МІНСК, 5 чэр - Sputnik. У бліжэйшыя суткі ў Беларусі пацяплее да + 30°С, а ўжо ў пятніцу 7 чэрвеня паветра прагрэецца да + 31°С. Sputnik высвятліў, ці з'яўляецца анамальнай такая спякота і ці варта беларусам баяцца засухі, аналагічнай леташняй.
"У бягучым сезоне гэта першыя такія высокія тэмпературныя паказчыкі. Аднак за ўсю гісторыю шматгадовых назіранняў нават у рэкордах мая ў Беларусі фіксавалася тэмпература паветра вышэй за + 30°С, так што нельга казаць пра тое, што цяперашняе надвор'е анамальнае для рэспублікі", - распавёў Sputnik начальнік службы метэаралагічных прагнозаў Белгідрамета Аляксандр Бяганскі.
Не + 35°С - не рэкорд
Па дадзеных спецыялістаў, цяпер у Беларусі сапраўды крыху цяплей, чым звычайна: тэмпературны фон за першыя тры дні чэрвеня ў сярэднім на 1-3°С перавышае кліматычную норму - у 2019 годзе ў краіне супалі каляндарнае і кліматычнае лета.
"Рэкордны паказчык для чэрвеня - тэмпература вышэй + 35°С (праўда, фіксаваліся такія лічбы ў другой палове месяца). Дарэчы, у мінулым годзе чэрвень таксама пачаўся з вельмі высокіх тэмператур, але здараліся і перыяды паніжэння: не выключана, што надвор'е будзе мяняцца і ў гэтым годзе", - растлумачыў Бяганскі.
Паводле статыстыкі Белгідрамета, самы гарачы чэрвень за апошнія 10 гадоў адзначаўся ў 2013 годзе (тады сярэднямесячная тэмпература на два градусы перавысіла кліматычную норму), а наступны год - 2014-ы - наадварот быў самым прахалодным (на два градусы ніжэй за норму).
"Самае спякотнае лета за ўсю гісторыю назіранняў было ў 2010-м: тады норму перавысіла тэмпература ўсяго летняга сезону, прычым на тры градусы! Пабіць такі рэкорд гэтым летам, верагодна, будзе складана, але ў асобныя перыяды паказчыкі могуць наблізіцца да тых значэнняў", - выказаў меркаванне эксперт.
У цэлым, рэкорднай для Беларусі з'яўляецца летняя тэмпература + 38,9°С: такую сіноптыкі зафіксавалі ў Гомелі 8 жніўня 2010 года.
Спадзявацца на цёплы чэрвень, зыходзячы з высокіх паказчыкаў першых дзён, паводле слоў спецыяліста, не варта: надвор'е ў Беларусі можа змяніцца нават на працягу аднаго або двух дзён.
"Як паказвае практыка апошніх гадоў, чэрвень і ліпень - самыя цёплыя месяцы ў годзе, і ўсё ж надвор'е ў Беларусі пераменлівае. У любым выпадку, хуткага паніжэння тэмпературы ў краіне не прагназуецца: паказчыкі бліжэйшага тыдня будуць даволі высокімі - раім атрымліваць асалоду ад добрага надвор'я", - падзяліўся начальнік службы метэапрагнозаў.
Ці чакаць беларусам засухі-2019?
Па словах намесніка начальніка службы гідралогіі і аграметэаралогіі Надзеі Мельчаковай, аграметэаралагічная абстаноўка на тэрыторыі Беларусі да пачатку лета 2019-га моцна адрозніваецца ад мінулагодняй.
"Аграрыі пахваляваліся за стан пасеваў у красавіку з-за адсутнасці дажджоў: такім сухім гэты месяц быў упершыню за ўсю гісторыю назіранняў. Дэфіцыт вільгаці ў глебе ліквідавалі травеньскія дажджы, але часткова", - распавяла спецыяліст.
У некаторых раёнах глеба наадварот апынулася пераўвільготненай. Так, па дадзеных Белгідрамета, больш за ўсё ападкаў у маі выпала на тэрыторыі Брэсцкай вобласці: дзесьці іх колькасць удвая і нават утрая перавысіла месячную норму. Па словах Мельчакова, такога таксама не было ні разу за пасляваенны перыяд.
У канцы апошняга вясновага месяца эксперты правялі інструментальныя замеры вільготнасці і палічылі запасы прадуктыўнай вільгаці на большасці плошчаў дастатковымі для росту і развіцця сяльгаскультур.
"І ўсё ж цяперашнія ўмовы нельга лічыць ідэальным, паколькі добрыя дажджы прайшлі не паўсюдна. У крайніх раёнах - на паўднёвым усходзе і паўночным захадзе краіны - быў недабор ападкаў, выпала прыкладна палова месячнай нормы", - патлумачыла яна.
У выніку ў некаторых раёнах Гомельскай і Магілёўскай абласцей, а таксама месцамі на паўночным захадзе Беларусі запас вільгаці ў глебе (у першую чаргу, пад зімавымі) стаў нізкім. А на назіральным участку станцыі "Гомель" у ворнай гарызонце паказчыкі і зусім апынуліся практычна нулявымі: некаторыя станцыі нават паведамілі пра пажаўценне раслін.
Эксперты перажываюць: у бліжэйшыя дні ў рэспубліцы прагназуюць гарачае надвор'е, і высокая тэмпература паспрыяе яшчэ больш інтэнсіўнай страце вільгаці з глебы. І ўсё ж сапраўднай засухі чакаць не варта.
"Дажджы мяркуюцца лакальнага характару, так што недахоп глебавай вільгаці на частцы плошчаў, мяркуем, захаваецца. Сухі красавік у пэўнай ступені адбіўся на пасевах, але ў параўнанні з мінулым годам сітуацыя не такая і сумная", - абнадзеіла Мельчакова.