https://bel.sputnik.by/20190703/biografiya-cyotki-aloizy-pashkevich-1036775442.html
Бунтарка, бяглячка, паэтка: біяграфія Цёткі
Бунтарка, бяглячка, паэтка: біяграфія Цёткі
Sputnik Беларусь
Сёння спаўняцца 103 гады, як не стала беларускай паэткі Цёткі. Чытайце ў даведцы Sputnik яе біяграфію і выбраныя вершы. 03.07.2019, Sputnik Беларусь
2019-07-03T10:24+0300
2019-07-03T10:24+0300
2019-07-02T11:04+0300
спадчына
цiкавосткi
асоба
культура
беларусь
алаіза пашкевіч (цётка)
біяграфія
вершы
ад барадуліна да хадановіча: вершы на беларускай мове
https://cdnn11.img.sputnik.by/img/103677/53/1036775303_0:131:2592:1596_1920x0_80_0_0_d3f13be489662f6062fb84eac84d79cd.jpg
Мацей Крапіўка, Гаўрыла з Полацка, Тымчасовы, Банадысь Асака – беларуская паэтка, пісьменніца, грамадскі дзеяч Алаіза Пашкевіч друкавалася пад мноствам імёнаў, але зараз яна найбольш вядомая нам пад ласкавым "Цётка".Чытайце біяграфію і выбраныя вершы Алаізы Пашкевіч (Цёткі).Раннія гады і першыя творыНарадзілася Алаіза 27 (па іншых звестках 3 або 15) ліпеня ў цяперашнім Шчучынскім раёне Гродзенскай вобласці; тады, у 1876 годзе, гэта быў Лідскі павет Віленскай губерні Расійскай Імперыі. Паходзіла будучая пісьменніца са шмаддзетнай шляхецкай сям'і – у яе было два браты і тры сястры. Напэўна, усё сваё жыццё Цётка вучылася: спачатку дома, потым у Віленскім прыватным вучылішчы, пасля якога нейкі час працавала хатняй настаўніцай, пакуль не з'ехала ў 1902 годзе ў Санкт-Пецярбург. У сталіцы дзяўчына наведвала вышэйшыя адукацыйныя курсы Лесгафта, дзе атрымала веды па педагогіцы, батаніцы і медыцыне, якія потым вельмі дапамаглі ёй у жыцці.Менавіта падчас свайго жыцця ў Пецярбургу Алаіза пачала друкаваць уласныя вершы, напісаныя пад уплывам гуртка студэнтаў-беларусаў "Круг беларускай народнай прасветы", у якім актыўна ўдзельнічала. Галоўнымі мэтамі гуртка былі нацыянальнае вызваленне беларусаў, сацыяльнае вызваленне працоўных і актыўная барацьба з царызмам.Пад выглядам фальклорнага зборніка ў 1903 годзе выйшла кніжка Пашкевіч "Песні", дзе побач з творамі Францішка Багушэвіча змешчаны яе верш: "Мужыцкая доля" пад псеўданімам Банадысь Асака.Вымушаная эміграцыяУ наступным годзе Алаіза, не скончыўшы курсаў, пераехала ў Вільню, дзе працавала фельчарам і ў той жа час працягвала прапагандысцкую дзейнасць, якая ў выніку вымусіла яе, каб пазбегнуць суду, эміграваць у Аўстра-Венгрыю (цяпер – Галіцыя).У Львоўскім універсітэце яна атрымала гісторыка-філалагічную адукацыю, а таксама выступала вольнай слухачкай філасофскага факультэта. Там жа Пашкевіч надрукавала дзіцячую чытанку "Гасцінец для малых дзяцей", якую пераклала з украінскай мовы. Неўзабаве ў 1906 годзе выйшлі і два невялічкія зборнікі вершаў: "Скрыпка беларуская" і "Хрэст на свабоду", абодва пад псеўданімамі (Гаўрыла з Полацка і Гаўрыла адпаведна).Пад чужым пашпартам Пашкевіч наведвала радзіму, дзе прымала ўдзел у выпуску першай беларускай газеты "Наша доля": там надрукавалі яе апавяданне "Прысяга над крывавымі разорамі". Вяртанне назаўсёдыУ 1908-09 гадах Алаіза, якая перанесла хваробу на сухоты, жыла ў Кракаве, дзе вучылася на гуманітарным аддзяленні ў Ягелонскім універсітэце і была членам рэвалюцыйнай арганізацыі моладзі ўніверсітэта. Там жа зацікавілася тэатрам і атрымала навуковую ступень, выканаўшы працу "Батлейкі на Беларусі і іх сувязь з польскай драматычнай літаратурай". У 1911 годзе разам з будучай жонкай Янкі Купалы Уладзіславай Станкевіч стварыла некалькі нелегальных беларускіх школ у Лідскім павеце і Нова-Вільні. Шлюб з літоўскім інжынерам Сцяпонасам Кайрысам дазволіў ёй, змяніўшы прозвішча, легальна вярнуцца ў Вільню. Там яна прымала акрыўны ўдзел у культурным жыцці горада, іграла ў тэатры.Падчас Першай сусветнай вайны працавала сястрой міласэрнасці. Калі ў 1916 годзе памёр бацька Пашкевіч, Алаіза прыехала на яго пахаванне, дзе сама заразілася тыфам, які лютаваў у той час на Лідчыне. Пайшла з жыцця паэтэса 5 лютага 1916 года і была пахаваная на могілках у родным Старым Двары. Чытайце таксама:
https://bel.sputnik.by/20231126/vladimir-korotkevich-biografiya-1036746974.html
https://bel.sputnik.by/20170613/aleksievich-prafinansavala-vydanne-biyagrafii-uladzimira-dubouki-1029263895.html
https://bel.sputnik.by/20240619/vasil-bykov-biografiya-interesnye-fakty-1029282528.html
беларусь
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2019
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Навіны
ru_BY
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
спадчына, цiкавосткi, асоба, культура, беларусь, алаіза пашкевіч (цётка), біяграфія, вершы, ад барадуліна да хадановіча: вершы на беларускай мове
спадчына, цiкавосткi, асоба, культура, беларусь, алаіза пашкевіч (цётка), біяграфія, вершы, ад барадуліна да хадановіча: вершы на беларускай мове
Бунтарка, бяглячка, паэтка: біяграфія Цёткі
Сёння спаўняцца 103 гады, як не стала беларускай паэткі Цёткі. Чытайце ў даведцы Sputnik яе біяграфію і выбраныя вершы.
