Міністр замежных спраў РФ Сяргей Лаўроў распавёў у інтэрв'ю РІА Навіны, якое браў генеральны дырэктар МІА "Россия сегодня" Дзмітрый Кісялёў, пра тое, якім расійскі бок бачыць выхад з сітуацыі, што склалася, ці гатовыя да гэтага амерыканскія палітыкі. Ён таксама патлумачыў, чым цяперашняя абстаноўка ў двухбаковых адносінах горш нават часоў "халоднай вайны", як Расія будзе рэагаваць, калі Амерыка паспрабуе перасекчы "чырвоныя лініі", выказаў меркаванне аб тым, чаму нельга "выбіраць паміж тэлевізарам і халадзільнікам".
- Адносіны з Амерыкай ну проста ні да чорта. Я асабіста такіх дрэнных не ўзгадаю. Ужо горш нават, чым "халодная вайна". Паслы сядзяць у сваіх краінах. Што будзе далей? Які варыянт развіцця?
Калі б гэта залежала толькі ад нас, напэўна, мы б вярнуліся да нармальных адносін і ў якасці першага і, па-мойму, відавочнага, зусім не складанага кроку абнулілі б усе тыя меры, якія прадпрымаліся па абмежаванні працы дыпламатаў Расіі ў ЗША - у адказ мы абмяжоўвалі работу дыпламатаў ЗША у Расіі. Мы гэта прапаноўвалі адміністрацыі Байдэна адразу, як толькі яна прынесла прысягу і ўступіла ў свае паўнамоцтвы. Я згадваў пра гэта Блінкену. Не навязваючыся. Проста сказаў, што відавочным крокам для таго, каб мы маглі нармальна працаваць, стала б абнуленне усяго таго, што пачаў Барак Абама, калі за пару тыдняў да сыходу з пасады прэзідэнта, пляскаючы дзвярыма, зрываючы раздражненне, арыштаваў расійскую ўласнасць, парушаючы ўсе Венскія канвенцыі, выгнаў расійскіх дыпламатаў. Потым пайшла ланцуговая рэакцыя. Мы, дарэчы, доўга цярпелі - мы ж чакалі да лета 2017 года, перш чым адрэагаваць, таму што адміністрацыя Трампа нас прасіла не рэагаваць на сыходзячыя эксцэсы адміністрацыі Абамы, якая пакідала Белы дом. Але і ў адміністрацыі Трампа не атрымалася гэтую сітуацыю вярнуць у нармальнае рэчышча, таму мы вымушаны былі адказаць больш-менш люстрана. Але амерыканцы на гэтым не супакоіліся.
Мы бачым, што адміністрацыя Байдэна таксама працягвае па гэтай нахільнай плоскасці слізгаць. Хоць у гутарцы Пуціна з Байдэнам, якая адбылася неўзабаве пасля інаўгурацыі, у маёй размове з дзяржаўным сакратаром Блінкенам нам сказалі нашы амерыканскія візаві, што яны праводзяць сур'ёзны агляд адносін з Расіяй і разлічваюць, што па выніках гэтай размовы многае стане зразумелым. Але вынікам гэтай размовы сталі новыя санкцыі, на якія мы вымушаны былі адказаць ўжо не проста люстрана, а як мнагакратна папярэджвалі - што мы, у рэшце рэшт, будзем дзейнічаць асіметрычна. Гэта датычыцца, у тым ліку, і істотнага дыспарытэту ў колькасці дыпламатаў і іншых супрацоўнікаў, якія працуюць у амерыканскіх дыпламатычных місіях у Расіі, перавышаючы колькасць нашых дыпламатаў у ЗША. Мы пра гэта казалі, не буду паглыбляцца.
Але калі казаць пра стратэгічнае бачанне нашых адносін, то я вельмі спадзяюся, што ў Вашынгтоне гэтак жа, як і мы, усведамляюць адказнасць за стратэгічную стабільнасць у свеце. Не толькі праблемы ў РФ і ЗША, не толькі праблемы, якія істотна ўскладняюць жыццё нашых грамадзян, іх кантакты, зносіны, вядзенне бізнесу і гуманітарных праектаў - гэта яшчэ і праблемы, якія ставяць пад сур'ёзныя рызыкі міжнародную бяспеку ў самым шырокім сэнсе слова. Таму вы ведаеце, як мы адрэагавалі на эксцэсы, якія прагучалі ў вядомым інтэрв'ю Джо Байдэна тэлеканалу ABC. Вы ведаеце, як прэзідэнт Пуцін адрэагаваў на прапанову прэзідэнта ЗША правесці сустрэчу - мы ўспрынялі пазітыўна. Мы хочам зразумець усе аспекты гэтай ініцыятывы, вывучэннем якой мы зараз і займаемся.
