Сумесныя расійска-беларускія вучэнні "Саюзная рашучасць - 2022" накрыў шквал фэйкаў. Аб тым, чаму заходнія СМІ мэтанакіравана скажаюць інфармацыю, каму гэта выгадна і як будзе развівацца канфлікт, расказалі беларускія і расійскія эксперты ў мультымедыйным прэс-цэнтры Sputnik Беларусь.
"Насамрэч тут клубок пытанняў, якія сканцэнтраваны ў адной фэйкавай навіне, што Беларусь разам з Расіяй або Расія асобна нападзе абавязкова на Украіну", - адзначыў старшыня праўлення Беларускага саюза журналістаў Андрэй Крывашэеў.
Па словах спікера, з’яўленне падобнай правакацыйнай інфармацыйнай позвы справакаваў афіцыйны Кіеў з мэтай вырашэння ўласных задач.
"Лакальная задача – гэта перахапіць парадак дня ў тых, хто пратэстуе ў Кіеве з-за росту цэн, тарыфаў, змены правіл працы прыватнага бізнесу, падазрае ўкраінскую ўладу ў здрадзе і гэтак далей. Украіна пачала адпрацоўваць тэму - пошук знешняга ворага, каб адцягнуць ад сваёй унутранай, дастаткова бядотнай эканомікі", - сказаў Крывашэеў.
Таксама афіцыйны Кіеў плануе атрымаць палітычныя дывідэнды ад ЗША і іх сатэлітаў для прасоўвання пытання па ўступленні Украіны ў НАТА, якое застопарылася, лічыць эксперт. Паралельна вырашалася задача, каб на фоне ўяўнай пагрозы атрымаць ад краін альянсу ваенную дапамогу і новыя крэдыты.
"Патроны ў ЗША і Еўропе вырашылі таксама ўзяць на ўзбраенне гэтую фэйкавую тэму і напампоўваць усё новымі ўяўнымі нагодамі – пагрозамі і атакамі. У выніку – камяк фэйкаў, які сфарміраваўся вакол уяўнай пагрозы Расійскай Федэрацыі, ужо ў дзесяткі, а то і ў сотні разоў пераўзыходзіць усе тыя задачы і мэты, якія ставілі першапачаткова інтарэсанты", - адзначыў спікер.
Атрымаў долар – страціў дзесяць
У першую чаргу фэйкавыя навіны аб нападзенні выкарыстоўвалі кампаніі ваенна-прамысловага комплексу і само кіраўніцтва НАТА, якое адкрыта пазбаўляецца ад састарэлага хламу, лічыць эксперт.
"Пазбаўляецца, калі браць краіны Заходняй Еўропы, ад састарэлых відаў узбраення, скідае гэты металалом ва Украіну. Дае шалёныя крэдыты па непразрыстых працэнтных стаўках Украіне для пакупкі брытанскіх або французскіх узбраенняў", - прывёў прыклад Крывашэеў.
Як адзначыў эксперт, за кароткія тэрміны ва Украіну было накіравана ўзбраенняў больш, чым на 1 млрд долараў. Кантракты зачынены, але афіцыйны Кіеў адзначае, што партнёры далі ўзбраенне бязвыплатна. У якой колькасці – не ўдакладняецца. Магчыма, "падарункаў" атрымана на некалькі соцень тысяч долараў, што пры сённяшнім эканамічным становішчы Украіны – прыстойная сума, дадаў ён.
"Але колькі страціла Украіна? Прыводзяцца дадзеныя, што ўцёк фінансавага спекулятыўнага капіталу склаў каля 12 млрд долараў. Плюс Украіна штомесяц на фоне панікі губляе ад 3 да 5 млрд долараў. Гэта значыць страты яе як дзяржавы, страты ўкраінскага народа вылічаюцца ўжо прыкладна двума дзесяткамі мільярдаў. Але трэба разумець, што частка ўкраінскай эліты на фоне карупцыі зарабіла на пастаўках узбраення і панікі", - сказаў Крывашэеў.
Добра праплачаныя фэйкньюс
На думку кіраўніка Цэнтра беларускіх даследаванняў Інстытута Еўропы РАН Мікалая Мяжэвіча, у гісторыі Саюзнай дзяржавы не было ніводнага эпізоду расійска-беларускіх вучэнняў, якія не выклікалі б негатыўную рэакцыю ў замежных СМІ. Любое перабазіраванне вайсковых падраздзяленняў заўсёды жорстка крытыкавалася на Захадзе. Але інфармацыйнае супрацьстаянне ў перыяд манеўраў "Саюзная рашучасць - 2022" дасягнула свайго апагея.
"Пару гадоў таму рэакцыя нашых апанентаў на вучэнні была прагназуемай: заклапочанасць Літвы, пратэсты Латвіі, нязначнае рэагаванне Польшчы і практычна нулявая рэакцыя Украіны. Цяпер гэта неяк не падыходзіць з-за агульнага абвастрэння. Хаця гаворка ідзе аб ваеннай тэхніцы і людзях у форме, насамрэч уся гэтая інфармацыйная кампанія накіравана на людзей без формы – на масы", - сказаў Мяжэвіч.
