ГРОДНА, 10 ліс – Sputnik, Іна Грышук. Участак польскай мяжы за кіламетр ад міжнароднага пункта пропуску "Кузніца-Брузгі" другі дзень нагадвае крэпасць, узятую ў аблогу.
Па адным боку плота – войска ўзброеных польскіх паліцэйскіх і салдат, дзясяткі ваенных машын. З іншага боку "калючкі", у Беларусі, - некалькі тысяч бяззбройных мігрантаў з жонкамі і маленькімі дзецьмі, якія хочуць прайсці ў Еўропу і чакаюць, каб ім арганізавалі гуманітарны калідор.
Чым жыў палатачны лагер нелегалаў у другі дзень яго існавання, чытайце ў рэпартажы карэспандэнта Sputnik Іны Грышук.
Заплацім за ваду любыя грошы
Раніцай другога дня насельнікі палатачнага лагера, які раскінуўся на вузкай паласе ўздоўж пабудаванага польскімі ўладамі калючага плота, сутыкнуліся з сур'ёзнай праблемай - у большасці мігрантаў скончылася вада.
"Дапамажыце нам знайсці ваду. Мы не хочам бясплатна, мы можам яе купіць, дадзім любыя грошы, але нам нельга сыходзіць з лагера. Перадайце вашым пагранічнікам нашу просьбу, няхай яны нам дапамогуць", – звярнуўся да журналістаў Sputnik адзін з мігрантаў.
Ён растлумачыў, што крыніцы вады на мяжы няма. Вада ёсць на бліжэйшай ад пагранперахода запраўцы, але калі пайсці туды, назад ў лагер можна не вярнуцца.
Побач хадзілі маленькія дзеці з пустымі пластыкавымі бутэлькамі, зазіралі ў вочы і казалі: "Water! Water!"
У стыхійным лагеры бежанцаў вельмі шмат дзяцей
© Sputnik / Инна Гришук
Мігранты тлумачылі: калі ішлі да польскай мяжы, былі ўпэўнены, што ім удасца хутка патрапіць на тэрыторыю ЕС, таму не бралі з сабой вялікіх запасаў правізіі і вады. Ежы ў многіх заставалася толькі на адну ноч.
"У мяне пяцёра дзяцей, ежы амаль не засталося, чым я буду іх карміць – я не ведаю", - распавёў адзін з мігрантаў. Такіх гісторый у лагеры – дзясяткі.
"Хочам мірна трапіць у Еўропу"
Палатачны лагер мігрантаў за суткі не павялічыўся. Ужо вечарам панядзелка патокі нелегалаў, якія зноў прыбываюць, спыніліся. Новыя групы прыязджалі, але беларускія пагранічнікі не дазвалялі ім нават блізка падыходзіць да мяжы, усіх разгортвалі.
Першая ноч, паводле слоў мігрантаў, была неспакойнай. З польскага боку даносіліся гукі гучнагаварыцеля, чуўся гул машын, уздоўж калючага дрота лятаў верталёт. Людзі прызнаваліся: заснуць у такіх умовах было немагчыма.
"Мы стаміліся і змерзлі. Уначы быў мароз, было вельмі шумна, мы хочам хутчэй сысці адсюль. Мы хочам сысці ў Германію", - распавёў адзін з мігрантаў. Побач з ім больш за дзесяць чалавек: два браты з жонкамі і дзецьмі і іх дзядзька.
Мігранты сядзелі на халоднай зямлі, збіраліся невялікімі групкамі вакол шматлікіх вогнішчаў. Кожны дзяліўся праблемамі, галоўная з іх – гэта страх, што яны могуць памерці ад голаду і холаду. Мужчыны казалі, што яны хочуць дастаць толькі ваду і малако для маленькіх дзяцей, каб малыя не галадалі.
"Мой муж і трое дзяцей згубіліся ў лесе вось тут", - распавяла жанчына гадоў сарака, паказваючы на карце кропку ў лесе недзе пад Ваўкавыскам.
Гэтая жанчына не можа знайсці сваю сям'ю: яе муж і дзеці згубіліся ў лесе
© Sputnik / Инна Гришук
"Апошні раз яны даслалі паведамленне чатыры дні таму, сказалі, што ў іх няма вады, няма ежы. Я думаю, што яны ўжо памерлі. Хто мне дапаможа знайсці іх?" - бедавала яна.
Яшчэ адзін мігрант – мужчына з Ірака па імені Бінар распавёў карэспандэнту Sputnik, чаго жадаюць бежанцы. "Каб польскія ўлады пачулі нас. Мы не хочам нічога дрэннага. Мы хочам мірна прайсці ў Еўропу, мы не хочам заставацца ў Польшчы. Мы просім Еўрасаюз дапамагчы нам", - заявіў ён.
