Экспарт віна з Беларусі ў РФ пакуль што малы, але сідр ідзе на ўра
Падпісацца
Эксклюзіў
Экспарт – адна з асноў беларускай эканомікі, і краіна вядомая ў гэтым плане на рынку мясных і малочных прадуктаў. Пастаўкі за мяжу "дарослых" напояў выглядаюць больш сціпла, але віннай галіне таксама ёсць што паказаць пакупніку.
На якія толькі сегменты рынку ў Расіі не нацэліліся беларускія прадпрыемствы. Недзе даўно замацаваліся і паспяхова працуюць, недзе пакуль толькі планы. А ці не замахнуцца на вінны рынак? Многія ў адказ засмяюцца. Куды, маўляў, нашым вінаробам. Там, у Расіі, столькі вінаграднікаў, а ў рэспубліцы з гэтым праблема.
Калі ж гаворку весці аб пладова-ягадных вінах, то шматлікія скептычна паставяцца да гэтага прадукту. Наколькі гэта абгрунтавана? У пытанні разбіраўся карэспандэнт Sputnik.
Таннае віно
Пракаменціраваць сітуацыю ў галіне пагадзілася кандыдат тэхнічных навук, загадчык сектарам вінаробнай галіны аддзела тэхналогій алкагольнай і безалкагольнай прадукцыі Навукова-практычнага цэнтра Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі па харчаванні Вольга Юдзенка. Спецыяліст адзначае: асноўная сыравіна ў беларускім вінаробстве – ягады і садавіна, вырашчаныя ў рэспубліцы.
"Як і ў любой краіне, развіццё вытворчасці з мясцовай сыравіны – перспектыўнае. У Беларусі такая сыравіна, у першую чаргу, – садавіна і ягады. Я разумею, што ў некаторых наконт якасці прадукту скепсіс, але на самай справе вельмі крыўдна за фруктовае вінаробства. Бо яно выйшла зараз на зусім іншы ўзровень", - лічыць Вольга Юдзенка.
Эксперт падкрэсліла, што сёння якасць вытворчасці фруктова-ягадных він строга кантралюецца. Напрыклад, нельга дадаваць араматызатары і этылавы спірт. Тэхналогія будуецца на натуральным закісанні, як і належыць у вінаробстве.
Вонкавае афармленне (этыкеткі і бутэлькі) не такое прыгожае, як некаторым хацелася б. Каб гэта палепшыць, патрэбны дадатковыя затраты, а значыць, вытворчасць стане даражэйшай. Але закласці гэтыя выдаткі ў цану не так проста. У краіне дзейнічае рэгуляванне цэн.
Таму не варта пра ўсё меркаваць па ўпакоўцы. Нізкі кошт не абавязкова азначае, што і прадукт нізкай якасці.
"Ёсць у нас і віны, якія робяць па спецтэхналогіях. Усім вядомыя такія віды, як партвейн, мадэра, херас", - звяртае ўвагу спецыяліст.
Для вытворчасці некаторых він па пералічаных тэхналогіях прынята выкарыстоўваць дубовыя бочкі. У іх вытрымліваюць вінаматэрыял, ствараючы вызначаныя ўмовы, у тым ліку тэмпературныя. Бочак на прадпрыемствах у Беларусі, як правіла, няма, але ёсць іншыя спосабы кантакту матэрыялу з драўнінай дубу.
Асноўная сыравіна для айчынных прадпрыемстваў – яблык. Гэты фрукт вельмі добра зарэкамендаваў сябе ў вінаробстве. Выкарыстоўваюцца і спалучэнні – напрыклад, яблык-журавіны.
Усяго ў краіне 43 дзеючыя вінаробныя прадпрыемствы. На некаторых выпускаюць не толькі віно, але і кальвадос (амаль тое ж самае, што каньяк, але з яблыкаў). Да нядаўняга часу выраблялі і традыцыйны каньяк з лакальнага вінаграду і з выкарыстаннем мясцовай дубовай дранкі.
Таксама ліцэнзія на фруктовае вінаробства (у тым ліку і на сідры) ёсць у 29 прадпрыемстваў.
Спее вінаград
Прамысловае вінаробства на аснове мясцовага вінаграда ў краіне пакуль што не развіта. Былі спробы рабіць гэта на Піншчыне. Аднак у 2000-х гадах, калі закладвалі вінаграднікі, не ўдалося адаптаваць патрэбныя гатункі пад беларускія ўмовы.
