Чэргі – катастрофа: уезду ў ЕС з Беларусі вадзіцелі фур чакаюць па 6-7 дзён

ГРОДНА, 23 ліс – Sputnik, Іна Грышук. Праз два тыдні пасля таго, як польскі бок закрыў рух фур праз самы буйны на беларуска-польскай мяжы пункт пропуску "Кузніца-Брузгі", чэргі на ўезд у ЕС на астатніх пунктах пропуску выраслі ў два разы. На некаторых напрамках, каб трапіць у Еўропу вадзіцелям-дальнабойшчыкам даводзіцца стаяць у чарзе па 6-7 дзён.

Якая зараз абстаноўка на мяжы, даведалася журналістка Sputnik Іна Грышук, якая адправілася ў самае складанае месца - у чаргу з вялікагрузаў, якая вядзе да пункта пропуску "Прывалка-Райгардас" на беларуска-літоўскай мяжы.

"Я сваіх дома перад ад'ездам папярэдзіў, што ў бок Еўропы мяжу за сем дзён вазьму, думаю, за столькі ж назад. Каб з рэйса раней, чым праз паўмесяца не чакалі", - рэалістычна разважае дальнабойшчык Аляксандр, які раніцай 23 лістапада заняў чаргу з фур да пункта пропуску "Прывалка", хвост якой расцягнуўся на 11 кіламетраў.

Па рацыі мужчыне расказалі, што калегі вадзіцелі, якія стаяць амаль каля шлагбаўма пагранічнікаў на ўездзе ў пункт пропуску, правялі ў чарзе 5-6 дзён. Ці змогуць яны сёння заехаць за шлагбаўм - вялікае пытанне. У лепшым выпадку, гэта адбудзецца раніцай серады.

"Чарга рухаецца ноччу, днём звычайна стаім на месцы", - растлумачыў іншы кіроўца, Сяргей, яго машына стаяла ў 300 метрах ад шлагбаўма, у чарзе ён правёў пяць сутак. Трыста метраў - амаль невялікая адлегласць, але на мяжы яе часам можна праехаць толькі за 10-12 гадзін. Каб прайсці афармленне на літоўскім баку, пойдзе яшчэ не менш за суткі. Там усе працэдуры мясцовая мытня праводзіць вельмі марудна.

Дальнабойшчыкі цяжка ўздыхаюць, прадчуваючы працяглае чаканне, і ўспамінаюць добрыя часы, калі не было крызісу з мігрантамі на мяжы і пункт пропуску "Кузніца-Брузгі" працаваў у штатным рэжыме.

"Раней мы заўсёды ездзілі праз беларуска-польскую мяжу, калі "Кузніцу" закрылі, вырашылі паспрабаваць праз Літву паехаць, думалі тут у "Прывалках" хутчэй будзе, аказалася, яшчэ горш", – распавядае кіроўца Уладзімір, які па няведанні апынуўся заложнікам сітуацыі.

Многія вадзіцелі, якія раней перасякалі мяжу толькі праз Польшчу, не ведалі, што ў літоўскім напрамку чарга заўсёды ідзе марудна. Калі ж паток машын, які раней ехаў праз "Кузніцу-Брузгі", размеркаваўся па іншых пунктах пропуску, у літоўскім напрамку, стала яшчэ больш складана.

Кіроўца фуры Аляксей дадае, што яшчэ месяц таму пераехаць праз мяжу за суткі ці двое - гэта было нормай, тры дні стаяць у чарзе лічылася катастрофай.

"Аказваецца, бывае і горш, катастрофа - гэта тут сем сутак чакаць уезду ў ЕС. Мне ўжо растлумачылі, што тут чаргу моцна тармозяць літоўцы, якія афармляюць машыны вельмі павольна, а нам даводзіцца чакаць, ды яшчэ і ў такіх дзікіх умовах", - адзначае кіроўца.

Пункт пропуску "Кузніца-Брузгі" - самы буйны па прапускной здольнасці на беларуска-польскай мяжы. Калі рух праз яго закрылі, гэта адразу ж адбілася на чэргах на ўсёй мяжы Беларусі з краінамі ЕС. Пункт пропуску "Прывалка" на беларуска-літоўскай мяжы адрозніваецца яшчэ і тым, што тут няма электроннай чаргі, а на пад'ездзе да яго няма вялікай стаянкі-назапашвальніка, дзе вадзіцелі маглі б прыпаркаваць фуры ў чаканні чаргі.

Даводзіцца стаяць уздоўж дарогі і перыядычна пад'язджаць наперад. Нармальна адпачыць у такіх умовах немагчыма.

Мужчыны жартуюць і параўноўваюць сябе з мігрантамі, якія таксама тыдзень жылі каля польскай мяжы ў палатках без крыніцы вады і ежы.

"Многія ехалі на мяжу з разлікам, што перасякуць яе за два-тры дні, не бралі з сабой вялікага запасу ежы і вады. А аказалася, што трэба стаяць шэсць-сем сутак. У многіх, хто даўно прыехаў, ужо скончыліся прадукты. Купіць іх няма дзе. Тут толькі лес і дарога", – кажа дальнабойшчык Эдуард.

