Адрэзаны ад свету: як беларусы ў прыграніччы дапамагаюць украінцам

Беларускую вёску Паддабранка і ўкраінскую Дабранку падзяляе невялікі "пешаходны" пункт пропуск, адлегласць прыкладна кіламетр, а зараз яшчэ і падзеі, заложнікамі якіх сталі сотні-тысячы жыхароў прыгранічча.

Практычна ў кожнага знойдуцца сваякі па другі бок мяжы, раней часта хадзілі адзін да аднаго ў госці, насілі гасцінцы і не дзялілі сябе на беларусаў і ўкраінцаў - усе родныя людзі. Па-ранейшаму да суседніх вёсак рукой падаць, але нагоды для сустрэч зусім не радасныя.

Гарнастаеўка, Дабранка, Вярбоўка і дзесяткі іншых вёсак Чарнігаўскай вобласці зараз поўнасцю адрэзаны ад свету: прадукты не падвозяць, лекаў няма, а атрымаць хоць нейкую ўрачэбную дапамогу практычна немагчыма. Калі б не сваякі з суседніх беларускіх вёсак, гавораць украінцы, даўно "памерлі б".

Да пунктаў спрошчанага пропуску па абодва бакі кожны дзень прыходзяць людзі. Адны - з беларускай - з вялікімі клункамі, перадачамі і запасамі лекаў. Іншыя - з украінскай - чакаюць сустрэчы з роднымі, каб атрымаць хоць крыху прадуктаў на бліжэйшы час. Просяць больш хлеба, круп і садавіны дзецям, рэгулярна абнаўляюць спіс лекаў для закупкі, прымаць якія трэба пастаянна.

"Раз у тры дні ходзім. З раніцы ідзём, каля дзвюх гадзін пастаім на мяжы, абдымемся так паміж двума пунктамі пропуску, перададзім ежы і разыходзімся. Вось такія ў нас цяпер сямейныя сустрэчы", - з сумам гавораць людзі, якія сабраліся на беларускім пункце пропуску.

Ала Ганчарэнка жыве ў Гомелі, родам з Гарнастаеўкі, якая ўсяго за 2-3 кіламетры ад беларуска-ўкраінскай мяжы. У яе там мама, свякроў, брат. Усе зараз знаходзяцца ў цяжкім становішчы.

"Вёскі адрэзаныя ад свету, няма магчымасці падвозіць прадукты і ўсё астатняе. Дзякуй богу, ужо стала ціха, не страляюць", – кажа яна.

Зараз у Дабранцы зноў вярнуліся да выпечкі хлеба - хаця б па боханцы жыхарам на дзень вылучаюць. Але ўпершыню дні ваеннага канфлікту жыццё тут спынілася. Да Гарнастаеўкі ўвогуле нічога не давозяць, мясцовыя бабулі зноў успомнілі рэцэпты хатняга хлеба ў печы і імкнуцца дапамагчы вёсцы.

Але з нядаўняга часу сваякі падзеленыя не толькі мяжой, але і спрэчкамі аб тым, хто мае рацыю, хто вінаваты і якое месца ва ўсёй гэтай сітуацыі займаюць беларусы. У Паддабранкі са зваротнага боку праходзілі мітынгі, родныя людзі перастаюць адзін з адным размаўляць, сыплецца шмат узаемных папрокаў і абвінавачанняў. Ёсць і такія гісторыі.

"Многія перасварыліся, мы, дзякуй Богу, са сваімі яшчэ сябруем. А што ад нас, мірных людзей, залежыць? Мы стараемся дапамагаць, як можам", - гавораць жыхары Гомельшчыны.

Некалькі дзён таму мяжу перасякала цяжарная дзяўчына. Ідзе, трасецца і плача: ёй сказалі, што як толькі яна перасячэ беларускую мяжу, яе "калі не заб'юць, то расстраляюць". Ды і ўкраінцаў, якія зусім пераехалі на час канфлікту ў Беларусі, лічаць здраднікамі.

"Вось як накручваюць нас з усіх бакоў. А ёй нараджаць хутка, у вёсцы ў полі ж роды не прымуць. Пайшла на свой страх і рызыку. Некалькі гадзін адпойвалі яе гарбатай, супакойвалі, суткі не магла прыйсці ў сябе", - расказваюць мясцовыя жыхары.

Нехта з украінцаў ужо вырашыў пераехаць да сваякоў на Гомельшчыну, нехта адправіў дзяцей на час. Пенсіянерка Любоў з Гарнастаеўкі зрабіла сабе від на жыхарства ў Беларусі яшчэ тры гады. А зараз вось вырашыла пераехаць у Беларусь канчаткова: прадала дом, гаспадарку і паступова перавозіць рэчы. Усё жыццё ў некалькі торбах.

Самі ж родныя і блізкія з двух бакоў мяжы - украінцы і беларусы - хочуць толькі аднаго: каб усё гэта хутчэй скончылася. І не губляюць надзеі, што хутка так і будзе.

"Павінна ўсё стабілізавацца. Мы родам з Украіны, мы хочам, каб быў мір. Там не чужыя нам людзі", - сумна ўздыхаюць у Паддабранцы, развітваюся са сваякамі з Дабранкі.