https://bel.sputnik.by/20180619/poleznye-svojstva-chesnoka-narodnye-primety-1036093065.html
Таблетка ад страху і абярэг ад нячысцікаў: чым яшчэ праславіўся часнок
Таблетка ад страху і абярэг ад нячысцікаў: чым яшчэ праславіўся часнок
Sputnik Беларусь
Этнограф Ларыса Мятлеўская расказвае, навошта часнок елі гладыятары, і дзеліцца рэцэптам смажаных стрэлак часнаку. 19.06.2018, Sputnik Беларусь
2018-06-19T11:26+0300
2018-06-19T11:26+0300
2018-06-19T18:19+0300
навіны
галоўнае
спадчына
у беларусі
ларыса мятлеўская
беларуская кухня
народныя традыцыі
прыродная сталоўка: гатуем з таго, што пад нагамі
https://cdnn11.img.sputnik.by/img/103511/21/1035112116_0:54:1281:778_1920x0_80_0_0_f0bbcf4517eae12bc582c021ba20cde9.jpg
Часнок у свеце вырошчваюць ужо больш за 5 тысяч гадоў. Лічыцца, што радзіма яго — Сярэдняя Азія і ён блізкі сваяк цыбулі. Можна сказаць, што цыбуля — яго маці. Ёсць навукова абгрунтаваная версія, што часнок утварыўся ад аднаго з відаў цыбулі, якая расце ў гарах Туркменіі, Цянь-Шаня, Паміры.Крышаная цыбуля і часнок
Больш за ўсіх часнок вырошчваюць у Кітаі і Індыі, адкуль яго экспартуюць у многія краіны свету. Лічыцца, што ў Індыю яго завезлі арыі, а згадкі пра расліну ў Бібліі і Каране сведчаць пра яе вялікае значэнне для старажытных цывілізацый.Легіянеры ў старажытным Рыме ўжывалі часнок не толькі для ўмацавання фізічных сіл, але і для памнажэння храбрасці. Тое ж тычылася і вучняў гладыятарскіх школ, якія верылі, што з'едзены зубок часнаку нараджае пагарду да смерці. А ў старажытным Егіпце будаўнікі пірамід аднойчы ўчынілі бунт з-за таго, што ў абед ім перасталі даваць часнок.Як ажывіць змяю?Нашы продкі прыпісвалі часнаку і магічныя якасці. Напрыклад, рассечаная змяя, на думку старажытных славян, здольная была ачуняць ад датыкнення да часнаку, або "змяінай травы". У сярэдневечнай Еўропе рыцары пад даспехамі хавалі галоўку часнаку з верай, што гэта абароніць іх ад зброі ворага. На думку чэхаў, часнок, пакладзены на страху, адводзіць маланку, а падвешаны над дзвярамі — здольны адагнаць ведзьмаў, нячыстых духаў і хваробы. Гірлянды з сушанага часнаку былі абярэгам і ў жытле грэкаў.Выкарыстоўвалі часнок як абярэг у народным побыце і беларусы. Мяшок з часнаком вешалі на шыю каровам з мэтаю абараніць іх ад малочных ведзьм, якія станавіліся асабліва небяспечнымі напярэдадні Купалля. Тое ж рабілі і маладым коням, каб не баяліся сурокаў.Падчас хрышчэння ў абрадавых дзеяннях маці і хросныя бацькі, папярэдне наеўшыся часнаку, хукалі на немаўлятка, адганяючы такім чынам ад ахрышчанага нячыстую сілу. Тое ж рабілі блізкія і ў дачыненні маці. Выкарыстоўвалі часнок і на вяселлі: ад чараў нявесце ў дарогу ў кішэню клалі галоўку часнаку, якую яна насіла пры сабе падчас усяго абраду. Нашыя суседзі з той самай мэтай часнок упляталі ў касу маладой. Увогуле, людзі мелі звычай заўсёды насіць у кішэнях некалькі зубкоў часнаку. Навошта? Ды на ўсялякі выпадак: ці то ведзьму адагнаць, ці то палячыцца, ці то з хлебам з'есці.Незвычайны лекавы інгрыдыентЛекавыя ўласцівасці часнаку вядомы многім. У старажытнасці ён быў бадай што галоўным лекавым сродкам. Сокам і адварам гаілі раны, лячылі страўнік, зубы і дзёсны, бараніліся ад чумы. У старажытным рускім лячэбніку часнок лічыўся сродкам ад многіх хвароб: "Чеснок ещё варим и толчём и прикладываем к болячкам. Кои соком чесноковым помазует главу, тогда вши и гниды умирают и власы на голове укрепляются". Каб забіць у роце ўсе мікробы, дастаткова пажаваць часнок напрацягу трох хвілін.Стрэлкі часнаку на градзе
