Насуперак забаронам урачоў: няпросты шлях паралімпійскага чэмпіёна Ігара Бокага

У школе сваім вядомым выхаванцам ганарацца – на стэндах ёсць яго фатаграфіі і кубкі, заваяваныя на розных спаборніцтвах.
Sputnik
Беларускі спартсмен Ігар Бокій на Паралімпіядзе ў Парыжы заваяваў пяць залатых медалёў, стаўшы 21-разовым чэмпіёнам Гульняў. За яго трыумфам крыецца велізарная праца на трэніроўках і пераадоленне сябе. Нягледзячы на ​​высокія званні і ўзнагароды, атлет застаецца сціплым, не забываецца на родную школу і басейн.
Sputnik з’ездзіў на малую радзіму чэмпіёна і даведаўся, якім Бокій быў у юнацтве.

Гісторыя будучага чэмпіёна

Спартыўны шлях Бокій пачынаў у Бабруйску. Яго ў дзяцінстве прывялі ў секцыю плавання бацькі. Спачатку хлопчык не вельмі хацеў займацца гэтым відам спорту, але з часам палюбіў яго.
Паступова пачалі прыходзіць і першыя сур’ёзныя вынікі, але раптам у падлеткавым узросце ў Бокага моцна пагоршыўся зрок: абследаванні ў афтальмолага паказвалі ад –17 да –19. Урачы забаранілі юнаму спартсмену ўдзельнічаць у спаборніцтвах. Здавалася, пра выступленні на турнірах і алімпійскія медалі можна забыцца.
Але яго першы трэнер Наталля Паздзякова не разгубілася і звярнулася ў Паралімпійскі камітэт, які дазволіў выступаць будучаму чэмпіёну.

"Фан-клуб Бокага" ў школе

Бокій у школьныя гады, нягледзячы на ​​вялікую трэніровачную нагрузку, паспяваў атрымліваць веды. Не закідваў заняткі ў роднай СШ №27 імя В. Харужай, дзе правучыўся да восьмага класа.
Школа Ігара Бокага
Зараз школа шматразовага чэмпіёна Паралімпіяд узорная і карыстаецца вялікай папулярнасцю: навучаюцца тут каля тысячы хлопчыкаў і дзяўчынак. На ўваходзе вісіць фатаграфія Бокага з Парыжа – з залатым медалём. У школе перапынак, таму можна падслухаць і размовы школьнікаў, у якіх раз-пораз гаворка заходзіць аб спаборніцтвах у Францыі. Узнагародамі свайго суайчынніка тут ганарацца, плануюць зрабіць і экспазіцыю, прысвечаную чэмпіёну.
Фатаграфіі паралімпійца можна ўбачыць і на стэндах у школе, тут жа захоўваюцца архіўныя здымкі юнага Ігара.
У школе захоўваюць фатаграфіі Ігара Бокага
На стэндзе дасягненняў размясцілася мноства кубкаў розных гадоў. Калісьці тут быў і Паралімпійскі медаль Бокага, які ён падарыў на 50-годдзе школы, але дырэктар вярнула ўзнагароду чэмпіёну – занадта дарагі падарунак.
Узнагароды Ігара Бокага

Не рабіў сабе патуранняў

Бокій у школе быў добразычлівым, мэтанакіраваным і прыстойным хлопцам, успамінае яго настаўнік фізкультуры і здароўя Ігар Яловік.

"Ігар заўсёды дабіваецца жаданага, упарты – гэта ўсё пра яго. Чалавек з моцным характарам. З-за праблем са зрокам займаўся з падрыхтоўчай групай, але ён, нягледзячы на ​​гэта, працаваў, як усе, і сам сабе патуранняў не рабіў", - кажа педагог.

Ігар Яловік
У той жа час Бокій у школе быў душой кампаніі, сябраваў з аднагодкамі, заўсёды знаходзіўся ў калектыве ў цэнтры ўвагі. Нягледзячы на ​​праблемы са зрокам, любіў гуляць у футбол і валейбол.
"Але ў яго мала часу было на зносіны і звычайныя школьныя свавольствы. Кожны дзень – басейн. У яго па два разы басейн у дзень быў, усе канікулы: раніцай трэніроўка, увечары", - распавядае Яловік.
Нягледзячы на ​​шчыльны графік, час на вучобу будучы чэмпіён знаходзіў. Актыўна ўдзельнічаў і ў жыцці школы: спартакіяды, спаборніцтвы. Ад яго не чулі слова "не". У школе ведалі, калі Ігар выступае на спаборніцтвах, можна быць спакойнымі за вынікі – гарантавана будзе медаль.
Фота Ігара Бокага на стэндзе "Алімпійскі гонар"

Не імкнецца пабіць рэкорды

Калі Бокій прыязджае ў родны Бабруйск, абавязкова заходзіць у школу, мае зносіны з вучнямі, фатаграфуецца. Дарэчы, плаванне тут вельмі папулярнае, прыклаў да гэтага руку і чэмпіён, які натхніў шматлікіх рабят.
"У Ігара абсалютна няма зорнай хваробы. Рэгулярна прыходзіць да нас, дзякуючы яго прыкладу многія на плаванне ходзяць. Ён натхняе, а калі патэлефанаваць, трубку заўсёды возьме. Мы ж заўсёды яго стараемся падтрымліваць", - дадае выкладчык фізкультуры.
Яловік лічыць, што Бокій цалкам можа пабіць медальны рэкорд (23 залатыя ўзнагароды Алімпіяды) Майкла Фелпса і прыняць удзел у наступных Гульнях. Хаця такое параўнанне Ігару з амерыканскім плыўцом не падабаецца.
"Ён мне кажа: я Бокій, а не Фелпс. Не імкнуся пабіць яго рэкорды, устанаўліваю свае", - дадае Яловік.

Быў пунктуальны і не прагульваў

Настаўніца геаграфіі Вольга Кандратчык нядоўгі час была класным кіраўніком будучага чэмпіёна. Яна запомніла Бокага шустрым, працавітым і старанным вучнем, які "не бегаў за дзяўчынкамі па калідоры".
Вольга Кандратчык
"Яму вельмі моцна падабалася матэматыка, але потым ён пачаў паказваць добрыя вынікі ў плаванні і стаў больш увагі надаваць спорту. Таму перайшоў пад класнае кіраўніцтва Алены Мікалаеўны Прасветавай", - расказвае выкладчык.
Паводле яе слоў, Ігар не прагульваў урокі і нават не спазняўся на заняткі, нягледзячы на ​​частыя спаборніцтвы і вялікую трэніровачную нагрузку.
"Вучыўся, па меры магчымасцей, усё паспяваў. І бацькі сачылі, пакуль ён быў маленькі, ездзілі з ім у "Лясны" (басейн за горадам - ​​Sputnik), - адзначае Кандратчык.
Фатаграфія чэмпіёна на стэндзе выпускнікоў
Яна звяртае ўвагу на тое, што зараз, калі Ігар у Бабруйску заўважае выкладчыкаў, заўсёды падыдзе, прывітаецца, пацікавіцца, як справы. Нягледзячы на ​​вялікія заслугі, спартсмен застаецца пачцівым і простым, "без зорнай хваробы".

На трэніроўкі ездзіў за горад

Другім домам для Бокага стала дзіцяча-юнацкая спартыўная школа №4. Цяпер яна называецца спецыялізаванай ДЮСШ алімпійскага рэзерву і размясцілася за горадам на беразе маляўнічага возера Лясное. Дабрацца сюды няпроста – спарткомплекс знаходзіцца за пяць кіламетраў ад Бабруйска.
Хвойны пах, прырода вакол і цішыня. Мабыць, у такіх умовах і куюцца будучыя чэмпіёны.
Басейн ДЮСШ
Зараз у школе займаюцца 73 чалавекі з абмежаванымі магчымасцямі, кіруюць трэніровачным працэсам усяго тры спецыялісты. Фатаграфія ўсмешлівага Бокага з медалямі сустракае на ўваходзе наведвальнікаў спарткомплексу.

