28 лістапада 1943 года ў Тэгеране адкрылася знакамітая канферэнцыя "Вялікай тройкі". Яна стала першай сустрэчай лідараў антыгітлераўскай кааліцыі – Расіі, Вялікабрытаніі і ЗША – з пачатку Другой сусветнай вайны.
Сустрэча ў Тэгеране рыхтавалася ў рэжыме павышанай сакрэтнасці. У сваёй перапісцы кіраўнікі трох дзяржаў выкарыстоўвалі кодавую назву "Эўрыка".
Таксама тайна лідары адпраўляліся ў Тэгеран. У прыватнасці, Сталін у канцы лістапада пакінуў Маскву на літарным цягніку №501 па маршруце Масква – Сталінград – Баку, а таксама ва ўмовах глыбокай тайны вылецеў з Баку ў Тэгеран. Уся савецкая дэлегацыя ляцела на двух самалётах пры суправаджэнні 27 знішчальнікаў.
Тэгеранскія перагаворы Сталіна, Чэрчыля і Рузвельта сёння лічацца адпраўным пунктам у пераломе ваенных дзеянняў. Асноўным пытаннем сустрэчы стала адкрыццё Другога фронту. Лідарам атрымалася дамовіцца аб тым, што амерыканскія і брытанскія войскі на працягу мая 1944 года высадзяцца ў Францыі, што прымусіць Германію перакінуць частку сваіх войск на захад і, такім чынам, спросціць прасоўванне савецкіх войск з усходу.
У ходзе дыскусіі аб адкрыцці Другога фронту Сталін заявіў аб тым, што СССР гатоў пасля капітуляцыі Германіі ўступіць у вайну з Японіяй, нягледзячы на наяўнасць дагавора аб нейтралітэце з гэтай краінай.
Акрамя таго, на Тэгеранскай канферэнцыі было ў цэлым узгоднена рашэнне аб перадачы Кёнігсберга (цяпер Калінінград) СССР. Таксама ў Тэгеране была дасягнута і папярэдняя дамоўленасць аб устанаўленні меж Польшчы па "лініі Керзона" 1920 года на ўсходзе і па рацэ Одэр (Одра) на захадзе. Такім чынам прызнавалася, што тэрыторыі Заходняй Украіны і Заходняй Беларусі адыходзяць да СССР.
Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте"