Канстытуцыйная рэформа: якія правы дададуць, а што - выключаць

Першае ўстановачнае пасяджэнне Канстытуцыйнай камісіі адбылося 15 сакавіка ў Палацы Незалежнасці, на ім прысутнічаў прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка.
Sputnik

МІНСК, 14 кра - Sputnik. Канстытуцыйная камісія, якая разглядае прапановы ў Асноўны закон Беларусі, праводзіць сёння чарговае пасяджэнне.

Права голасу

Члены Канстытуцыйнай камісіі падтрымалі прапанову вярнуць права галасавання асобам, якія ўтрымліваюцца пад вартай да прысуду суда. Калі гэтая норма будзе прынятая, магчымасць удзельнічаць у выбарах атрымаюць каля 6-7 тысяч грамадзян Беларусі. Аналагічная норма ёсць у заканадаўстве Расійскай Федэрацыі.

Нагадаем, што выбары прэзідэнта, дэпутатаў ніжняй палаты парламента, дэпутатаў мясцовых Саветаў і рэферэндум з'яўляюцца ўсеагульнымі: права абіраць і ўдзельнічаць у рэферэндуме маюць беларускія грамадзяне, якія дасягнулі 18 гадоў. Пры гэтым у выбарах, рэферэндуме не ўдзельнічаюць грамадзяне, прызнаныя судом недзеяздольнымі, а таксама асобы, якiя ўтрымлiваюцца па прыгавору суда ў месцах пазбаўлення волі. У галасаванні не прымаюць удзелу і грамадзяне, у дачыненні да якіх абрана мера ў выглядзе ўтрымання пад вартай.

Без права на водгук

Удзельнікі пасяджэння прыйшлі да аднадумства з нагоды выключэння артыкула 72 Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь, якая тычыцца адклікання дэпутатаў, як састарэлай і ня выкарыстоўвальнай на практыцы, паведаміў карэспандэнту Sputnik палітолаг Юрый Васкрасенскі.

"Гэтая норма выкарыстоўваецца як інструмент маніпулявання і ціску на палітычных апанентаў, з пункту гледжання шэрагу экспертаў у канстытуцыйным праве", - адзначыў ён.

Права на вылучэнне

Старшыня Канстытуцыйнага суда, кіраўнік камісіі па папраўкамі ў Асноўны закон Пётр Міклашэвіч, заявіў пра неабходнасць адмовы ад вылучэння кандыдатаў у дэпутаты працоўнымі калектывамі.

"Трэба вызначыцца, што гэтым правам валодаюць палітычныя партыі, і на канстытуцыйным узроўні замацаваць пэўныя прынцыпы ў выбарчым працэсе", - удакладніў ён.

Права на зварот

Па словах Юрыя Васкрасенскага, члены камісіі ўхвалілі прапанову КСДС, якая тычыцца ўвядзення і канстытуцыйнага замацавання статусу Упаўнаважанага па правах чалавека.

"Выніковы праект Канстытуцыі будзе дапоўнены артыкулам 59-1. Яе фармулёўка: кожны мае права звярнуцца да ўпаўнаважанага па правах чалавека ў Рэспубліцы Беларусь за абаронай правоў і свабод, парушаных дзяржаўнымі органамі, службовымі асобамі, у парадку, устаноўленым законам", - сказаў ён.

Удзельнікі пасяджэння таксама падтрымалі канстытуцыйнае замацаванне адзінага дня галасавання, і разглядаюць узгодненую фармулёўку такой нормы.

Праца над Асноўным законам

Нагадаем, што першае працоўнае пасяджэнні камісіі прайшло ў канцы сакавіка, на ім разглядалі прапановы ў раздзел Канстытуцыі Беларусі, які тычыцца сям'і і асобы.

Як раней паведамляў Sputnik дырэктар інфармацыйна-аналітычнага установы "Круглы стол дэмакратычных сіл" Юрый Васкрасенскі, які ўваходзіць у гэтую камісію, усяго паступіла больш за 15 тысяч прапаноў па змяненні Асноўнага закону. Усе прапановы камісія павінна абагульніць і да 1 жніўня прадставіць Аляксандру Лукашэнку.

Сёння будуць разгледжаны прапановы ў раздзел Канстытуцыі, які тычыцца выбарчай сістэмы.

Хто ўваходзіць у камісію

Згодна з указам, падпісаным Аляксандрам Лукашэнкам 16 сакавіка, у склад Канстытуцыйнай камісіі ўвайшлі 36 чалавек.

Канстытуцыйная камісія і яе склад
Кіраваць работай камісіі будзе старшыня Канстытуцыйнага суда Пётр Міклашэвіч. Яго намеснікамі будуць старшыні Палаты прадстаўнікоў і Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Уладзімір Андрэйчанка і Наталля Качанава.

У склад камісіі таксама ўвайшлі сенатары Алег Румо, Таццяна Рунец, Сяргей Сівец, дэпутаты Святлана Любецкая, Ігар Марзалюк і Валянцін Семяняка.

Выпрацоўваць прапановы па змяненні Канстытуцыі ў складзе камісіі будуць таксама прадстаўнікі органаў мясцовага самакіравання, фінансавага сектара эканомікі, навукі і адукацыі, сферы культуры і спорту.

Чытайце таксама: