Каляды – адно з самых значных хрысціянскіх свят. У яго гонар тысячы каталікоў наведаюць касцёлы ў ноч з 24 па 25 снежня. Свята было ўведзена ў гонар нараджэння Хрыста Збавіцеля. Каталіцкія і пратэстанцкія царквы адзначаюць свята па грыгарыянскім календары – 25 снежня. Sputnik распавядае гісторыю і традыцыі каталіцкіх Каляд.
Чатыры тыдні да Каляд – перыяд Адвенту. Гэты час даецца на падрыхтоўку вернікаў да глыбокага перажывання святкавання. Само святкаванне доўжыцца восем дзён: з 25 снежня па першае студзеня. Гэты перыяд завецца Актава Нараджэння. На яго прыпадаюць дні памяці апосталаў і святых пакутнікаў.
Запаленыя свечкі лічацца сімвалам Каляд
© Sputnik / Инна Гришук
Галоўныя традыцыі Каляд
Галоўная традыцыя – традыцыя трох літургій. Каляды святкуюцца тройчы: на начной імшы, імшы на досвітку і дзённай.
Запаленыя свечкі лічацца сімвалам Каляд. Полымя ж свечкі нагадвае хрысціянам словы з евангелля:
"Святло ў цемры свеціць і цемра не агарнула яго".
А так як Каляды з’яўляюцца ў вобразе немаўля Хрыста ў асяроддзі свяшчэннай сям’і, гэтае свята прынята адзначаць у сямейным коле.
Каляды святкуюцца тройчы: на начной імшы, імшы на досвітку і дзённай
© Sputnik / Виктор Толочко
Колькасць страў на стале – таксама сімвалічная, па ліку 12 апосталаў. Меню ўключае ў сябе куццю, боршч, варэнікі, бліны з капустай, печаную бульбу, рыбу, хлеб і сыр.
Перад Калядамі трэба пакаяцца: папрасіць прабачэння ў родных і сяброў, прымірыцца з пакрыўджаным суседам.
У Італіі на стол падаюць кулічы, падобныя да велікодных, і дораць прысмакі, падобныя да нугі – "таранчына". У Германіі прынята рыхтаваць выпечку: пернікі, кексы і карычныя зорачкі.
У большасці еўрапейскіх краін у гэты час рыхтуюць "палена" – рулет з бісквіта, упрыгожаны сліўкамі і шакаладнай глазурай. У заходніх краінах прынята падаваць індычку і традыцыйны пудынг.
Святочны стол
© Sputnik / Ларыса Мятлеўская
Пра тое, што гатуюць на стол падчас каталіцкіх Каляд у Беларусі, Sputnik раней падрыхтаваў матэрыял.
Прыкметы на каталіцкія Каляды
Са святкаваннем Нараджэння Хрыстова як у каталікоў, так і ў праваслаўных вернікаў звязаны шэраг прыкмет надвор’я. У залежнасці ад канфесіі, гэтыя прыметы некалькі адрозніваюцца. У прыватнасці, якім будзе ўвесь наступны год, каталікі вызначалі па наступных прыкметах:
мяцеліца на Куццю 24 снежня – да ранняй вясны;
пацяпленне напярэдадні Каляд кажа пра будучую халодную вясну;
снегапад на Куццю абяцае добры ўраджай у наступным годзе;
зацішнае надвор’е на Каляды – да цёплага лета.
Снегапад на Куццю абяцае добры ўраджай
© Sputnik / Ирина Букас
Чаго нельга рабіць на свята Божага Нараджэння
У дачыненні да Каляд існуе і шэраг забарон, якіх вернікі стараюцца прытрымлівацца:
не рэкамендуецца займацца фізічнай працай і выконваць хатнюю працу. Гэта ж тычыцца рукадзелля і вышывання;
строга забаронена гадаць;
не варта эканоміць у гэты час. Каляды трэба адзначаць маштабна і з размахам. Існуе павер’е, што ўсе выдаткаванае ў гэты дзень вернецца ў трохразовым памеры;
у гэты час нельга насіць цёмную і старую вопратку. Апранайце толькі новыя, чыстыя і светлыя рэчы;
варта сачыць за сваімі словамі і не брыдкасловіць.
>>> Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте"