Пасля інцыдэнту з самалётам Ryanair некаторыя авіякампаніі пачалі аблятаць Беларусь, многія краіны пачалі зачыняць сваю паветраную прастору для беларускіх перавозчыкаў, як заявілі ўлады гэтых дзяржаваў - "у мэтах бяспекі".
Беларусы, якія так чакалі пасля марознай зімы і халоднай вясны адпускнога сезону, здаецца, спадзяваліся да апошняга: палітыкі пасварацца ды супакояцца. Але атрымалася не так, як хацелася.
Апошняя інфармацыя па пералёты
24 траўня саміт ЕС забараніў нацыянальнай авіякампаніі Беларусі здзяйсняць палёты ў Еўрасаюз. Рашэнне хоць і не ўступіла пакуль у сілу, але па настроі еўрапалітыкаў гэта пытанне часу.
25 траўня ў Літве ўступіла ў сілу забарона на прыём і вылет самалётаў, якія перасякаюць Беларусь. Як адзначалі літоўскія транспартныя ўлады, забарона закране каля 180 рэйсаў па 26 кірунках.
Польская авіякампанія LOT адмяніла рэйсы ў Мінск і цяпер "вызначае новыя маршруты для палётаў".
Іспанская Iberia стала аблятаць беларускую тэрыторыю, аўстрыйская Austrian Airlines, германская Lufthansa, латвійская Air Baltic, венгерская Wizz Air, галандская KLM і шведская SAS. А яшчэ - Air France, Finnair, Singapore Airlines, British Airways.
Авіякампанія "Белавія" ужо заявіла, што адмяняе рэйсы ў Парыж і Вільнюс. А яшчэ ў Лондан. Улады Вялікабрытаніі забаранілі беларускім перавозчыкам, у тым ліку і чартарам, лятаць у іх аэрапорты і пралятаць над іх тэрыторыяй.
Але больш за ўсё беларусаў засмуціла навіна пра тое, што Украіна спыняе авіязносіны з Беларуссю з паўночы 26 траўня. Украінскім авіякампаніям і самалётам будзе забаронена лятаць у авіяпрастору Беларусі.
Як гаворыцца, і што цяпер простым беларусам з усім гэтым рабіць? Як ехаць у адпачынак? Шмат хто набыў пуцёўкі ў Чарнагорыю, Албанію - адны з самых папулярных кірункаў лета. Забраніравалі туры ў Егіпет і Турцыю. Але як туды трапіць цяпер?
Мы паглядзелі больш пільна на карту Еўропы і авіямаршруты над кантынентам. Усё ж выйсце з сітуацыі ёсць. Хоць і няпростае.
Няхай жыве Масква!
Без праблем да большасці курортаў беларусы, калі пералёты над Еўропай забароняць, дабяруцца праз расійскія аэрапорты. Найбольш зручны варыянт - з аэрапортаў Масквы. Рэйсаў там шмат, напрамкаў - таксама. Ды і беларусам не прывыкаць ездзіць у сталіцу Расіі. Цесныя кааперацыйныя сувязі, як той казаў, паміж краінамі. Маршруты добра вывучаны, прычым яны цалкам зручныя.
Як дабрацца да Масквы?
З Мінска да Масквы менш за 800 км, недалёка і Санкт-Пецярбург. Асабліва калі ехаць з паўночных рэгіёнаў Беларусі.
Тая ж Грэцыя, Балгарыя не зачыненыя для расіян. А забароны на палёты Еўрасаюз увядзе, хутчэй за ўсё, толькі для беларускіх перавозчыкаў, але не для беларускіх грамадзян.
Так што з упэўненасцю можна сказаць - беларусы смела могуць лятаць з Масквы на адкрытыя еўрапейскія курорты.
Але з-за пандэміі каронавіруса РФ у сакавіку мінулага года зачыніла пасажырскае авіязносіны з мноствам краін, у тым ліку з Беларуссю. У верасні 2020-га бакі ўсё ж дасягнулі дамоўленасці аб аднаўленні палётаў паміж Мінскам і Масквой - самалётамі кампаній "Белавія" і "Аэрафлот".
З лютага 2021-га на ўзаемнай аснове павялічылася колькасць рэгулярных рэйсаў паміж Масквой і Мінскам.
Звязалі і рэгіёны. Адноўлена паведамленне з Растовам-на-Доне і Санкт-Пецярбургам. Лайнеры кампаніі "Белавія" пачалі лятаць у Калінінград, Ніжні Ноўгарад і Казань.
Ад 24 красавіка "Белавія" стала выконваць рэйсы з Мінска ў маскоўскі аэрапорт "Жукоўскі". Рэйсы адзін раз на тыдзень - па суботах.
У пачатку траўня авіяперавозчык запусціў два новых рэйсы ў напрамку Екацярынбурга і Самары.
З 31 траўня "Белавія" паляціць і ў сталіцу Башкартастана - Уфу.
Так што варыянты ёсць для тых, хто хоча адпачыць на мора. Праўда, мора з-за транспартных праблем, атрымліваецца, падаражэе.
На цягніку ў Расію - адтуль на мора
Ёсць варыянт танней дабрацца да расійскіх гарадоў. Па чыгунцы. Пасажырскія чыгуначныя зносіны паміж краінамі былі адноўлены 8 лютага 2021 года. Першым стаў фірмовы састаў №1/2 Мінск-Масква. Пазней дадаліся яшчэ некалькі: Масква-Калінінград і Калінінград-Санкт-Пецярбург.
Штодня курсіраваць міжнародныя цягнікі Мінск-Масква сталі з 13 красавіка. З гэтай жа даты аднавілася рух цягніка №4/3 Масква-Брэст, ён ходзіць праз дзень.