Мацей Крапіўка, Гаўрыла з Полацка, Тымчасовы, Банадысь Асака – беларуская паэтка, пісьменніца, грамадскі дзеяч Алаіза Пашкевіч друкавалася пад мноствам імёнаў, але зараз яна найбольш вядомая нам пад ласкавым "Цётка".
Чытайце біяграфію і выбраныя вершы Алаізы Пашкевіч (Цёткі).
Раннія гады і першыя творы
Нарадзілася Алаіза 27 (па іншых звестках 3 або 15) ліпеня ў цяперашнім Шчучынскім раёне Гродзенскай вобласці; тады, у 1876 годзе, гэта быў Лідскі павет Віленскай губерні Расійскай Імперыі. Паходзіла будучая пісьменніца са шмаддзетнай шляхецкай сям'і – у яе было два браты і тры сястры.
Напэўна, усё сваё жыццё Цётка вучылася: спачатку дома, потым у Віленскім прыватным вучылішчы, пасля якога нейкі час працавала хатняй настаўніцай, пакуль не з'ехала ў 1902 годзе ў Санкт-Пецярбург. У сталіцы дзяўчына наведвала вышэйшыя адукацыйныя курсы Лесгафта, дзе атрымала веды па педагогіцы, батаніцы і медыцыне, якія потым вельмі дапамаглі ёй у жыцці.
Менавіта падчас свайго жыцця ў Пецярбургу Алаіза пачала друкаваць уласныя вершы, напісаныя пад уплывам гуртка студэнтаў-беларусаў "Круг беларускай народнай прасветы", у якім актыўна ўдзельнічала. Галоўнымі мэтамі гуртка былі нацыянальнае вызваленне беларусаў, сацыяльнае вызваленне працоўных і актыўная барацьба з царызмам.
Пад выглядам фальклорнага зборніка ў 1903 годзе выйшла кніжка Пашкевіч "Песні", дзе побач з творамі Францішка Багушэвіча змешчаны яе верш: "Мужыцкая доля" пад псеўданімам Банадысь Асака.
У наступным годзе Алаіза, не скончыўшы курсаў, пераехала ў Вільню, дзе працавала фельчарам і ў той жа час працягвала прапагандысцкую дзейнасць, якая ў выніку вымусіла яе, каб пазбегнуць суду, эміграваць у Аўстра-Венгрыю (цяпер – Галіцыя).
У Львоўскім універсітэце яна атрымала гісторыка-філалагічную адукацыю, а таксама выступала вольнай слухачкай філасофскага факультэта. Там жа Пашкевіч надрукавала дзіцячую чытанку "Гасцінец для малых дзяцей", якую пераклала з украінскай мовы. Неўзабаве ў 1906 годзе выйшлі і два невялічкія зборнікі вершаў: "Скрыпка беларуская" і "Хрэст на свабоду", абодва пад псеўданімамі (Гаўрыла з Полацка і Гаўрыла адпаведна).
Пад чужым пашпартам Пашкевіч наведвала радзіму, дзе прымала ўдзел у выпуску першай беларускай газеты "Наша доля": там надрукавалі яе апавяданне "Прысяга над крывавымі разорамі".
У 1908-09 гадах Алаіза, якая перанесла хваробу на сухоты, жыла ў Кракаве, дзе вучылася на гуманітарным аддзяленні ў Ягелонскім універсітэце і была членам рэвалюцыйнай арганізацыі моладзі ўніверсітэта. Там жа зацікавілася тэатрам і атрымала навуковую ступень, выканаўшы працу "Батлейкі на Беларусі і іх сувязь з польскай драматычнай літаратурай". У 1911 годзе разам з будучай жонкай Янкі Купалы Уладзіславай Станкевіч стварыла некалькі нелегальных беларускіх школ у Лідскім павеце і Нова-Вільні.
Шлюб з літоўскім інжынерам Сцяпонасам Кайрысам дазволіў ёй, змяніўшы прозвішча, легальна вярнуцца ў Вільню. Там яна прымала акрыўны ўдзел у культурным жыцці горада, іграла ў тэатры.
Падчас Першай сусветнай вайны працавала сястрой міласэрнасці. Калі ў 1916 годзе памёр бацька Пашкевіч, Алаіза прыехала на яго пахаванне, дзе сама заразілася тыфам, які лютаваў у той час на Лідчыне. Пайшла з жыцця паэтэса 5 лютага 1916 года і была пахаваная на могілках у родным Старым Двары.