У вадзіцеляў тут жа нарадзілася ідэя, якая з'явілася пасля назіранняў за жыццём лагера мігрантаў у транспартна-лагістычным цэнтры "Брузгі".

"Чаму ўсе толькі пра мігрантаў клапоцяцца. Мы таксама людзі. Хай бы і сюды сталі прыязджаць аўтакрамы. Паверце, карысталіся б вялікім попытам. Выручку мы б ім нармальную тут на мяжы зрабілі. Тут жа лес вакол, ежу купіць няма дзе", – прапанавалі вадзіцелі фур.

Яны тлумачаць, што ў раёне мяжы няма магазінаў. Вадзіцелям, у якіх зусім не засталося ежы, даводзіцца адчапляць машыну ад прычэпа і ехаць у бліжэйшую краму, закупляць прадукты адразу для 5-10 чалавек. Але гэта няёмка, ды і не заўсёды бяспечна. Асобнае пытанне - гэта адсутнасць элементарных выгодаў.

"Уявіце, як гэта тыдзень жыць у маленькай будцы машыны сярод лесу, не мець магчымасці ні ў туалет схадзіць, ні ў душ, ні прадукты купіць. Вось я ўзяў дзве булкі хлеба, але іх на тыдзень не хопіць. Машыну тут разгарнуць складана. А на таксі ў горад дорага ездзіць, дык увесь заробак патраціш", – адзначыў дальнабойшчык Станіслаў.

Усе кіроўцы, без выключэння, на пытанне аб тым, ці памятаюць яны такую ​​доўгую па часе чакання чаргу, кажуць, што не. Самае працяглае чаканне было дзён на 4-5, ды і тое, калі ў літоўскіх мытных службаў былі перабоі з працай праграм. Цяпер перабояў няма, але чакаць даводзіцца даўжэй.

"Трыццаць гадоў працую ў грузаперавозках, але такое бачу ўпершыню. Гэта ўсё палітыкі. Прыбалты, палякі маюць прэтэнзіі да Беларусі, а церпяць з-за гэтага простыя вадзіцелі", – адзначыў адзін з мужчын у чарзе.

Дальнабойшчыкі перажываюць і за свае заробкі. У кагосьці фірма плаціць сутачныя за дні чакання на мяжы. Адзін вадзіцель расказаў, што ён будзе атрымліваць за кожны дзень прастою па 50 долараў. Але большасць вадзіцеляў адзначалі, што зарплата залежыць толькі ад колькасці кіламетраў, а калі машына стаіць, то заробкі таксама.

"У людзей ужо заканчваецца цярпенне. Калі б была стаянка-назапашвальнік, тут было б спакайней. Самі паглядзіце, даўжыня чаргі – 10-12 кіламетраў, у ёй амаль 500 машын. А біяпрыбіральні толькі на стаянцы за два кіламетры ад пункта пропуску. Ды і тое, адзін не працуе, а другі чысцяць вельмі рэдка. Біяпрыбіральні тут павінны стаяць праз кожныя 100-200 метраў. Што рабіць вадзіцелям? Паглядзіце, колькі па свежым снезе сцяжынак у лес натапталі. Проста ў нас іншага выхаду няма", – адзначыў дальнабойшчык Эдуард.

Апоўдні аўторка чарга вырасла да 12 кіламетраў. Кіроўцы тлумачаць: калі хуткасць афармлення не павялічыцца, яна працягне расці, што будзе да выхадных - нават страшна ўявіць.

"У панядзелак сюды не пад'язджала шмат машын. Сёння многія фуры паехалі на іншыя пункты пропуску, вырашылі, што не будуць так доўга чакаць. А новыя машыны пад'язджаюць больш актыўна. Да аўторка многія загрузіліся, аформілі ўсе дакументы і рушылі на мяжу", - адзначыў вадзіцель Станіслаў, дадаўшы, што ў лістападзе і снежні транспартныя патокі праз мяжу заўсёды павялічваюцца з-за калядных і навагодніх свят.

Па стане на 16:00 23 лістапада выезду з Беларусі ў краіны ЕС чакае больш за 3 тысячы вялікагрузаў, амаль дзве трэці з іх - у літоўскім кірунку. Узрос паток машын за кошт фур, якія раней ехалі ў Еўропу праз Польшчу, але пасля міграцыйнага крызісу і закрыцця Польшчай пункта пропуску "Кузніца-Брузгі" сталі пракладаць альтэрнатыўныя маршруты праз Прыбалтыку.

Транспартны калапс і шматкіламетровыя пробкі з фур на мяжы, якія ўзніклі на фоне міграцыйнага крызісу, выклікаюць занепакоенасць не толькі ў беларускіх, але і расійскіх транспартных кампаній. Гэта пагражае павелічэннем цэн на транспартныя паслугі. Цана павялічваецца за кошт даўжэйшага аб'язнога шляху, а таксама за кошт працяглага чакання ў чэргах на мяжы.