https://bel.sputnik.by/20250606/belaruskya-tatary-sustrel-kurban-bayram-1097018848.html

Беларускія татары сустрэлі Курбан-байрам

Беларускія татары сустрэлі Курбан-байрам

Sputnik Беларусь

Невялікі па мерках краіны гарадок Іўе ў Гродзенскай вобласці сотні гадоў застаецца цэнтрам жыцця і месцам захавання веры і традыцый для беларускіх мусульман. 06.06.2025, Sputnik Беларусь

2025-06-06T16:08+0300

2025-06-06T16:08+0300

2025-06-06T16:08+0300

іслам

курбан-байрам

грамадства

свята

рэлігія

цiкавосткi

эксклюзіў

рэпартаж

у беларусі

беларусь

https://cdnn11.img.sputnik.by/img/07e9/06/06/1097002647_0:161:3071:1888_1920x0_80_0_0_35d4266742f44c9e9bd17fcf585da614.jpg

У Беларусі татары аселі больш за 600 гадоў таму, калі прыйшлі сюды разам з вялікім князем Вітаўтам. Стагоддзямі яны неслі службу, жылі паводле свайго ўкладу і захоўвалі традыцыі. У першую чаргу веру – іслам.Як мусульмане Іўя адзначаюць сваё галоўнае свята ахвярапрынашэння, даведаўся карэспандэнт Sputnik.Свята ахвярапрынашэнняКурбан-байрам традыцыйна адзначаюць на 70-ы дзень пасля Рамадана, і азначае ён заканчэнне хаджу. Як і ўсе значныя святы, ён прывязаны да месяцовага календара, таму дата з году ў год плаваючая.Сама назва свята ва ўсім свеце больш вядома на арабскай мове – Ід аль-Адха, што даслоўна азначае "свята ахвярапрынашэння". У Беларусі яго ведаюць пад больш звыклым Курбан-байрам у цюркскім яго варыянце – беларускія татары змаглі захаваць праз столькі гадоў звыклую для іх продкаў з Крыма назву.Летні дожджУ пятніцу ў Іўі дождж ліў з самай раніцы, але гэта ні кроплі не бянтэжыла вернікаў, якія збіраліся на ганку мячэці. Дом малітвы ў беларускім мястэчку пабудавалі яшчэ ў XIX стагоддзі, і з таго часу ён не мяняў ні сваё аблічча, ні прызначэнне нават у савецкія гады.Мячэць падзелена на дзве часткі: мужчынскую і жаночую – гэта даніна традыцыі і павага да веры. У гэты святочны дзень усім мусульманам належыць прыходзіць у мячэць пасля поўнага абмывання і ў прыгожым адзенні.Служба пачынаецца толькі пасля таго, як збіраюцца ўсе мясцовыя і не толькі. Сёння ў Іўе прыехалі і мусульмане з іншых краін, якія жывуць у Беларусі.У пярэдняй частцы мячэці вернікі расстаўляюць пачастункі ў кошыках, пасля гэтага пачынаецца чытанне свяшчэннага Карана. Усе моляцца ўслых на арабскай, аднак не ўсе мову ведаюць, хоць малітвы чытаюць на памяць.Моляцца ў мячэці, седзячы на ​​дыванах перад дарожкай зялёнага (святога ў ісламе) колеру, для пажылых мужчын прадугледжаны спецыяльныя лавы, але пачынаюць чытаць намаз усёй абшчынай абавязкова стоячы. Кланяюцца ўсявышняму, славячы яго ў пояс, а затым і на каленях.Ахвяра прыгожая і чыстаяПасля здзяйснення намазу дарожкі прымаюць, перадаючы адзін аднаму, і, завяршыўшы малітву, вернікі ўслед за імамам выходзяць на вуліцу. З завяршэннем малітвы скончыўся і дождж, які ліў бясконца ўсю раніцу.Надыходзіць кульмінацыя свята – ахвярапрынашэнне. У двары ўжо прыгатаваны баранчыкі і вялізны бык (абавязкова не маладзейшы за два гады).Ахвяру належыць прыносіць вострымі нажамі, каб жывёла не адчувала мучэнняў і не пакутавала. Як кажуць мусульмане – яна не павінна памерці двойчы (спачатку ад страху, а потым ад нажа).На вуліцы ўсе адзін аднаго віншуюць часцей з Курбан-байрамам, а часам і проста: са святам.Пасля завяршэння ўсіх падрыхтовак мужчыны прыступаюць да сваёй працы. Усе ахвярапрынашэнні імам абавязкова суправаджае малітвай.Пасля таго як ахвяры прынесены, вернікі разыходзяцца па дамах, каб прадоўжыць святкаванне ўжо ў сямейным коле.Сэнс святаКурбан-байрам – не проста свята ахвярапрынашэння, гэта прызнанне ўлады ўсявышняга над чалавекам і яго жыццём. У Каране гаворыцца, што прарок Ібрахім у сне ўбачыў, як Алах загадаў яму прынесці ў ахвяру ўласнага сына. Ібрахім падпарадкаваўся волі ўсявышняга і расказаў пра яе сыну. У момант, калі ён быў гатоў ім ахвяраваць, Алах адвёў яго руку.Усявышні ўбачыў дабрадзейнасць прарока і прызнаў, што той прайшоў выпрабаванне, якое даказала сапраўднасць веры. Таму ахвяра была заменена на барана.Зараз на Курбан-байрам могуць прыносіцца ў ахвяру бараны, бык ці вярблюд. Усё залежыць ад таго, у якой краіне мусульмане адзначаюць свята. Галоўнае, каб жывёла была прыгожай і без недахопаў. Таму што гэта ахвяра ўсявышняму, якая ў іншым свеце ляжа на чашу шаляў добрых спраў.Мяса прынята дзяліць: трэць – для сям’і, трэць – на пачастунак суседзяў і трэць абавязкова – як міласціну незаможным.Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте"

https://bel.sputnik.by/20250604/polatskamu-manastyru--900-gado-getyya-fresk-chul-maltvy-svyatoy-efrasnn-1096922610.html

беларусь

іўе

2025

Навіны

ru_BY

іслам, курбан-байрам, грамадства, свята, рэлігія, цiкавосткi, эксклюзіў, рэпартаж, у беларусі, беларусь, іўе, традыцыі, традыцыі і абрады