МІНСК, 21 ліс — Sputnik. Другі год запар у навуковай бібліятэцы Віцебскага дзяржаўнага ўніверсітэта з вялікім ажыятажам праходзіць "Бібліяноч". У чым прычына велізарнай папулярнасці гэтага мерапрыемства і якая роля сучасных бібліятэк у грамадстве, спрабаваў разабрацца карэспандэнт Sputnik Павел Вур.
Пашумім!..
Уначы ўсе бібліятэкі зачынены, іх наведваюць толькі удзень, прычым імкнучыся не шумець. Але бываюць моманты, калі гэтыя правілы забываюцца, а бібліятэкі перастаюць несці сваю прамую функцыю сховішча інфармацыі, збіраючы людзей для таго, каб тыя адпачылі, была добрая забава і духоўна ўзбагаціліся.
Сем пляцовак рознай тэматыкі: фехтаванне на мячах і рапірах, розныя конкурсы, фотазона, гульня ў "Мафію", танцы ўсіх напрамкаў — ад танга да хіп-хопа, сустрэча з вядомай беларускай пісьменніцай, бліны, гарбата і шмат, вельмі шмат наведвальнікаў — няпоўны спіс таго, што адбывалася на двух паверхах бібліятэкі ВДУ імя Машэрава ўвечары ў выхадныя. І ўсё гэта бібліятэкары арганізавалі сваімі сіламі!
"Першую "Бібліяноч" мы правялі больш сціпла, але, бачачы, што мерапрыемства вельмі спадабалася, захацелі пашырыць фармат і прыцягнуць удзельнікаў з горада. Акрамя таго, дзякуючы нашым замежным студэнтам, мы другі год запар збіраем шыкоўны міжнародны "Студэнцкі квартэт", дзе рабяты з розных краін — не толькі нашы студэнты, але і запрошаныя імі сябры выконваюць народныя танцы і знаёмяць з асаблівасцямі сваёй нацыянальнай культуры", — распавяла Sputnik дырэктар навуковай бібліятэкі Віцебскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Машэрава Ірына Качмар.
Па словах суразмоўніцы, "Ноч культурнага вольнага часу" — гэта свайго роду папуры з мерапрыемстваў, якія праходзілі ў бібліятэцы раней. Але цяпер іх сабралі, аб'ядналі агульным сцэнарам, дапрацавалі і правялі ў адзін час і ў адным месцы. Падкрэсліваем: бібліятэкары абсалютна ўсё рабілі самі — ад візітовак і рэкламы да бліноў, якія супрацоўнікі бібліятэкі пяклі ўсю ноч перад святам. Хоць блінамі частавалі гасцей і ў першую "Ноч культурнага вольнага часу".
"Калі судзіць па посудзе, у які мы разлівалі гарбату, то людзей было шмат, паколькі ў справу пайшлі не толькі пластыкавыя шкляначкі, якія былі набытыя ў вялікай колькасці, але і прыгожы сервіз на сто персон, прызначаны для ўдзельнікаў міжнародных канферэнцый", — распавяла Ірына Качмар.
Бібліяноч і бібліядзень
Наогул, у мерапрыемства, якое сёлета прысвяцілі Дню студэнта, две назвы: "Бібліяноч" і "Ноч культурнага вольнага часу", — распавялі арганізатары, і гэта звязана з дваістасцю свята. З аднаго боку, ён праходзіць у бібліятэцы і многае на ім прысвечана літаратуры, з другога ж, мерапрыемства атрымалася рознапланавае, дзе было ўсё: ад настольных гульняў да песень пад гітару і светлавога шоу. То бок бібліятэка стала месцам ўсебаковага, цікавага і карыснага вольнага часу.