Як гэта зрабіць, мігранты не ведаюць. Многія насельнікі палатачнага лагера падыходзілі да журналістаў і пыталіся, ці ёсць рашэнне іх праблемы і ці доўга ім давядзецца жыць у палатках на мяжы.
Да наступлення цемнаты мігранты запасіліся галінкамі для вогнішчаў і вадой
© Sputnik / Инна Гришук
Нарыхтоўка дроў і дзіцячая бялізна на "калючцы"
Днём мігрантаў паглынулі бытавыя праблемы. Цэлы дзень яны раз за разам хадзілі ў лес на нарыхтоўку дроў. Адны збіралі галінкі, іншыя – абломлівалі або абсякалі іх сякерай з дрэў. Пад вечар у кожнага вогнішча ляжала значная гара дроў.
Паліць вогнішчы трэба было на працягу ўсяго дня, гэта быў адзіны спосаб хоць неяк сагрэцца. Днём на вуліцы было +1..+2°C, ноччу - –2°C. Рэчы, якія ляжалі на вуліцы, былі пакрыты пластом інею.
Калючы дрот польскага плота часова прыстасавалі пад бытавыя патрэбы – для сушкі адзення. На ім можна было бачыць шмат рознакаляровых дзіцячых рэчаў.
Дзіцячае адзенне на калючым дроце
© Sputnik / Виктор Толочко
У параўнанні з першым днём жыцця палатачнага лагера, у аўторак тут было вельмі ціха. Пасля абеду мігранты ляглі спаць. Многія размясціліся на голай зямлі, выцягнуўшы ногі прама да калючага плота.
Сярод нелегалаў можна было бачыць шмат людзей з інваліднасцю. Увагу прыцягнуў мужчына, які адпачываў каля калючага плота, з ампутаванай да калена нагой. Ён сядзеў насупраць ланцужка польскіх салдат, здаровая нага была без чаравіка, другая – без пратэза, які стаяў збоку.
Сярод бежанцаў ёсць інваліды: хтосьці з іх перамяшчаецца на пратэзах, хтосьці - на інвалідных калясках.
© Sputnik / Инна Гришук
Ледзь не зрабілі цісканіну з-за вады
Увечары ў лагеры адбылося маленькае свята. Бліжэй да 17 гадзінаў беларускія пагранічнікі прывезлі ваду. Мігранты, даведаўшыся пра гэта, пацягнуліся туды з бярэмем пластыкавых бутэлек. Пагранічнікі імкнуліся выконваць парадак. Казалі, што найперш напаўняюць тару для жанчын і дзяцей.
У гэты час у другой частцы палатачнага лагера размаўлялі з мігрантамі беларускія сенатары і прадстаўнікі Чырвонага Крыжа. Яны прывезлі гуманітарную дапамогу на мяжу – ваду, рэчы, прадукты. Але паўстала пытанне, як размеркаваць усё гэта паміж некалькімі тысячамі чалавек і захаваць парадак.
Была прапанова выбраць сярод мігрантаў некалькі прадстаўнікоў, якія самі сумленна падзеляць гуманітарны груз. Але з гэтага нічога не выйшла. Мігранты, даведаўшыся, што ў машынах раздаюць бутэлькі з вадой, літаральна за хвіліну выстраіліся ў доўгую чаргу. Калі ваду перасталі раздаваць, ледзь не зрабілі цісканіну.
Уначы лагер мігрантаў асветлены пражэктарамі, якія ўключаюць польскія вайскоўцы
© Sputnik / Виктор Толочко
Тым часам сцямнела. У выніку прадукты і рэчы з гуманітарнага грузу вырашылі не раздаваць зусім. Іх паабяцалі прывезці ў лагер мігрантаў у сераду.
Таксама на Sputnik:
Спяць на зямлі, паляць вогнішчы - другі дзень мігрантаў на мяжы (фота)
ЕС мае намер увесці санкцыі супраць авіякампаній краін, з якіх едуць мігранты
У аэрапорце Мінска правяраюць мігрантаў на дачыненне да правапарушэнняў
Макей аб сітуацыі на мяжы: мы ўпершыню сутыкаемся з нечым падобным
Лукашэнка раскрыў, як арганізаваны транзіт мігрантаў у ЕС
"Першы дзень асады": што адбывалася ў лагеры нелегалаў каля польскай мяжы
Людзі спяць у спальніках проста на зямлі: карэспандэнт RT у лагеры бежанцаў
Што адбывалася на беларуска-польскай мяжы ў панядзелак