Акрамя таго, адноўлены рух цягніка Гомель-Адлер, ён ходзіць адзін раз у чатыры дні.
Пачалі курсіраваць двойчы ў дзень і хуткасныя цягнікі "Ласточка". Дарэчы, самы танны варыянт - 50 беларускіх рублёў у адзін бок.
Аўтобусныя пасажырскія перавозкі паміж краінамі пакуль не адноўлены.
Што будзе з чартарамі з Мінска?
Але планаваць авіяпадарожжа праз расійскія гарады пакуль усё ж не трэба, раяць эксперты ў галіне туріндустрыі.
Проста трэба дачакацца канчатковага рашэння Савета ЕС па авіяперавозках з Беларуссю.
Мы звярнуліся за падрабязнасцямі да аднаго з тураператараў. Там нам адказалі, што па дадзеных на 25 траўня запланаваныя чартары з Мінска ўсё ж лятаюць па ўсім турнапрамках - Турцыя, Балгарыя, Егіпет, Туніс, Чарнагорыя, Албанія, Балгарыя.
Але планаваць на перспектыву падарожжа на чартар з Мінска - справа рызыкоўная. І вось чаму.
Тураператары тлумачаць гэта верагоднасцю забароны палётаў не толькі рэгулярных беларускіх перавозчыкаў, але і чартараў у еўрапейскія краіны. Але такая верагоднасць невялікая.
У любым выпадку, туркампаніі не жадаюць губляць кліентаў. І нешта прыдумаюць. Зараз экстранна абмяркоўваюць з чартарнымі перавозчыкамі магчымасць стварэння запасных маршрутаў у аблёт Еўропы - па кірунку Турцыі, Егіпта, Туніса.
Калі забарона закране чартары?
Эксперты ўпэўнены: калі забарону ўсё ж увядуць на палёт чартэрных рэйсаў - значыць пра адпачынак у Грэцыі, Балгарыі і на Кіпры беларусам сапраўды прыйдзецца забыцца. Але толькі ў тым выпадку, калі ляцець з беларускіх гарадоў.
Пры такім сцэнарыі не паляцяць самалёты ў Албанію і Чарнагорыю, бо каб туды дабрацца - трэба дазвол на пралёт у паветранай прасторы ЕС.
Застаюцца Турцыя, Егіпет і Туніс, але, калі ўлічыць, што Украіна таксама закрывае сваю тэрыторыю для палётаў беларускіх авіякампаній, прыйдзецца ў гэтыя краіны ляцець праз Расію.
Магчыма, беларусы змогуць паляцець на адпачынак праз Кіеў. Наземную мяжу Украіна для грамадзян Беларусі не зачыняла. Больш за тое, беларускі Мінтранс гатовы павялічыць колькасць аўтобусных рэйсаў з Мінска ў сталіцу Украіны.
Як быць з Турцыяй і Егіптам?
Мы палічылі, што пералёт з Мінска на турэцкія і егіпецкія курорты можна ажыццявіць праз тэрыторыю РФ. Але тады палёт стане даўжэй - дзесьці на 1 гадзіну. А значыць падаражэюць і авіябілеты.
Многія задаюцца пытаннем: а як праз Расію ляцець у Турцыю, калі расіяне не адпачываюць на турэцкіх курортах па рашэнні ўладаў.
Як адзначаюць спецыялісты, рашэнне ўрада РФ не паўплывае на беларусаў. Таму што забарона распаўсюджваецца на расійскіх перавозчыкаў, якія выконваюць рэйсы з тэрыторыі Расіі.
Паветраная прастора РФ для самалётаў з Беларусі пакуль адкрыта, перашкод для палётаў у Турцыю праз расійскую тэрыторыю няма.
Так што папулярныя напрамкі - Турцыя і Егіпет - для беларусаў застануцца пры любым раскладзе.
Надзейны напрамак - ААЭ
Сёння з Мінска ў Дубаі і назад лятаюць дзве авіякампаніі - Flydubai і "Белавія".
Так, адпачынак там дарагі і большасці не па кішэні. Але ўсё ж.
Авіязносіны паміж Мінскам і Дубаі, хутчэй за ўсё, застануцца. Толькі час у шляху павялічыцца: ляцець давядзецца праз Расію.
Не выключана, што захаваецца грузінскі напрамак - ляцець праз РФ, але пакуль няма пазіцыі грузінскіх уладаў па авіяперавозках з Беларусі на фоне міжнароднага скандалу.
Але трэба разумець: для Грузіі турысты з Беларусі і Расіі - самыя жаданыя, таму што менавіта яны складаюць асноўны турпаток. Неразумным будзе рашэнне адмовіць беларусам у наведванні краіны на фоне пандэмійнага турыстычнага крызісу.
На горшы выпадак, калі хочацца без праблем дабрацца на марскія курорты, можна разгледзець варыянт Каспійскага мора. Рэгулярныя авіярэйсы з Мінска ў Баку - ёсць. Ды і адносіны на ўсіх узроўнях паміж дзвюма краінамі - вельмі нават добрыя.
Ну, ці аўтобусам да ўкраінскай Адэсы можна. Так, доўга. Але затое правераны маршрут, многія беларусы і да забаронаў падарожнічалі на ўкраінскае ўзбярэжжа Чорнага мора на аўтатранспарце.
Усё ж Расія
А каб без пашпартных і памежнага кантролю, а толькі з адмоўным вынікам ПЦР-тэсту - то гэта сапраўды ў Расію. Можна ў Анапу або Сочы. Цягнік з Мінску праз Гомель у Адлер ўжо ходзіць.
Ды і перасадкі ніхто не адмяняў: праз Маскву беларусу хоць цяпер на любы расійскі курорт.