"Бібліяноч" набыла папулярнасць, на мой погляд, па двух прычынах: па-першае, таму, што знаёміць гасцей з дзейнасцю бібліятэк, а па-другое, таму, што паказвае ім зусім іншы "бібліятэчны фармат". Бо бібліятэка — гэта не толькі кнігі, але яшчэ і вольны час, аднак аб тым, што ў нас можна добра адпачыць, мала хто ведае. Леташняе мерапрыемства прыцягнула ўвагу чытачоў, а ў век інфармацыйных тэхналогій гэта нялішне, хоць мы ўніверсітэцкая бібліятэка і ад чытачоў няма адбою, бо да нас прыходзяць не толькі студэнты, але і школьнікі. Універсітэт пастаянна праводзіць цікавыя мерапрыемствы, і нам таксама захацелася паказаць, на што здольныя нашы бібліятэкары", — паведаміла Sputnik загадчык інфармацыйна-бібліяграфічным аддзелам навуковай бібліятэкі ВДУ імя Машэрава Людміла Пражэмсіцкая.
Ідэя правесці бібліяноч у такім фармаце нарадзілася, калі супрацоўнікі бібліятэкі заўважылі: студэнты прыходзяць да іх не толькі чытаць кнігі, але і правесці вольны час — сядзяць у калідорах, абмяркоўваюць свае праблемы або лекцыі. Таму і мерапрыемства пастараліся зрабіць універсальным.
"Цяпер шматлікім установам культуры трэба мяняцца, з улікам сучасных патрабаванняў, каб выжыць. Вазьміце, да прыкладу, тэатры і музеі: яны ўжо даўно працуюць у адпаведнасці са зменамі, якія дыктуе час. Гэтак жа і бібліятэкі. Цяпер, калі ў распараджэнні людзей велізарная колькасць электронных кніг, і, наогул, інфармацыі, доступ да якой можна атрымаць хутка і не выходзячы з дома, бібліятэкам трэба браць на сябе якія-небудзь дадатковыя функцыі, каб прыцягнуць і зацікавіць людзей. І сённяшняе мерапрыемства, па-мойму, апынулася ў гэтым сэнсе вельмі ўдалым", — падзялілася ўражаннямі вучаніца 11 класа, Ірына.
Па словах намесніка дырэктара бібліятэкі ВДУ імя Машэрава Людмілы Пісарэнка, пасля правядзення першай "Бібліяночы" і шэрагу іншых мерапрыемстваў цікавасць да бібліятэкі сапраўды павялічылася. Сёлета, што прыемна здзівіла работнікаў, ні адзін з запрошаных клубаў не адмовіўся ад удзелу ў "Ночы культурнага вольнага часу". Усе з радасцю пагадзіліся бясплатна пацешыць гасцей вечара.
Для ўсіх
Многія прадстаўнікі запрошаных клубаў у свой час адвучыліся ў Віцебскім дзяржаўным універсітэце, і таму і з бібліятэкай, і з яе супрацоўнікамі даўно і добра знаёмыя.
"Нас запрасіла бібліятэка ВДУ імя Машэрава, таму што многія ўдзельнікі калектыву альбо ўжо адвучыліся тут, альбо яшчэ вучацца. І мы вырашылі паказаць пляцоўку па фехтаванні, таму што гэта вельмі відовішчна і можна зрабіць добры інтэрактыў. Наш калектыў займаецца гістарычнай рэканструкцыяй X — XVII стагоддзяў, этнаграфіяй і многімі іншымі напрамкамі. Мы аднаўляем і паказваем гісторыю", — патлумачыў прадстаўнік клуба гістарычнай рэканструкцыі Vargentorn.
Адзін з найбольш вядомых віцебскіх клубаў па гульні "Мафія" "Хэштэг" правёў чатыры навучальныя гульні за вечар: усіх жадаючых вучылі ў тым ліку і біцца на мячах. А жадаючых было шмат — ад вучняў 7-8 класаў і заканчваючы дарослымі людзьмі. Як аказалася, некаторыя яго прадстаўнікі таксама вучыліся ва ўніверсітэце і памятаюць пра яго бібліятэку толькі добрае.
Пасля заканчэння мерапрыемства ўдзельнікі падыходзілі да арганізатараў і казалі, што з радасцю прымуць удзел у такім жа мерапрыемстве ў наступны раз.