Да гэтага часу саромеецца ўвагі

Трэнер-выкладчык аддзялення інваспорту па плаванні Радзівон Сініцын расказвае, што рэгулярна бачыцца з тытулаваным паралімпійцам на Кубку і чэмпіянаце рэспублікі. Бокій туды прыязджае ў ролі бясспрэчнага фаварыта, а выхаванцы бабруйскага настаўніка толькі пачынаюць спартыўны шлях і імкнуцца сфатаграфавацца з Ігарам на ўдачу.
Радзівон Сініцын
"Вельмі многія адзначаюць прыродную сціпласць Ігара. Ён да гэтага часу яшчэ, напэўна, саромеецца такой увагі да сябе. Нешматслоўны, але таленавіты, з тых, хто спачатку чагосьці наробіць, а потым расхлёбвае. Вось ён і нарабіў на 21 медаль", - з усмешкай дзеліцца настаўнік.
Ён падкрэслівае: працаздольнасць Бокага ўражвае, а для таго, каб палепшыць вынікі, даводзіцца выкладвацца на поўную.
"Калі ён ацэньваў адзін са сваіх вынікаў у Токіа, сказаў, што восем гадоў ішоў да таго, каб убавіць адну секунду. У звычайны трэніровачны дзень Ігар праплывае ад 16 да 20 кіламетраў. Ён дзякуючы знясільваючым трэніроўкам яшчэ адзін сусветны рэкорд устанавіў. Акрамя таго, кожную сваю секунду выступлення на турнірах старанна аналізуе.
Фота Ігара Бокага ў ДЮСШ
Аднак страціць зрок, не зламацца маральна, перайсці ў паралімпійскі спорт і захаваць матывацыю – шмат чаго варта.
"Уявіце, хлопец увайшоў у групу здаровых і наступіла імклівае пагаршэнне стану – упаў зрок. Што ён адчуваў? Рабяты, якія перажылі падобнае, кажуць, што надыходзіць паніка. Яны пачынаюць больш востра перажываць увагу да сябе", - кажа трэнер-выкладчык.
Паводле яго слоў, людзі з абмежаванымі магчымасцямі могуць адмаўляць каханне, сяброўства, паглыбіцца ў сябе і стаць больш закрытымі.
"Як Ігар пераносіў страту зроку? Яго калегі расказвалі, што ён рэзка рэагаваў на любыя колкія выказванні, перажываў", - распавядае Сініцын.

Складанасці працы

Настаўнік адзначае, што трэніраваць дзяцей з абмежаванымі магчымасцямі няпроста, трэба ўвайсці да іх у давер, наладзіць кантакт. Здольнасці растуць не скачкападобна, а павольна, але, калі праходзіць адаптацыя – гэта дзесьці паўгода, ужо пачынаецца нармальная праца.
Бывае і такое, што каманда можа аб’явіць байкот трэнеру, калі не згодна з нейкім рашэннем.
Заняткі плаваннем у "Лясным"
"У маёй практыцы здараліся калектыўныя пратэсты. Для гэтага ёсць капітан каманды, які кажа ад імя калектыву, каб даносіць пазіцыю. У нас зараз капітан памянялася, дзяўчынка паступіла ва ўніверсітэт фізкультуры і з’ехала займацца да трэнера Ігара Бокага", - дадае Сініцын.
Спорт для людзей з абмежаванымі магчымасцямі – гэта шанс прайсці сацыялізацыю, паверыць у свае сілы і самарэалізавацца, лепш зразумець сябе.
"У нашай краіне для таго, каб стаць вядомым і знакамітым, створаны ўсе ўмовы. І менавіта ў сферы спорту. Калі нешта не атрымліваецца, чэмпіёнам краіны можна не ў гэтым годзе, а ў наступным стаць. А прыклад Ігара Бокага натхняе выхаванцаў", - рэзюміруе трэнер.
Ігар Бокій на маніторы ў школе
У СДЮШ алімпійскага рэзерву і сярэдняй школе №27 пільна сачылі за выступленнямі свайго земляка ў Парыжы і, вядома ж, хваляваліся за яго. Пяць залатых медалёў Паралімпіяды – гэта не проста лічбы, але і яшчэ адзін доказ, што людзі з абмежаванымі магчымасцямі здольны на многае.
Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте"
Арына Сабаленка выйшла ў фінал US Open