Пакуль што вырошчваннем вінаграда і вытворчасцю з яго віна займаюцца фермеры. Такая практыка ёсць не толькі на поўдні краіны, але, напрыклад, і пад Мінскам. Каб вінаград быў правільна падрыхтаваны для вытворчасці, фермераў актыўна кансультуе Інстытут пладаводства з сістэмы Нацыянальнай акадэміі навук.
Дарэчы, апошнім часам клімат у Беларусі, як і ва ўсім свеце, мяняецца, і ў вінаградарства ўсё больш перспектыў. Не выключана, што прамысловае вінаробства ўсё ж атрымае сваё развіццё.
А пакуль што ў беларускіх спецыялістаў ёсць пытанні да тэхнічнага рэгламенту, які быў распрацаваны ў ЕАЭС і можа набыць моц у сярэдзіне 2025 года. Па гэтым рэгламенце віном лічыцца толькі тое, што выраблена з vitis vinifera (вінаграда культурнага).
"З нашай пазіцыі, гэта не зусім правільна. Да прыкладу, у амерыканскім вінаробстве шырока ўжываецца від vitis labrusca ("лісіны" вінаград) з сунічнымі тонамі, праўда, у большай меры гібрыдны. Многія вінаробы скептычна да гэтага ставяцца, але ў той жа час не назваць гэтую прадукцыю віном – няправільна", - растлумачыла Вольга Юдэнка.
Відавочна, што Расія хоча абараніць свой унутраны рынак тымі метадамі, якія даступны.
"У іх назіраецца тэндэнцыя называць віном менавіта тое, што вырабляецца з мясцовых гатункаў. Натуральна, імпартная прадукцыя таксама ёсць, але яны абараняюць свой унутраны рынак. Гэта добры кірунак развіцця, і нам варта ісці ў гэтым жа напрамку", - лічыць эксперт.
Вінны турызм і экспарт
Што тычыцца паставак на асноўны знешні рынак – Расію, то па віне аб’ёмы невялікія. З іншага боку, у расіян шалёны попыт на беларускія натуральныя сідры.
"Прадпрыемствы не паспяваюць перапрацоўваць сыравіну. Заказы з Расіі проста вялізныя, і сідры беларускія карыстаюцца вельмі вялікай папулярнасцю", - адзначае Вольга Юдзенка.
Паступова развіваецца і вінны турызм, які цікавы і беларусам, і гасцям з-за мяжы. Алкагольныя прадпрыемствы, асабліва буйныя, адраджаюць свае традыцыі.
"...Імкнуцца гісторыю свайго завода ўзнавіць. Хтосьці аднаўляе старадаўнія скляпы і гэтак далей. Таксама вельмі модна ў краінах постсавецкай прасторы запрашаць замежных спецыялістаў. Спажыўцу прыемна чуць, што вось тут быў такі вядомы спецыяліст. Вядома, гэта маркетынгавыя хады. Заслуга нашых спецыялістаў вельмі вялікая. Хто, як не мы, будзе добра разбірацца ў нашай сыравіне, у нашых асаблівасцях", - лічыць эксперт.
Што п’юць тэхнолагі
"На гэтай працы, як правіла, ніхто залішне не захапляецца алкаголем", - падкрэслівае Вольга Юдзенка.
Тэхнолагі выхоўваюць у сабе культуру піцця. Яны ведаюць, як правільна дэгуставаць напой. Хаця яны таксама людзі, і ў кожнага ёсць нейкія індывідуальныя перавагі.
У цэлым на рынку такія тэндэнцыі, што папулярнымі становяцца смакавыя прадукты.
"Калі гэта піва, то са смакамі. Калі моцная алкагольная прадукцыя, то віскі, кальвадос і каньяк. Але раней, да прыкладу, усе разумелі, што малдаўскі каньяк – гэта такое кветкавае ванільнае адценне, а грузінскі – больш характэрны. Цяпер нават ад каньяку хочуць чагосьці новенькага", - канстатуе Вольга Юдзенка.
Яна лічыць добрым трэндам развіццё школ самялье і кавістаў. Гэтыя курсы дапамагаюць спажыўцам ацаніць прадукт, яго смак і водар, улавіць у чырвоным ці белым віне нейкія свае асаблівасці.
На думку эксперта, галоўнае, што прыцягненне цікавасці да смакавых прадуктаў прывівае культуру піцця і дазваляе атрымаць у першую чаргу эстэтычнае і смакавае задавальненне.
Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте"
