяржаў. Ці змогуць яны ездзіць у Расію ў рамках што заключаецца пагаднення?
- Не, не змогуць. Пагадненне рэгламентуе толькі паездкі грамадзян, бязвізавы рэжым для якіх уведзены міжнароднымі дамовамі Расіі і Беларусі. Пра гэта гаворыцца ў артыкуле 2 пагаднення.
- Як расійскі бок даведаецца, што іншаземец уехаў у Беларусь у "30-сутачным" бязвізавым рэжыме?
- Артыкул 6 пагаднення прадугледжвае абмен звесткамі аб перасячэнні мяжы. Парадак такога абмену будзе вызначаны дадаткова профільнымі ведамствамі дзвюх краін.
- А ці змогуць перасякаць расійска-беларускую мяжу ўладальнікі дазволаў на часовае пражыванне і відаў на жыхарства, аформленых у Расіі і Беларусі?
- Так, змогуць. Але пры гэтым права на працу ці вучобу ў іх будзе толькі ў той краіне, дзе яно атрымана.
- Ці будуць узаемна прызнавацца адзнакі аб перасячэнні знешняй мяжы Саюзнай дзяржавы?
- Вядома. Гэта прапісана ў артыкуле 7 пагаднення.
- У Расіі і Беларусі адзіны спіс "зачыненых". Выкажам здагадку, Расія дазволіла ўезд на сваю тэрыторыю замежніку з кантрольнага спісу. Ці зможа ён паехаць у Беларусь?
- Не, не зможа. Парадак іх паездак рэгламентуецца артыкулам 3 пагаднення.
- Цi прадугледжваецца часовае прымяненне пагаднення?
- Не, пагадненне падлягае ратыфікацыі парламентамі і ўступіць у сілу праз 30 дзён пасля апавяшчэнняў аб ратыфікацыі.
- Ці закранае пагадненне рэжым узаемных паездак грамадзян Расіі і Беларусі?
- Не, яно тычыцца толькі іншаземцаў. Расіяне і беларусы, як і раней, могуць перамяшчацца па тэрыторыі Саюзнай дзяржавы ў адпаведнасці з пагадненнем 2006 года аб забеспячэнні роўных правоў грамадзян на свабоду перамяшчэння, выбар месца знаходжання і жыхарства.
- Якія далейшыя планы фарміравання адзінай візавай прасторы Расіі і Беларусі?
- Далейшыя крокі прапісаны ў Плане мерапрыемстваў па фарміраванні адзінай міграцыйнай прасторы Расіі і Беларусі. Ён быў зацверджаны Саветам міністраў Саюзнай дзяржавы ў 2017 годзе і прадугледжвае збліжэнне працэдур і рэгламентаў выдачы візаў, прапрацоўку магчымасці ўвядзення адзінай візы і іншыя мерапрыемствы.У заключэнне хачу сказаць, што тэкст пагаднення аб узаемным прызнанні візаў, падпісанага 19 чэрвеня, можна знайсці на афіцыйным сайце МЗС Расіі. Усе жадаючыя могуць з ім азнаёміцца.