У Мінску адкрылі першы музей гадзіннікавай справы – фота

У беларускай сталіцы сёння стала на адну музейную прастору больш. Цяпер любы жадаючы зможа пашырыць свае веды не толькі аб гісторыі гадзіннікавай справы, але і аб вытворчасці беларускіх гадзіннікаў.

Зусім хутка гадзіннікавая справа ў Беларусі адзначыць 70-гадовы юбілей. Першы гадзіннік з мінскай прапіскай быў выпушчаны на заводзе ў 1955 годзе. Тады гэта быў запазычаны калібр з завода "Заря". Цяпер у рэспубліцы могуць пахваліцца толькі адным уласным калібрам – 1801.

У новым музеі ў экспазіцыі можна ўбачыць каля 200 мадэлей гадзіннікаў, але самі музейныя фонды налічваюць у 5 разоў больш. І фонды, і экспазіцыя ў будучыні будуць толькі прырастаць.

Пачынаецца выстава з фрагмента сонечнага гадзінніка, які быў створаны ў першай палове XVIII стагоддзя ў Рэчы Паспалітай. Праўда, гэты экспанат належыць Нацыянальнаму гістарычнаму музею і тут пакуль што на часовым захоўванні.

На некалькіх стэндах прадстаўлены механічныя гадзіннікі, якія ў розныя гады выпускаліся ў Швейцарыі, Японіі, Расійскай імперыі і пазней у Савецкім Саюзе.

Самая большая частка выставы адведзена пад гадзіннікі, сабраныя ў Беларусі. Ёсць там і такі цікавы экспанат, як гадзіннік-будзільнік, створаны нямецкай фірмай Фуртванген, але з вельмі цікавымі дэталямі.

У Заходняй Беларусі ў міжваенны перыяд гадзіннікавыя майстры заказвалі сабе ў варшаўскім філіяле нямецкія механізмы і друкавалі самастойна цыферблаты.

На адным з музейных будзільнікаў напісана, што ён зроблены гадзіннікавым майстрам Белавусам у Пінску, а яго майстэрня была на вуліцы Касцюшкі.

Далей на стэндах – ужо беларускі гадзіннік, які вырабляўся ў пасляваенны час, пачынаючы з першых жаночых, якія выпусцілі ў 1955 годзе, дзе на механізме яшчэ ёсць кляймо мацярынскага завода "Заря".

Тут экспазіцыя ідзе ў храналагічным парадку следам за кожным новым механізмам, які выпускаў Мінскі гадзіннікавы завод. Прычым вакол кожнага калібру размешчаны самыя масавыя мадэлі.

У музеі прысутнічаюць і знакамітыя калібры 2209 і 2359.

Але большасць людзей запамінаюць не назвы калібраў, а цыферблаты. Мінскі завод заўсёды славіўся разнастайнасцю мастацкіх рашэнняў.

У экспазіцыі ёсць і ўльтрамодныя ў свой час "тэлевізары", мадэль, зробленая да Алімпіяды-80, цікавы экзэмпляр медыцынскіх гадзіннікаў, функцыі якіх дазваляюць змераць ціск.

Прынята лічыць, што заканадаўцамі моды ў гадзіннікавай справе з’яўляюцца швейцарцы, але самы дакладныя і тэхналагічныя гадзіннікі выпускаюцца ў Японіі.

Нядзіўна, што ў савецкія гады гадзіннікавы завод падгледзеў за японцамі і выпусціў мадэль з вечным календаром са стыльным зялёным цыферблатам.

Сярод экспанатаў можна ўбачыць і такія рэдкія гадзіннікі, як астранамічныя з месячным календаром, электронна-механічныя, у якіх нават завадная галоўка зроблена на 4 гадзіны, каб не перашкаджаць кісці на згібе.

Музей ужо паўнацэнна працуе і размяшчаецца па адрасе вуліца Натуралістаў, 3. Дарэчы, калі заказваць экскурсію, то можна дамовіцца і паглядзець, як зараз збіраюцца сучасныя гадзіннікі.