Цэны – ніжэй, якасць – вышэй: да чаго прывядзе падпісанне новага дагавора ў СНД?
16:59 14.06.2023 (абноўлена: 17:02 14.06.2023)
© Sputnik / Михаил Воскресенский
/ Падпісацца
На думку экспертаў, жыхары Садружнасці змогуць купляць больш якасныя паслугі па менш высокім кошце.
АСТАНА, 14 чэр – Sputnik, Міхаіл Вераб’ёў. Прэм’ер-міністры Арменіі, Беларусі, Кыргызстана, Казахстана, Расіі, Таджыкістана і Узбекістана на мінулым тыдні падпісалі Пагадненне аб свабодным гандлі паслугамі ў СНД. Гэта адбылося ў Сочы падчас Савета кіраўнікоў урадаў краін Садружнасці.
Пра што гаворыцца ў дакуменце, праца над якім вялася на працягу 11 гадоў, і да якіх наступстваў прывядзе яго выкананне – Sputnik высветліў у экспертаў.
Навошта патрэбен новы дагавор?
З 2012 года ў СНД дзейнічае дагавор аб зоне свабоднага гандлю, у рамках якога абмен таварамі паміж краінамі Садружнасці ажыццяўляецца бяспошлінна і па правілах СГА. Цяпер аналагічнае пагадненне заключана адносна паслуг.
Дакумент набудзе моц праз месяц пасля яго ратыфікацыі па меншай меры трыма дзяржавамі-удзельніцамі. Для астатніх краін – праз 30 дзён пасля ратыфікацыі. Працэдура займае каля года.
Дагавор складаецца з двух блокаў. У першым гаворыцца аб умовах доступу на рынкі транспартных, юрыдычных, кансалтынгавых, фінансавых, будаўнічых і іншых паслуг.
У другой частцы сказана аб магчымасці засноўваць кампаніі ў іншых краінах, што ў першую чаргу датычыцца сельскай гаспадаркі і прамысловасці.
Як адзначыў міністр эканамічнага развіцця РФ Максім Рашэтнікаў, гэта вельмі важна для расійскага бізнесу, які імкнецца выходзіць у іншыя краіны, свабодна засноўваць кампаніі, інвеставаць, працаваць і развіваць прамкааперацыю, перадае прэс-служба ведамства.
Паводле слоў міністра, менавіта вакол другога раздзела было найбольш дыскусій, паколькі кожная дзяржава хацела захаваць пэўныя абмежаванні ў гэтай сферы.
"Мы перайшлі ад прынцыпу "дазволена толькі тое, што дазволена" да прынцыпу "дазволена ўсё тое, што наўпрост не забаронена". І кожная з краін склала вычарпальны пералік забарон, усе яны адфіксаваны ў пагадненні", - растлумачыў ён.
Так, Расія захавае права абмяжоўваць замежныя інвестыцыі ў стратэгічныя кампаніі, Таджыкістан – у горнарудную прамысловасць, Узбекістан – у сферу атамнай энергетыкі, электрычнасці і машынабудавання.
Наступствы
Падпісанне пагаднення ў Сочы па сутнасці азначае стварэнне адзінага рынку паслуг у рамках СНД, расказаў карэспандэнту Sputnik дырэктар Інстытута сацыяльна-эканамічных даследаванняў Аляксей Зубец.
"Калі гэта пагадненне мае абавязковы характар і з’яўляецца пацвярджэннем адкрыцця рынкаў для Расіі ў частцы паслуг на постсавецкай прасторы, то гэта вялікі прарыў", - сказаў ён.
Па словах эксперта, РФ можа стаць асноўным гульцом на рынках СНД, таму што нідзе ў Садружнасці няма кампаній, параўнальных па патэнцыяле з найбуйнейшымі расійскімі, у тым ліку фінансы і інвестыцыі.
"На постсавецкай прасторы няма кампаній, параўнальных са Сбербанкам. Калі мы возьмем страхавы рынак, "Ингосстрах", "Росгосстрах", "Альфа-страхование", - гэта структуры сусветнага ўзроўню. Яны могуць падаваць паслугі як ні адна іншая мясцовая кампанія", - удакладніў Зубец.
Ён чакае, што падпісанне пагаднення павінна пазітыўна паўплываць на жыццё радавых жыхароў краін СНД.
"Для насельніцтва гэта добра. Яны атрымаюць таннейшыя і якасныя паслугі", - адзначыў эксперт.
У канчатковым рахунку спажывец у сілу паслаблення бар’ераў атрымае выгаду: узмацняецца канкурэнцыя, якая вядзе да павышэння якасці і зніжэння цаны пры іншых роўных, дадаў у ходзе размовы з карэспандэнтам Sputnik кіраўнік напрамку рэальнага сектара ЦМАКП Уладзімір Сальнікаў. У якіх канкрэтна сектарах гэта будзе адбывацца, ён адказаць не змог.
Пры гэтым эксперт таксама звярнуў увагу на неабходнасць захоўваць канкурэнцыю ва ўмовах значных адрозненняў у маштабах эканомік краін СНД.
"Калі дзяржавы рознага маштабу пачынаюць гандляваць, то вялікая краіна патэнцыяльна можа задушыць мясцовых вытворцаў у межах канкурэнтнай барацьбы. Гэта не вельмі добра і трэба асобна рэгуляваць", - сказаў ён.
Узаемавыгадны абмен
Кампаніям з РФ стане прасцей патрапіць на рынак іншых краін СНД і дапамагчы ім у развіцці сектара паслуг, растлумачыў карэспандэнту Sputnik намеснік загадчыка кафедры краін постсавецкага замежжа РДГУ Аляксандр Гушчын.
"З іншага боку, расійскія кампаніі змогуць карыстацца паслугамі сумежных краін. Гэта вельмі важна, асабліва цяпер, ва ўмовах, калі мяняецца лагістыка", - адзначыў эксперт.
Паводле яго слоў, заключэнне пагаднення аб свабодным гандлі паслугамі павінна прывесці да ўмацавання банкаўскага, транспартнага, складскога і лагістычнага сектараў.
"Дагавор павінен стымуляваць рост тавараабароту паміж усімі краінамі СНД, а таксама рост узаемных інвестыцый, развіццё вытворчых сувязей, а самае галоўнае – садзейнічаць фарміраванню новых ланцужкоў стварэння кошту ў рамках гэтага саюза", - сказала карэспандэнту Sputnik дацэнт кафедры эканамічнай тэорыі РЭУ імя Г.У Пляханава Кацярына Новікава.
Яна нагадала, што Расія за 2021 год экспартавала паслуг у краіны СНД на 8 млрд долараў, што складае 11% ад усіх паставак паслуг.
"Безумоўна, заключэнне такога пагаднення патрабуе уніфікацыі заканадаўства краін-удзельніц СНД, каб выкарыстанне тых жа паслуг для звычайных грамадзян было найбольш выгадным, уключаючы ўсялякія мытныя пошліны і тарыфы", - дадала эксперт.
>>> Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте"
Таксама на Sputnik:
Мінск высока ацаніў пагадненне аб свабодным гандлі паслугамі ў СНД
"Патрэбен план": Лукашэнка абмеркаваў з Пуціным дзеянні ва ўмовах санкцый – відэа
Пуцін прапанаваў стварыць марку "Сделано в СНГ"
