МІНСК, 17 лют – Sputnik. Вярхоўны суд Беларусь 17 лютага пачне судовае разбіральніцтва па крымінальнай справе ў дачыненні да топ-мэнэджараў ААТ "Белгазпрамбанк", асноўным абвінавачаным па гэтай справе праходзіць экс-кіраўнік гэтага банка Віктар Бабарыка.
Суд пройдзе ў адкрытым судовым пасяджэнні. Калегія па крымінальных справах Вярхоўнага суда будуць разглядаць справу ў выязным судовым пасяджэнні - у будынку суда Маскоўскага раёна Мінска. У гэтым судзе ёсць вялікая зала судовых пасяджэнняў і менавіта там, як правіла, праходзяць суды з вялікай колькасцю абвінавачаных.
Калі быў затрыманы Бабарыка
Віктар Бабарыка ўзначальваў Белгазпрамбанк больш за 20 гадоў. Увесну 2020 года ён заявіў пра свае прэзідэнцкія амбіцыі і звольніўся з банка. 11 чэрвеня фінансавая міліцыя КДК прыйшла ў банк з вобыскамі.
Была ўзбуджана крымінальная справа за фінансавыя махінацыі: ухіленне ад выплаты падаткаў і "адмыванне" грошаў, атрыманых злачынным шляхам. Праз некалькі дзён Бабарыка, а таксама шэраг топ-мэнэджараў Белгазпрамбанка былі затрыманы і змешчаны ў СІЗА КДБ.
У чым абвінавачваюць Бабарыку
Крымінальная справа Бабарыкі і іншых абвінавачаных расследавала галоўнае следчае ўпраўленне Камітэта дзяржаўнай бяспекі Беларусі. Экс-банкіру было прад'яўленае абвінавачванне ў атрыманні хабару ў асабліва буйным памеры арганізаванай групай асоб, а таксама ў легалізацыі даходаў, атрыманых злачынным шляхам у асабліва буйным памеры.
Як вынікае з абвінавачвання, якое прад'явіў КДБ, Бабарыка, "калі быў старшынёй праўлення Белгазпрамбанка, з мэтай сістэматычнага атрымання незаконных грашовых узнагарод ад камерцыйных арганізацый, стварыў з ліку сваіх намеснікаў арганізаваную групу".
У абвінавачванні гэтак жа гаворыцца, што "дадзеная група з 1 студзеня 2004 года па 11 чэрвеня 2020-га, незаконна атрымлівала ад прадстаўнікоў названых камерцыйных арганізацый грашовыя сродкі на суму не менш 30,5 мільёна рублёў".
Акрамя гэтага, КДБ прад'явіў абвінавачванне Бабарыку у тым, што ён з 10 лістапада па 27 снежня 2018 года для надання правамернасці валоданню, карыстанню і распараджэнню грашовымі сродкамі, заведама атрыманымі злачынным шляхам, здзейсніў фінансавыя аперацыі па набыцці размешчаных у Мінску двух капітальных будынкаў на суму больш 1 мільёна рублёў. Віну Бабарыка на стадыі папярэдняга следства не прызнаў.
Каго будуць судзіць разам з Бабарыкам
Акрамя асноўнага фігуранта, па гэтай справе праходзяць яшчэ восем абвінавачаных. У асноўным гэта былыя топ-менеджэры банка і былыя намеснікі Бабарыкі.
Намеснікам старшыні праўлення банка Сяргею Шабану, Аляксандру Ільясюку, Кірылу Бадзею, Дзмітрыю Кузьмічу, а таксама былым першаму намесніку старшыні праўлення Аляксею Задойку і намесніку старшыні праўлення Сяргею Дабралету прад'яўлена абвінавачванне ў здзяйсненні злачынства, прадугледжанага ч.3 арт.430 "Атрыманне хабару" Крымінальнага кодэкса Беларусі.
Заснавальніку ТАА "Актыўлізінг" Віктару Кабяку прад'яўлена абвінавачванне ў здзяйсненні злачынства па ч.2 арт.431 КК Рэспублікі Беларусь (дача хабару ў буйным памеры) на суму не менш за 2,5 мільёна долараў.
Усе фігуранты справы цалкам прызналі сваю віну ў інкрымінаваных ім злачынствах, за выключэннем Бабарыкі.
Здзелка са следствам
Акрамя таго, што ўсе фігуранты справы, акрамя Бабарыкі, прызналі віну, шэсць з іх заключылі дасудовае пагадненне са следствам. У адпаведнасці з Крымінальна-працэсуальным кодэксам Беларусі, перад асноўным судовым пасяджэннем прайшло папярэдняе судовае пасяджэнне.
У суд былі дастаўлены шэсць абвінавачаных, якія заключылі дасудовае пагадненне са следствам. Гэта топ-менеджэры Белгазпрамбанка Кірыл Бадзей, Сяргей Шабан, Дзмітрый Кузьміч, Аляксандр Ільясюк, Сяргей Дабралет (кіраўнік ТАА "Прыватлізінг") - яны абвінавачваюцца ў атрыманні хабараў, і Віктар Кабяк - дырэктар "Актыўлізінга", які абвінавачваецца ў дачы хабараў.
У судзе была зачытана інфармацыя Генеральнай пракуратуры пра тое, што ўсе абвінавачаныя аказалі садзейнічанне ў расследаванні крымінальнай справы, аказвалі дапамогу ў выкрыцці іншых асоб.
Што такое пагадненне са следствам
Інстытут дасудовага пагаднення са следствам у Беларусі ўжываецца досыць часта і не з'яўляецца практыкай толькі маштабных крымінальных спраў.
Згодна з КПК абвінавачаныя, якія заключылі гэта пагадненне, абавязваюцца дапамагаць следству выкрыць іншых фігурантаў справы. На дасудовым пасяджэнні пракурор дакладвае суду, ці выканана пагадненне са следствам з боку абвінавачанага.
У адпаведнасці з Крымінальным кодэксам абвінавачаным, якія заключылі здзелку са следствам, не можа быць прызначана пакаранне больш за палову максімальнага тэрміну, прадугледжанага артыкулам. У дадзеным выпадку - не больш за 7,5 гадоў, так як ч.3 арт.430 КК РБ (Атрыманне хабару ў асабліва буйным памеры) прадугледжвае да 15 гадоў.
Хто будзе судзіць Бабарыку
Старшынстваваць на судовым працэсе па справе Белгазпрамбанка будзе суддзя Вярхоўнага суда Ігар Любавіцкі, які вядомы па шэрагу гучных судовых працэсаў. Ён выносіў прысуд па гучнай справе медыкаў, тады ён працаваў у Мінгарсудзе. У Вярхоўны суд Любавіцкі быў прызначаны восенню 2020 года. Дзяржаўнае абвінавачанне на судзе будзе падтрымліваць пракурор з Генеральнай пракуратуры Сяргей Гіргель. Практычна ва ўсіх абвінавачаных па два адвакаты.
Хто будзе абараняць у судзе Бабарыку
У асноўнага фігуранта справы Бабарыкі, як чакаецца, на судзе будзе таксама два адвакаты. Адзін з яго абаронцаў - вядомы беларускі адвакат Дзмітрый Лаеўскі. Раней лінію абароны экс-банкіра раскрытыкаваў кіраўнік КДБ Беларусі Іван Церцель.
"Сваё скажу меркаванне: па-першае, у яго вельмі слабая адвакацкая падтрымка, адвакаты працуюць вельмі непрафесійна, магу судзіць, як юрыст, як той, хто курыруе следства. Выказванні адваката па гэтым пытанні - абсалютна прававы нонсэнс часам. Наколькі я ведаю, ён не практык у крымінальных справах. Таму, думаю, тут нізкі прафесіяналізм адваката ўплывае на пазіцыю падсуднага. Віна яго даказана. Не ўсе прызнаюць віну, спадзеючыся, што ў апошні момант усё можа памяняцца", - заявіў Церцель журналістам у Мінску.
Справа Белгазпрамбанка
Фінансавая міліцыя КДК прыйшла з вобыскамі ў Белгазпрамбанк, які раней узначальваў Бабарыка, 11 чэрвеня. Была ўзбуджана крымінальная справа за фінансавыя махінацыі: ухіленне ад выплаты падаткаў і "адмыванне" грошаў, атрыманых злачынным шляхам. Праз некалькі дзён быў затрыманы Бабарыка, яго сын і яшчэ шэраг падазроных.
Раней тое, што адбываецца ў Белгазпрамбанку пракаментавалі асноўныя акцыянеры - Газпром і Газпромбанк. У сумесным рэлізе кампаніі заявілі аб супрацьзаконным назначэннi часовай адміністрацыі і аб парушэнні ўладамі Беларусі як беларускага заканадаўства, так і дамоваў ЕАЭС.
Чытайце таксама:
- Справа Віктара Бабарыкі перададзена ў Вярхоўны суд
- КДБ перадаў у Генэральную пракуратуру справу Віктара Бабарыкі
- Бабарыка не зменіць стратэгію абароны і не прызнае віну - эксперт