МІНСК, 26 мая — Sputnik. Прыжыццёвы партрэт цара Івана IV, адціснуты на вокладцы друкаванага Апостала 1564 года, быў знойдзены з дапамогай мультыспектральнай здымкі, паведамілі ў прэс-службе Інстытута касмічных даследванняў РАН.
Малюнак лічыцца "згаслым": адціснуты на скураной вокладцы, ён з часам разгладзіўся і ўжо не бачны няўзброеным вокам. Каб візуалізаваць партрэт, былі выкарыстаныя адмысловыя метады здымкі ў розных дыяпазонах спектру і арыгінальныя алгарытмы апрацоўкі малюнкаў. "Праяўлены" такім чынам партрэт стане прадметам вывучэння для гісторыкаў.
Адзіны сапраўдны прыжыццёвы партрэт Івана Грознага быў выкананы ў тэхніцы гравюры на медзі і адбіты на верхняй вечцы паднаснога асобніка друкаванага Апостала Івана Фёдарава разам з двухгаловым візантыйскім арлом.
З часам адціснуты рэльеф практычна знік: у XIX стагоддзі ён стаў амаль нябачны, а яго контур быў скапіяваны ў агульных рысах.
Каб аднавіць выяву, выкарыстоўваўся так званы метад мультыспектральнай здымкі. Ён мае на ўвазе атрыманне масіва лічбавых выяваў у розных дыяпазонах даўжыні хваль, ад ультрафіялетавага да інфрачырвонага (з "крокам" у 40 нанаметраў), і пад рознымі вугламі асвятлення. Атрыманы набор кадраў апрацоўваецца затым з дапамогай спецыяльных алгарытмаў, распрацаваных супрацоўнікамі Інстытута касмічных даследаванняў РАН.
"Паверхня пераплёту асвятлялася бакавым святлом, а вышыня і азімут палажэння крыніцы святла падбіраліся эксперыментальна, каб атрымаць максімальна кантрасны рэльеф", — распавёў Аляксандр Андрэеў, галоўны спецыяліст Інстытута касмічных даследаванняў РАН.
У выніку апрацоўкі атрыманых здымкаў на выявах "праступілі" абрысы твару. Лічыцца, што гэта адзіны дакладны прыжыццёвы партрэт цара Івана IV.
"Аднак хто аўтар гэтага партрэта, яшчэ трэба будзе ўстанавіць. Магчыма, ім мог быць адзіны вядомы нам рускі мастак, які засвоіў у сярэдзіне XVI ст заходнюю тэхніку гравюры на медзі — Феадосій Ізограф, сын знакамітага жывапісца Дыянісія", — рэзюмавала Алена Уханова, старшы навуковы супрацоўнік Дзяржаўнага гістарычнага музея.
