МІНСК, 3 жні – Sputnik. Беларусь можа стаць адной з першых краін, якая распрацавала і прыняла асобны нацыянальны закон аб генацыдзе, дадзенае меркаванне выказаў эксперт у галіне крымінальнага права.
У пачатку 2021 года Генеральная пракуратура Беларусі распачала крымінальную справу па факце генацыду насельніцтва краіны ў гады вайны і ў пасляваенны перыяд. У нацыянальным заканадаўстве ёсць крымінальны артыкул пра генацыд. Асобнага нацыянальнага закона па гэтым пытанні няма, а ў сусветнай практыцы ёсць міжнародныя канвенцыі аб генацыдзе асобных народаў.
"Калі такі закон з'явіцца, то гэта можа стаць прэцэдэнтам у сусветнай практыцы - калі краіна прымае асобны закон аб генацыдзе народа", - лічыць суразмоўца Sputnik.
У сувязі з гэтым ён адзначыў, што распрацоўка гэтага праекта закона будзе весціся паралельна з расследаваннем крымінальнай справы.
Раней Генеральны пракурор Беларусі Андрэй Швед заяўляў, што распрацоўкай праекта закона будзе займацца галоўнае нагляднае ведамства.
Як адзначыў эксперт, такі закон неабходны для таго, каб на нацыянальным узроўні была канстатацыя такой з'явы, як генацыд беларускага народа ў гады Вялікай Айчыннай вайны.
"Беларусі трэба будзе звяртацца ў міжнародны трыбунал і такі закон патрэбен, каб аргументавана з юрыдычнага пункта гледжання адстойваць сваю пазіцыю", - падкрэсліў эксперт.
Паводле яго слоў, нацыянальны закон аб генацыдзе дазволіць больш упэўнена патрабаваць ад трыбунала прызнання факта генацыду.
Адказваючы на пытанне пра тое, што канкрэтна можа быць прапісана ў законе, эксперт адзначыў: "Безумоўна, там будуць сфармуліраваны ўсе паняцці, якія тычацца генацыду, кваліфікацыя гэтага злачынства і мера адказнасці".
"Акрамя гэтага, там будуць і нормы аб тым, каб гэты закон можна было ўжываць і ў дачыненні да сучасных рэалій", - падкрэсліў ён.
Ён таксама мяркуе, што ў праекце закона будзе прапісаны і заканадаўчы інструментарый таго, як звяртацца ў іншыя краіны аб прававой дапамозе ў пытаннях выдачы ваенных злачынцаў.
Расследаванне справы аб генацыдзе
Як распавялі крыніцы, знаёмыя з ходам папярэдняга расследавання справы аб генацыдзе, ужо ўстаноўлена больш за 4 тысячы фактаў.
"Важна, што іх сведчанні здымаюць на відэа. Бо да такой каласальнай і поўнамаштабнай працы па расследаванні злачынстваў нацыстаў вярнуліся ўпершыню пасля заканчэння вайны. Яшчэ важны момант, што ў пасляваенныя гады не ўсё здымалася на кінастужку", - сказаў суразмоўца агенцтва.
Ён таксама адзначыў яшчэ адзін "істотны факт", з якім беларускія пракуроры будуць адстойваць сваю пазіцыю ў міжнародным трыбунале.
"Імі ўжо знойдзена больш за 100 раней невядомых месцаў пахавання людзей, якія былі забітыя нацыстамі і іх памагатымі ў гады вайны і пасля вайны", - сказаў суразмоўца агенцтва.
Акрамя гэтага, следчая група ўстанавіла ўжо больш за 400 жывых эсэсаўцаў і іншых асоб, якія мелі дачыненне да карных аперацый на тэрыторыі Беларусі.
"Гэта лічба не таямніца. Яна ўжо агучвалася, дадзеныя асобы пражываюць на тэрыторыі 15 або 17 дзяржаў. Вядома, Мінск пашле запыты з нагоды іх, але ні ў каго няма сумнення ў тым, што ад значнага пераліку краін адказу не дачакаецца", - сказаў эксперт.
Паводле звестак Генпракуратуры Беларусі, у гады Вялікай Айчыннай вайны на тэрыторыі РБ функцыянавала больш 400 месцаў прымусовага ўтрымання грамадзянскага насельніцтва, 260 лагераў смерці і 170 гета, у якіх былі знішчаны не менш за 1,5 млн чалавек.
Усяго, па сучасных дадзеных, за гады нямецкай акупацыі страты мірнага насельніцтва Беларусі склалі каля 3 млн чалавек, гэта значыць каля траціны насельніцтва.
Чытайце таксама:
У Генпракуратуры назвалі суму матэрыяльнай шкоды Беларусі ад ВАВ
Генацыд на тэрыторыі Беларусі раней замоўчвалі – Лукашэнка
Швед: Беларусь накіравала запыты па справе аб генацыдзе ў гады вайны ў 8 краін
"Ідзі і глядзі" — адрэстаўраваны шэдэўр ад Элема Клімава зноў на шырокіх экранах
СК РФ гатовы дапамагчы Беларусі ў расследаванні справы аб генацыдзе ў гады ВАВ
Узбуджана крымінальная справа па факце генацыду насельніцтва Беларусі
Справа аб генацыдзе беларусаў: Мінск запатрабуе выдаць ваенных злачынцаў
Райс і "праклятыя салдаты": гісторыя скандалу паміж Мінскам і Варшавай