Часнок — моцны супрацьатрутны сродак, паколькі здольны прадухіліць розныя атручэнні, у тым ліку і неякаснымі прадуктамі харчавання.Таксама трэба памятаць, што часнок супрацьпаказаны тым, хто хоча пахудзець, бо гэтая расліна добра ўзбуджае апетыт.Універсальная прыправа і самастойная страваВясковыя гаспадыні ніколі не куплялі часнок у краме — заўсёды меліся свае запасы, якія захоўваліся вельмі старанна. Без дробных водарных зубкоў не было дамашняй каўбасы і квашаніны. Як выдатнай заправай часнаком націралі пры пасолцы сала, дадавалі яго не шкадуючы і тады, калі квасілі ў кадках агуркі і грыбы.Зараз у агароднікаў надзвычайнай папулярнасцю карыстаецца азімы часнок. У адрозненне ад яравога (летняга), яго садзяць не вясной, а ўвосені, каб у жніўні атрымаць ураджай.Прапаную рэцэпт смачнай стравы са стрэлак часнаку, рэцэпт якой даведалася ў старажытнай беларускай вёсцы Бездзеж Драгічынскага раёна Брэсцкай вобласці.Інгрыдыенты:Як гатаваць:Памыць стрэлкі часнаку, пакрышыць на роўныя кавалачкі, кінуць у кіпяток і зварыць да гатоўнасці ў падсоленай вадзе. Дастаць з вады шумоўкай і злёгку абсмажыць іх на алеі. Асобна на разагрэтай патэльні абсмажыць муку і дадаць да стрэлак, перамяшаць і патроху дадаць ваду, увесь час мяшаючы, каб утварыўся мучны соус, як густая смятана. Пасля гэтага неабходна дадаць крыху перцу і солі.Дарэчы, стрэлкі часнаку можна не толькі смажыць, аде і квасіць, марынаваць, саліць і тушыць.Смачна есці і не хварэць!
https://bel.sputnik.by/20180510/privorotnoe-zele-recept-1035324238.html
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2018
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Навіны
ru_BY
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
навіны , галоўнае, спадчына, у беларусі, ларыса мятлеўская, беларуская кухня, народныя традыцыі, прыродная сталоўка: гатуем з таго, што пад нагамі
навіны , галоўнае, спадчына, у беларусі, ларыса мятлеўская, беларуская кухня, народныя традыцыі, прыродная сталоўка: гатуем з таго, што пад нагамі
Таблетка ад страху і абярэг ад нячысцікаў: чым яшчэ праславіўся часнок
11:26 19.06.2018 (абноўлена: 18:19 19.06.2018) Этнограф Ларыса Мятлеўская расказвае, навошта часнок елі гладыятары, і дзеліцца рэцэптам смажаных стрэлак часнаку.
Часнок у свеце вырошчваюць ужо больш за 5 тысяч гадоў. Лічыцца, што радзіма яго — Сярэдняя Азія і ён блізкі сваяк цыбулі. Можна сказаць, што цыбуля — яго маці. Ёсць навукова абгрунтаваная версія, што часнок утварыўся ад аднаго з відаў цыбулі, якая расце ў гарах Туркменіі, Цянь-Шаня, Паміры.
Больш за ўсіх часнок вырошчваюць у Кітаі і Індыі, адкуль яго экспартуюць у многія краіны свету. Лічыцца, што ў Індыю яго завезлі арыі, а згадкі пра расліну ў Бібліі і Каране сведчаць пра яе вялікае значэнне для старажытных цывілізацый.
Легіянеры ў старажытным Рыме ўжывалі часнок не толькі для ўмацавання фізічных сіл, але і для памнажэння храбрасці. Тое ж тычылася і вучняў гладыятарскіх школ, якія верылі, што з'едзены зубок часнаку нараджае пагарду да смерці. А ў старажытным Егіпце будаўнікі пірамід аднойчы ўчынілі бунт з-за таго, што ў абед ім перасталі даваць часнок.
