Кліматолагі расказалі пра снежаньскія рэкорды ў Беларусі за 100 гадоў

Звычайна ў снежні ў Беларусі няўстойлівае, пераходнае надвор’е, але бывалі гады з вельмі халодным снежнем.
Sputnik
Зіма ў гэтым годзе ў Беларусь прыйшла раней, чым звычайна, тэмпература паветра адзнаку "нуль" пераадолела раней сваіх звычайных тэрмінаў, паведамілі ў Белгідрамеце.
Там адзначылі, што, нягледзячы на ​​тое, што снежань з’яўляецца першым месяцам зімы, як правіла, атмасферныя працэсы, асабліва ў яго першай палове, яшчэ захоўваюць рысы пераходнага сезона. Пра тое, якія кліматычныя рэкорды былі ў снежні ў Беларусі за ўвесь перыяд метэаназіранняў, расказала Sputnik вядучы інжынер-метэаролаг аддзела вывучэння змяненняў клімату Белгідрамета Алена Камароўская.
"Сярэдняя за месяц тэмпература паветра ў снежні, гэта значыць кліматычная норма, складае ад –0,8°C на паўднёвым захадзе да –3,7°C на паўночным усходзе Беларусі. У сярэднім па краіне снежаньская тэмпература –2,5°C", - адзначыла субяседніца.
Паводле яе слоў, нярэдка ў снежні назіраецца няўстойлівае надвор’е са значнымі ваганнямі тэмпературы паветра. Даволі часта першыя пяць дзён, а часам і першая дэкада снежня, бываюць вельмі цёплымі. Аднак гэтага не скажаш пра 2023 год – кліматычная зіма наступіла раней звычайнага, падкрэсліла Камароўская.

Самы цёплы снежань

Спецыяліст звярнула ўвагу на тое, што звычайна ў снежні ў Беларусі бывае 14-20 дзён з адлігай. Цяплей звычайнага, у сярэднім на 4-5 градусы, быў снежань у 1960, 2015 і 2019 гадах.

"А самым цёплым выдаўся першы зімовы месяц 2006 года, тады сярэдняя тэмпература за месяц аказалася на 5,1 градуса вышэй за кліматычную норму", - адзначыла яна.

Распавяла кліматолаг і аб рэкорднай снежаньскай "спякоце" – абсалютны максімум тэмпературы паветра быў зарэгістраваны ў Брэсце 5 снежня 1961 года і склаў +14,5°C.

Самы халодны снежань

Па словах Камароўскай, халодным снежань выдаўся ў 1969 і 2002 гадах. Тады тэмпература апынулася на 6-7ºС ніжэй за кліматычную норму.
"Вельмі халодным быў снежань і 1978 года – сярэдняя тэмпература паветра склала –10°C, або на 7,5°C ніжэй за кліматычную норму", - працягнула субяседніца.
У тым жа годзе быў зарэгістраваны і абсалютны мінімум – у Езярышчы 31 снежня тэрмометры паказалі –38,6°C.

Першы снег і туманы

Снежнае покрыва на большай частцы тэрыторыі Беларусі з’яўляецца звычайна ў другой-трэцяй дэкадах снежня, у крайніх заходніх і паўднёвых раёнах – у першых чыслах студзеня, распавяла Камароўская.
"Яго вышыня да канца месяца дасягае ў сярэднім 3-10 сантыметраў", - удакладніла кліматолаг.
У снежні звычайна бывае ад 1 да 11 дзён з туманамі, ад 1 да 9 дзён з галалёдам і ад 1 да 7 дзён з шэранню. Таксама ў асобныя гады можа адзначацца ад 1 да 8 дзён з завірухай.

Ранняя зіма

Спецыяліст паведаміла, што апошнія 30 гадоў намецілася тэндэнцыя прыходу ранняй кліматычнай зімы ў Беларусь, калі сярэднесутачная тэмпература перасякае адзнаку "нуль градусаў".
Аднак, ад года да года даты пераходу сярэдняй сутачнай тэмпературы паветра праз 0°С могуць значна мяняцца.
"Прыкладна адзін раз у 10 гадоў адхіленне ад сярэдняй даты ў той ці іншы бок можа складаць да 20 дзён. У гэтым годзе ён ажыццявіўся раней сваіх звычайных тэрмінаў – 17-20 лістапада", - сказала субяседніца Sputnik.
>>> Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте"
Беларускі этнограф па народных прыкметах разлічыў, якая будзе зіма