Яшчэ раз скажу, калі ЗША перастануць дзейнічаць з пазіцыі суверэна, як пра гэта сказаў прэзідэнт, выступаючы з пасланнем Федэральнаму сходу, калі яны ўсвядомяць бесперспектыўнасць якіх-небудзь спроб адраджаць аднапалярны свет, ствараць нейкую канструкцыю, дзе ўсе будуць падпарадкаваныя заходнім краінам і ўвесь заходні лагер будзе вербаваць пад свае сцягі ўсе іншыя краіны на розных кантынентах супраць Кітая і Расійскай Федэрацыі, калі ЗША усё ж такі зразумеюць, што нездарма запісаны ў Статуце ААН такія прынцыпы, як павага суверэнітэту, тэрытарыяльнай цэласнасці, неўмяшання ва ўнутраныя справы і суверэнная роўнасць дзяржаў - проста выканаюць свае статутныя абавязацельствы - і будуць весці дыялог з намі, як і з любой іншай краінай - узаемапаважліва, на аснове балансу інтарэсаў, які павінен быць знойдзены... Інакш у нас нічога не атрымаецца. Прэзідэнт пра гэта выразна сказаў у пасланні, падкрэсліўшы, што мы гатовыя на самыя шырокія дамоўленасці, калі гэта адпавядае нашым інтарэсам. І, вядома, будзем жорстка рэагаваць на любыя спробы перасекчы "чырвоныя лініі", якія, як вы чулі, мы вызначаем самі.
- Наколькі рэалістычна чакаць, што яны ўсвядомяць гэта, адмовяцца ад пазіцыі сюзерэна? Бо надзея - гэта добра, але рэальнасць зусім іншая.
Я не выказваў надзеі. Я сказаў, на якіх умовах мы будзем гатовыя размаўляць.
- А калі не, то?
Ну, калі не - гэта іх выбар. Значыць, будзем жыць ва ўмовах, як вы сказалі, ці то "халоднай вайны", ці то ва ўмовах яшчэ горш. Я лічу, што ў "халодную вайну" напружанне было, вядома, вельмі сур'ёзнае, не раз узнікалі рызыкоўныя сітуацыі, крызісныя сітуацыі. Але была ўзаемная павага, якая цяпер у дэфіцыце. І дзесьці нават праскокваюць шызафрэнічныя ноткі ў выказваннях некаторых дзеячаў у Вашынгтоне. Нядаўна афіцыйны прадстаўнік Белага дома заявіла, што санкцыі будуць працягвацца ў дачыненні да Расіі, што санкцыі даюць прыкладна той эфект, на які разлічваў Вашынгтон, і што мэтай санкцый з'яўляецца зніжэнне напружанасці ў адносінах ЗША і Расіі. Я нават не магу гэта каментаваць. Спадзяюся, усім зразумела, што такога роду заявы не робяць гонару тым, хто адстойвае такую палітыку ў Белым доме.
- Мне даводзілася чуць меркаванне, што дыпламаты дрэнна працуюць, не могуць пабудаваць адносіны - мы ўсе упіраемся, наша пазіцыя зусім не гнуткая, не эластычная і таму адносіны дрэнныя.
- Разлічваеце Вы на сустрэчу з Блінкенам? Калі гэтая сустрэча можа адбыцца і ці адбудзецца наогул у агляднай перспектыве?
Калі казаць пра каляндар мерапрыемстваў - праз тры тыдні Расія будзе пераймаць эстафету старшынства ў Арктычным савеце ў Ісландыі. У Рэйк'явіку плануецца, па-мойму, 20-21 траўня міністэрская сустрэча. Калі амерыканскую дэлегацыю будзе ўзначальваць дзяржсакратар, я, вядома, буду гатовы ў выпадку яго зацікаўленасці з ім перамовіцца. Я, улічваючы, што мы на два гады заступаем старшынёй Арктычнага савета, ужо абвясціў нашым ісландскім калегам, што буду ўдзельнічаць у гэтым міністэрскім пасяджэнні.