Дзмітрыеўская субота: праваслаўныя сёння памінаюць продкаў

Праваслаўныя сёння прыйдуць у храмы, каб памаліцца за памерлых сваякоў – на 28 кастрычніка сёлета прыпадае Дзмітрыеўская бацькоўская субота.

Дзмітрыеўская бацькоўская субота кожны год выпадае на розную дату, але заўсёды адзначаецца ў суботу перад днём памяці велікамучаніка Дзмітрыя Салунскага (па новым стылі 8 лістапада). У выпадку супадзення суботы са святочным днём, напрыклад, з днём памяці Казанскай іконы Божай Маці, як сёлета, памінанне памерлых перанеслася на папярэднюю суботу, гэта значыць 28 кастрычніка.

Традыцыі ўзгадваць продкаў напярэдадні гэтай даты ўжо больш за 600 гадоў.

Як растлумачылі свяшчэннікі, не трэба блытаць дадзеную дату з каталіцкай. У каталікоў таксама ўжо некалькі стагоддзяў існуе традыцыя памінаць продкаў 1 і 2 лістапада. У адрозненне ад праваслаўнай Дзмітрыеўскай суботы, у каталікоў даты не зрушваюцца: заўсёды 1 лістапада адзначаецца Дзень Усіх Святых, а 2 лістапада – Дзяды.

І ў пятніцу, і ў суботу, усе трапары, спевы, якія выконваюцца ў храме, прысвечаны малітвам за памерлых.

Там таксама нагадалі, што напярэдадні Дзмітрыеўскай суботы ў храмах падаюць "запісачкі", у якіх указваюць імёны памерлых продкаў. Напярэдадні такіх вялікіх памінальных дзён заказваюць саракавуст або літургію.

Варта пры гэтым памятаць, што царква не памінае самазабойцаў.

У праваслаўнай традыцыі любая субота лічыцца памінальным днём. Усяго ў праваслаўных ёсць некалькі "вялікіх" памінальных субот, але з іх толькі дзве Усяленскія бацькоўскія суботы: гэта Мясапустая (напярэдадні Вялікага посту) і Траецкая бацькоўская субота.

У такія дні прынята памінаць не толькі памерлых сваякоў, але і ўсіх праваслаўных, якія памерлі за Айчыну.

З Дзмітрыеўскай памінальнай суботай звязаны і народныя традыцыі. Акрамя храмаў, людзі ходзяць на могілкі – прыносяць кветкі, памінаюць сваякоў. Напярэдадні гэтага дня таксама прынята прыбіраць на могілках. У многіх прыходах, дзе царква стаіць на могілках, прыхаджане наводзяць парадак усе разам.

У народзе на гэты дзень – Дзмітрыеўскую памінальную суботу – існаваў шэраг забарон. Так, нельга ладзіць шумныя застоллі, катэгарычна забаронена ўспамінаць памерлага худым словам, адмаўляць тым, хто ходзіць па міласці.