Нашы продкі прыпісвалі часнаку і магічныя якасці. Напрыклад, рассечаная змяя, на думку старажытных славян, здольная была ачуняць ад датыкнення да часнаку, або "змяінай травы". У сярэдневечнай Еўропе рыцары пад даспехамі хавалі галоўку часнаку з верай, што гэта абароніць іх ад зброі ворага. На думку чэхаў, часнок, пакладзены на страху, адводзіць маланку, а падвешаны над дзвярамі — здольны адагнаць ведзьмаў, нячыстых духаў і хваробы. Гірлянды з сушанага часнаку былі абярэгам і ў жытле грэкаў.
Выкарыстоўвалі часнок як абярэг у народным побыце і беларусы. Мяшок з часнаком вешалі на шыю каровам з мэтаю абараніць іх ад малочных ведзьм, якія станавіліся асабліва небяспечнымі напярэдадні Купалля. Тое ж рабілі і маладым коням, каб не баяліся сурокаў.
Падчас хрышчэння ў абрадавых дзеяннях маці і хросныя бацькі, папярэдне наеўшыся часнаку, хукалі на немаўлятка, адганяючы такім чынам ад ахрышчанага нячыстую сілу. Тое ж рабілі блізкія і ў дачыненні маці. Выкарыстоўвалі часнок і на вяселлі: ад чараў нявесце ў дарогу ў кішэню клалі галоўку часнаку, якую яна насіла пры сабе падчас усяго абраду. Нашыя суседзі з той самай мэтай часнок упляталі ў касу маладой. Увогуле, людзі мелі звычай заўсёды насіць у кішэнях некалькі зубкоў часнаку. Навошта? Ды на ўсялякі выпадак: ці то ведзьму адагнаць, ці то палячыцца, ці то з хлебам з'есці.
Незвычайны лекавы інгрыдыент
Лекавыя ўласцівасці часнаку вядомы многім. У старажытнасці ён быў бадай што галоўным лекавым сродкам. Сокам і адварам гаілі раны, лячылі страўнік, зубы і дзёсны, бараніліся ад чумы. У старажытным рускім лячэбніку часнок лічыўся сродкам ад многіх хвароб: "Чеснок ещё варим и толчём и прикладываем к болячкам. Кои соком чесноковым помазует главу, тогда вши и гниды умирают и власы на голове укрепляются". Каб забіць у роце ўсе мікробы, дастаткова пажаваць часнок напрацягу трох хвілін.
Стрэлкі часнаку на градзе
Часнок — моцны супрацьатрутны сродак, паколькі здольны прадухіліць розныя атручэнні, у тым ліку і неякаснымі прадуктамі харчавання.
Але варта памятаць, што ва ўсім трэба мець меру, бо тое, што лечыць, можа і скалечыць. І часнок не можна ўжываць цяжарным, людзям з хваробамі нырак, жоўцекамневай хваробай, анеміяй, язвамі страўніка і кішэчніка.
Таксама трэба памятаць, што часнок супрацьпаказаны тым, хто хоча пахудзець, бо гэтая расліна добра ўзбуджае апетыт.
Універсальная прыправа і самастойная страва
Вясковыя гаспадыні ніколі не куплялі часнок у краме — заўсёды меліся свае запасы, якія захоўваліся вельмі старанна. Без дробных водарных зубкоў не было дамашняй каўбасы і квашаніны. Як выдатнай заправай часнаком націралі пры пасолцы сала, дадавалі яго не шкадуючы і тады, калі квасілі ў кадках агуркі і грыбы.
Зараз у агароднікаў надзвычайнай папулярнасцю карыстаецца азімы часнок. У адрозненне ад яравога (летняга), яго садзяць не вясной, а ўвосені, каб у жніўні атрымаць ураджай.
Прапаную рэцэпт смачнай стравы са стрэлак часнаку, рэцэпт якой даведалася ў старажытнай беларускай вёсцы Бездзеж Драгічынскага раёна Брэсцкай вобласці.
- 2-3 ст. лыжкі пшанічнай мукі
Памыць стрэлкі часнаку, пакрышыць на роўныя кавалачкі, кінуць у кіпяток і зварыць да гатоўнасці ў падсоленай вадзе. Дастаць з вады шумоўкай і злёгку абсмажыць іх на алеі. Асобна на разагрэтай патэльні абсмажыць муку і дадаць да стрэлак, перамяшаць і патроху дадаць ваду, увесь час мяшаючы, каб утварыўся мучны соус, як густая смятана. Пасля гэтага неабходна дадаць крыху перцу і солі.
Дарэчы, стрэлкі часнаку можна не толькі смажыць, аде і квасіць, марынаваць, саліць і тушыць.
Смачна есці і не хварэць!
