Анлайн-пакупнікамі выступаюць жанчыны, і ўсё большую актыўнасць у інтэрнэце праяўляюць рэгіёны. Sputnik папрасіў дырэктара правайдэра электронных плацяжоў Assist Belarus Вячаслава Сеніна ацаніць тэндэнцыі апошняга часу і перспектывы E-commerce у Беларусі.
Дырэктар правайдэра электронных плацяжоў Assist Belarus Вячаслаў Сенін
© Photo : Фото из архива Вячеслава Сенина
"Пандэмійны" год
Як распавёў эксперт, усплёск цікавасці да анлайн-пакупак у беларусаў заканамерна здарыўся ў пік калі не самой пандэміі, то чутак пра яе маштабы - у сакавіку 2020 года. Людзі ўсё часцей пачалі заказваць у інтэрнэце прадукты, тавары для дзяцей і антысептыкі. Бліжэй да лета павысіўся попыт на ўсё для дачы, рамонту і будаўніцтвы. А да восені папулярнасцю сталі карыстацца школьныя тавары. Такім чынам, зазначае суразмоўца, у інтэрнэт-продажах выявіўся фактар сезоннасці.
Больш за ўсё ў 2020 годзе, паводле слоў Вячаслава Сеніна, выраслі анлайн-пакупкі тэхнікі, электронікі, касметыкі, тавараў для спорту.
І па дадзеных аналітыкаў, людзі сталі больш давяраць інтэрнэт-крамам, разумеючы, што ўзровень бяспекі электронных плацяжоў павысіўся. Перадаплата, як і вяртанне сродкаў, сталі нормай.
Партрэт беларускага анлайн-пакупніка
Паводле ацэнак экспертаў, большасць пакупак у сетцы робяць жанчыны. Што да тэрытарыяльнай прывязкі, то калі першапачаткова ў лідары выйшаў Мінск, то з часам першынство перахапілі абласныя гарады, у прыватнасці, Магілёў, Гомель, Брэст. Найменш актыўныя інтэрнет-пакупнікі жывуць у Гродзенскай вобласці.
Набываюць тавары на мясцовых пляцоўках і ў сацыяльных сетках, аддаючы перавагу Instagram.
Паводле апытання, галоўнымі прычынамі анлайн-шопінгу беларусы называюць больш нізкую цану і большы выбар. Сярод пераваг таксама зручная дастаўка, эканомія часу і мінімізацыя кантактаў з персаналам.
Рэспандэнты таксама абазначаюць, што пазнавальнасць брэнда крамы мае ўсё меншае значэнне, на першы план выходзяць зручнасць навігацыі сайта і афармлення замовы.
Барацьба за пакупніка
Субяседнік адзначыў, што інтэрнет-рытэйлеры вымушаны выкарыстоўваць новыя механізмы, каб заваяваць і ўтрымаць кліента. Важнай тэндэнцыяй інтэрнет-эквайрынгу сёння лічыцца пашырэнне спосабаў аплаты. Калі чалавек не знойдзе на сайце зручных для яго магчымасцей, то, напэўна, абярэ іншага прадаўца. Таму развіццё атрымалі pos-тэрміналы, віртуальныя карты і пераклады.
Статыстыка паказвае, што для пакупніка важна зручнасць пошуку патрэбнага тавару. У гэтым выпадку на дапамогу прыходзяць галасавыя памочнікі і розныя формы гутарковага маркетынгу – чаты з менеджэрамі ці разумнымі ботамі.
Спецыялісты праходзяць да высновы аб неабходнасці ўкаранення аўтаматызацыі. На думку эксперта, калі аналізаваць дыялогі з кліентамі і прыстасоўваць пад іх працу штучнага інтэлекту, то галасавыя робаты могуць узяць на сябе функцыі кол-цэнтраў, крос-продажаў, тэлемаркетынгу.
На думку Вячаслава Сеніна, у беларусаў вельмі запатрабаваны продажы па падпісцы. Такі спосаб гарантуе аператыўнасць выбару, афармлення і аплаты, да таго ж за падпіску, асабліва доўгатэрміновую, крамы прапануюць бонусы і скідкі.
Яшчэ адным прывабліваючым фактарам, звяртае ўвагу Вячаслаў Сенін, стала выкарыстанне дапоўненай рэальнасці (AR). Людзі баяцца не адгадаць з памерам, колерам ці фасонам: AR дазваляе здзейсніць віртуальную прымерку і знізіць верагоднасць непажаданай пакупкі. У Беларусі, праўда, гэты від маркетынгу пакуль не так моцна развіты, як за мяжой.
Таксама на карысць анлайн-рэтэйлера будзе паскорана дастаўка або прывоз тавару ў любы зручны для чалавека час. Сёння кампаніі задзейнічаюць праграмы па маршрутызацыі дастаўкі. Сэрвісы з простым і зручным інтэрфейсам дапамагаюць скараціць аперацыйныя выдаткі і спрасціць лагістыку.