"Я вельмі задаволены! Вядома, давялося пабегаць з першага паверха на другі і назад, каб убачыць як мага больш, але бо гэта ж выдатна, калі ёсць такі выбар! У Віцебску катастрафічна не хапае падобных культурных мерапрыемстваў. Тут жа забаўку для сябе можа знайсці кожны: ад пяці да пяцідзесяці гадоў і старэй. Шчыра кажучы, калі я сюды ішоў, то чакаў, што будзе чарговае мерапрыемства "для галачкі". Але, на шчасце, памыліўся. Я вельмі рады, што наведаў свята, і на наступны год зноў сюды прыйду!" — распавёў Sputnik адзін з гасцей свята.
Пісьменнік і студэнты
Але, нягледзячы ні на што, для бібліятэкі на першым месцы ўсё-такі застаюцца кнігі і пісьменнікі.
Арганізатары вырашылі, што сустрэча з Наталляй Батраковай запомніцца наведнікам надоўга: мала таго, што на дадзены момант яна — самы чытаны аўтар у Беларусі, але і, да ўсяго іншага, вывучае тэму студэнцтва. У Наталлі ўжо ёсць кніга пра яе студэнцкія гады — "Плошча Згоды", якую ажыўлена абмяркоўвалі ў гэты вечар.
"Мяне падкупіла тое, што гэта не будзе класічная сустрэча з чытачамі, якія ідуць да цябе, як да любімага пісьменніка. Тут студэнты. Я ўспамінаю з цеплынёй сваю вучобу ва ўніверсітэце, канцэрты, вечары. І так супала, што тэма размовы — "Плошча Згоды", кніга аб маім студэнцкім жыцці і студэнцкім жыцці майго часу. Было цікава, наколькі блізкае цяперашнім студэнтам тое, нашае жыццё. І, калі адкінуць у бок гаджэты, смартфоны, планшэты і іншае, застанецца тое, што аб'ядноўвае цяперашніх хлопчыкаў і дзяўчынак і студэнтаў старэйшага пакалення, а можа быць, і нашых дзядуляў і бабуль — студэнцкі дух! І ён будзе існаваць заўсёды. Цывілізацыя тэхнічна можа ступіць далёка наперад, але гэты самы дух застанецца нязменным і будзе аб'ядноўваць студэнтаў праз пакалення", — падзялілася са Sputnik Наталля Батракова.
Па словах пісьменніцы, "Плошча згоды" — хутчэй, філасофскае разважанне. Кніга распавядае аб плошчы Згоды сваёй душы, аб тым, як яе будаваць, і аб тым, што для гэтага дастаткова выконваць усім вядомыя запаведзі, навучыцца дараваць і не ўпускаць у сябе зло. І гэтым веданнем, на думку Наталлі, трэба дзяліцца, паколькі яно прыходзіць толькі з вопытам. Раіць тут нешта няма сэнсу: кожны пражывае сваё жыццё сам, і самастойна будуе ўласную "Плошчу Згоды", але папярэдзіць аб некаторых рэчах, па словах пісьменніцы, — цалкам магчыма.
Супрацоўнічаць з бібліятэкай ВДУ імя Машэрава яна збіраецца і далей, паколькі, як літаратар, адчувае вялікую павагу да бібліятэк і іх супрацоўнікаў. Менавіта яны — злучнае звяно паміж тымі, хто чытае кнігі, і тымі, хто іх піша. І гэта вельмі важна, асабліва ў наш час, калі не кожны чытач можа дазволіць сабе купіць кнігу: ужо балюча высокія сёння на літаратуру кошты! Зрэшты, многія чытачы проста аддаюць перавагу друкаваным выданням перад электроннымі. Яны прыходзяць у бібліятэку, бяруць кнігу, раскрываюць і прымаюцца за чытанне, удыхаючы непаўторны пах старонак і адчуваючы прыемны цяжар тома. Таму, лічыць пісьменніца, бібліятэкі неабходныя, яны нікуды ніколі не знікнуць, якія б тэхнічныя навінкі ні прыдумаў чалавек.
