З Перамогай! Як віншавалі ветэранаў і адсвяткавалі 9 Мая ў Гомелі

Вуліцы Гомеля ў Дзень Перамогі з самай раніцы напоўніліся святочна-нараднымі групамі людзей. Знаёмыя вітаюць адзін аднаго: "З Перамогай! Са святам!" Абдымаюцца, цалуюцца. Ветэраны не паспяваюць прымаць віншаванні па тэлефоне ад сваякоў і выпадковых прахожых.

Праз некалькі хвілін калона з 20 тысяч чалавек рушыла ў бок цэнтральнай плошчы Леніна, дзе страявым крокам прайшоўся гомельскі гарнізон і паказалі найноўшую спецтэхніку беларускіх пагранічнікаў – манеўраныя квадрацыклы і айчынны бронетранспарцёр.

У парку, на набярэжнай, у гарадскіх скверах – усюды прапануюць акунуцца ў атмасферу ваенных гадоў, адчуць на сабе партызанскі быт, напісаць франтавыя лісты-трохвугольнікі і станцаваць вальс 1940-1950-х гадоў.

Сквер імя Грамыкі ў дзень свята і зусім ператварылі ў горад рамеснікаў. Самы хадавы тавар – пілоткі, георгіеўскія стужачкі, значкі з ваеннай і нацыянальнай сімволікай, прадметы быту і ўпрыгожванні.

Народны майстар Беларусі Людміла Яшчанка на стол з глінянымі свістулькамі паставіла партрэт бацькі. Міхаіл Яшчанка прайшоў усю Вялікую Айчынную вайну, ваяваў у Маньчжурыі ў Кітаі, а пасля працаваў у калгасе і карыстаўся вялікім аўтарытэтам у аднавяскоўцаў.

Затым Людміла Яшчанка прыгадвае, як бацька пад Вялікім Ноўгарадам у жорсткіх баях быў цяжка паранены і што на Байкале яго выхадзілі і адправілі ваяваць на 2-і Украінскі фронт, там ён прайшоў па ўсёй Украіне і вызваляў частку Беларусі.

За два дні да Вялікай Перамогі яго пасадзілі ў эшалон і адправілі ў Манчжурыю вызваляць ад японцаў Кітай. Там ён таксама прайшоў усю вайну і вярнуўся дадому параненым. Усе гэтыя жыццёвыя выпрабаванні, са слоў жанчыны, загартавалі характар ​​бацькі, ён быў моцны духам па жыцці.

Моладзь не прапускае магчымасці сфатаграфавацца з ветэранамі падчас мітынгу і выказаць ім словы падзякі за мірныя гады. Прыгожую жанчыну ў строгім ружовым гарнітуры ў першым шэрагу прыкметна адразу. "У жыцці не займалася касметыкай", - кажа ветэран, але на 9 Мая трэба выглядаць эфектна, таму сёння на твары жыццярадаснай 98-гадовай Аэліты перламутравая памада.

Ёй цяжка ўспамінаць, як паміралі на яе руках дзеці і дарослыя, як даводзілася выцягваць параненых з-пад куль, як падалі ад стомы ўрачы, як не памяталі, калі ў апошні раз елі, медсёстры, як іх шпіталь дашчэнту разбамбілі пад Жытомірам.

Кожны дзень мог стаць апошнім, таму ў памяць жанчыны-ветэрана асабліва ўрэзаліся шчаслівыя моманты, падстаў для якіх на вайне было мала. Але адну дату яна ніколі не забудзе.

Пётр Клімянкоў памятае вайну па аповедах сваякоў, сам ён тады быў немаўлём.

"Сямёра нас было ў мамкі, я толькі нарадзіўся, бацька загінуў у 1941-м годзе. Дзень Перамогі – свята для нас важнае, нават у складаныя для краіны часы яго адзначалі", - кажа ён.

Тым часам на летняй эстрадзе сквера імя Грамыкі праводзяць акцыю "Вальс Перамогі" – ужо чацвёрты год. У танцы кружацца вопытныя ўдзельнікі калектыву "Натхненне". Далучыцца можа любы жадаючы. Некаторыя танцоры яшчэ толкам не размаўляюць, затое выдатна прытанцоўваюць у такт музыцы. У перапынках паміж танцамі – далікатныя абдымкі з татам і маці.

Каля палаца Румянцавых-Паскевічаў таксама танцуюць, а ў самім палацы працуе выстава копій малюнкаў, якія паміж баямі, выводзілі франтавікі. На шматках паперы адлюстраваны Ленінград і Сталінград, які палае ў агні, акупацыя. На цэнтральнай набярэжнай гледачам прапануюць паглядзець, чым жыў рэгіён з першых дзён вайны і да Пераможнага мая, а таксама акунуцца ў партызанскі побыт.

У гандлёвых палатках у асноўным прадаюць выпечку і прысмакі. Працуе на цэнтральнай плошчы і палявая кухня, дзе любы можа пакаштаваць салдацкай кашы.

Паводле апошніх звестак, зараз на Гомельшчыне пражываюць 140 ветэранаў Вялікай Айчыннай вайны, 67 з якіх – непасрэдныя ўдзельнікі баявых дзеянняў. Часцей за ўсё на вуліцах можна ўбачыць тых, каго вайна застала дзецьмі. Астатніх з-за ўзросту віншуюць дома.