Галоўная мэта заходніх СМІ – сфарміраваць вобраз ворага, упэўнены ён. І ўжо не па звыклым сцэнарыі ў асобе Расіі, а Саюзнай дзяржавы. Інфармацыйныя ўдары ў медыйным полі наносіліся па добра адпрацаваным і маштабным плане.
"У тым ліку і СМІ, якія да нядаўняга часу заяўлялі аб сваёй бязгрэшнасці, якасці, аператыўнасці працы, паказалі сябе, на жаль, проста абслуговым персаналам у вырашэнні тых ці іншых палітычных або ваенна-палітычных задач. Яркі прыклад – агенцтва Bloomberg, якое з дакладнасцю да дня заяўляла аб уварванні расійскіх войск на ўкраінскую тэрыторыю, не абвяргаючы гэтыя паведамленні", - сказаў Крывашэеў.
У сетцы нават з’яўляліся карты нібыта будучага ўварвання Расіі на Украіну. Прычым, узяты яны былі з той жа сеткі і адаптаваны з ваенных карт часоў Другой сусветнай вайны.
"Вось увесь гэты набор фэйкаў і клішэ паказаў, у першую чаргу, якасць працы заходняй журналістыкі, якія працуюць па палітычным заказе, ужываюць цэнзуру, публікуюць абсалютна фэйкавую аналітыку ад так званых ананімных крыніц і экспертаў. Усё гэта мы, на жаль, і бачым падчас гэтага канфлікту", - сказаў старшыня БСЖ.
У якасці прыкладу эксперт прывёў новыя фэйкавыя атакі пасля таго, як Міністэрствы абароны Расіі і Беларусі заявілі, што частка падраздзяленняў выканала задачы ў рамках вучэнняў і вяртаецца ў месцы пастаяннай дыслакацыі.
"Тэлевізійныя кадры вываду расійскіх войск з тэрыторыі Беларусі выкарыстоўваюць як фэйк, заяўляючы аб тым, што, наадварот, Расійская Федэрацыя ўводзіць дадатковыя войскі бліжэй да мяжы з Украінай, размяшчае дадатковыя сілы на тэрыторыі Беларусі, каб арганізаваць атаку", - сказаў Крывашэеў.
Чаму ж палітыкі і ваенныя штабы НАТА ўсё часцей і маштабней прымяняюць інструменты інфармацыйнай вайны?
"Перамагчы Мінск і Маскву ва ўзброеным ваенным канфлікце немагчыма. Застаецца пераканаць насельніцтва Расіі і Беларусі ў тым, што іх лідары паводзяць сябе няправільна, правакуюць напружанасць, вось і ідзе гэты інфармацыйны накат. Нам, вядома, трэба супрацьстаяць, працаваць пісьменна і пастаянна ў цеснай каардынацыі, як падчас вучэнняў, так і без іх", - сказаў Мяжэвіч.
Ці адвядзе НАТА свае войскі ад меж пасля вучэнняў у Беларусі?
Як бы не бударажылі медыйнае поле фэйкавыя навіны, а Расія, як і было заяўлена раней, планамерна і строга па графіку вяртае войскі ў пункты пастаяннай дыслакацыі, якія ўдзельнічалі ў манеўрах. НАТА паступіць гэтак жа?
"Тут у мяне вялікія сумненні, хто адыдзе, у якой ступені адыдзе. На сённяшні дзень, калі паслухаць міністра замежных спраў Літвы, то атрымліваецца так: Расія выводзіць войскі з манеўраў, а Літва просіць увесці максімальна буйныя кантынгенты брытанскіх, амерыканскіх і нямецкіх узброеных сіл на сваю тэрыторыю", - сказаў Мяжэвіч.
Такім чынам Літва нібыта рэагуе на магчымыя пагрозы, якія могуць быць, а могуць і не ўзнікнуць зусім.
"Калі мы на кожнае вучэнне ў Літве па ўзгадненні з кіраўніцтвам рэспублікі будзем уводзіць свае войскі на тэрыторыю Беларусі, то нам сапраўды давядзецца пакінуць іх на пастаяннай аснове. Таму што Літва круглы год праводзіць вучэнні. І пры гэтым кожны раз з нейкім здзіўленнем глядзіць на ваенную актыўнасць з боку Беларусі. Гэта значыць, нам можна, а вам нельга", - сказаў спікер.
Разам з тым, эксперт растлумачыў, што ні ЗША, ні іх сатэліты не імкнуцца ўдзельнічаць самі ва ўзброеным супрацьстаянні. Іх мэта – справакаваць канфлікт і "заграбаць жар чужымі рукамі".
>>> Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь
Чытайце таксама:
Ні адзін расійскі вайсковец не застанецца ў Беларусі пасля вучэнняў - МЗС
Знішчальнікі УС Расіі перахапілі "самалёт-парушальнік" мяжы ў Беларусі
У Крамлі пракаменціравалі адвод войск з Беларусі
Частка вучэнняў расійскай арміі завершыцца ў бліжэйшы час - Шайгу
Мінабароны ацаніла ўзаемадзеянне ваенных Беларусі і Расіі на вучэннях