"Кліенцкія сэрвісы на рынку E-commerce наогул займаюць асаблівае месца – яны дапамагаюць дэталёва разабрацца, як працуе персанал кампаніі кожны дзень, выявіць лаяльных кліентаў, зразумець эфектыўнасць працы вадзіцеляў, вызначыць самыя нерэнтабельныя маршруты, прааналізаваць заказы і справаздачы па іх. Што тычыцца водгукаў кліентаў, то яны маюць вырашальнае значэнне для многіх пакупнікоў, і з'яўляюцца паказчыкам таго, што кампанія шануе меркаванне кліентаў і гатова расці і паляпшаць сваю працу", - растлумачыў Вячаслаў Сенін.
Ад канкурэнцыі ў E-commerce выйграе спажывец
Як тлумачыць суразмоўца, у імкненні перавабіць і ўтрымаць кліента ўдзельнікі беларускага рынку робяць акцэнт на ўнутранай эфектыўнасці, перавагах пакупнікоў, спадарожных сэрвісах. Доўгатэрміновае планаванне неактуальна, рашэнні даводзіцца прымаць аператыўна, каб падладжвацца пад ўмовы, якія пастаянна змяняюцца. Часцяком інтэрнэт-пляцоўкам даводзіцца рызыкаваць.
Напрыклад, на адным з буйных маркетплэйсаў персанальныя прапановы і акцыйныя тавары кліент бачыць адразу на галоўнай старонцы. Змянілася сістэма фільтрацыі, зараз на запыт адкрываюцца тавары, назвы якіх цалкам з ім супадаюць. На верхніх радках адлюстроўваюцца тавары для дадзенага рэгіёна.
Адна з платформ своечасова заўважыла тэндэнцыю высокай адчувальнасці кліента да цаны і прапанавала зразумелыя бонусы, а таксама знізіла кошт дастаўкі.
Яшчэ адна кампанія пайшла ў рэгіёны і засяродзілася на зручным размяшчэнні пунктаў выдачы заказаў, каб беларусы незалежна ад месца жыхарства маглі рабіць зручныя і бяспечныя пакупкі.
А вядомая пляцоўка бясплатных аб'яў перазапусціла сэрвіс дастаўкі з Белпоштай, гэта пашырыла доступ да пакупнікоў па ўсёй краіне. Таксама кампанія ўвесь час паляпшае пошук, фарміруе больш справядлівы рэйтынг і працягвае працаваць над бяспекай.
Па прагнозах аналітыкаў, усе тэндэнцыі захаваюцца і ў найбліжэйшыя два гады. Інтэрнэт-платформы прадоўжаць удасканальваць свой функцыянал, паляпшаць персанальныя прапановы і бяспеку аплаты. Карыстальнікі не жадаюць пакідаць камфортнае анлайн-асяроддзе, да якога ўжо прывыклі, таму Вячаслаў Сенін прагназіруе далейшы рост рынку E-commerce у Беларусі.
Зніжэнне цэн непазбежна?
Рынак E-commerce Беларусі актыўна развіваецца, таму, як адзначыў субяседнік, заканамерна цікавасць з боку кампаній іншых краін, у прыватнасці, Расіі. "Такая цікавасць з'яўляецца маркерам развіцця рынку і паказчыкам таго, што ў гэтым сегменце будуць змены", – падкрэсліў эксперт.
Ён звярнуў увагу, што некаторы час таму расійская платформа Ozon зарэгістравала юрыдычную асобу і пачала сваю працу на тэрыторыі Беларусі. З'яўленне новай кампаніі выклікае пытанні ва ўдзельнікаў рынка: як зменіцца сітуацыя, ці адбудуцца паглынанне або зліцце, наколькі агрэсіўнай будзе палітыка пачаткоўца.
Спецыяліст адзначае, што Ozon з'яўляецца пасярэднікам паміж прадаўцом і пакупніком, сваіх тавараў у яго няма. Ён зацікаўлены ў прыцягненні кліентаў і пашырэнні круга фінансавых службаў, якія дазваляюць прымаць плацяжы з выкарыстаннем розных банкаўскіх карт.
Паводле ацэнак Вячаслава Сеніна, са з'яўленнем буйнога іграка і невялікія кампаніі змогуць працаваць па мадэлі маркетплэйса, але для гэтага іх фінансавая палітыка павінна быць абсалютна празрыстай, бо ў пляцоўкі, якая бярэ на сябе адказнасць за продажы, вельмі высокія стандарты.
"Ozon можа стаць адной з кампаній, якая будзе прама ўплываць на змяненне (зніжэнне) цэн на рынку E-commerce. Крамам давядзецца прыняць гэты факт і змяніць сваю цэнавую палітыку, каб заставацца канкурэнтаздольнымі, а гэта выгадна, у першую чаргу, спажыўцам", - упэўнены Вячаслаў Сенін.
На яго думку, з'яўленне Ozon у Беларусі прывядзе да павышэння якасці абслугоўвання, попыту на дадатковыя паслугі, і як следства, стварэння новых працоўных месцаў.
Чытайце таксама:
Лукашэнка зарыентаваў Белкаапсаюз развіваць інтэрнэт-гандаль у вёсках
Пасылкі без затрымак: як у ЕАЭС паскораць анлайн-гандаль
Расія будзе прасоўваць сваю бульбу праз інтэрнэт