Як выглядае будоўля копіі Каложы ў Гродне: сцены ўзвялі за паўгода

ГРОДНА, 21 кас – Sputnik, Іна Грышук. Як будзе выглядаць другая Каложа можна ўбачыць у Гродне – тут у мікрараёне "Вішнявец" будуецца рэпліка аднаго з самых вядомых у Беларусі храмаў XII стагоддзя, за паўгода работ будаўнікі ўзвялі сцены.

Новы храм будуецца на скрыжаванні Індурскай шашы і вуліцы Малахавіцкай, ён названы ў гонар Аляксандра Неўскага. Работы на пляцоўцы пачаліся ў пачатку года, у маі ў падмурак сцен заклалі памятную капсулу і асвяцілі будаўніцтва.

Праз паўгода можна ўбачыць, як прыкладна будзе выглядаць новы храм, які неафіцыйна называюць "другой Каложай". Будаўнікі ўжо ўзвялі сцены, пачынаюць іх вонкавае аздабленне і рыхтуюцца да прац над дахам. Сцены выкананы з чырвонай цэглы, звонку яны будуць абліцаваны матэрыяламі, якія імітуюць плінфу. Фасады ўпрыгожаць устаўкі з паліраваных каляровых валуноў і паліванай керамічнай пліткай з арнаментам у выглядзе крыжоў. Гэты дэкор – адметная асаблівасць сапраўднай Каложскай царквы.

Паводле інфармацыі распрацоўшчыкаў праекта, Каложская царква стала стылістычным прататыпам пры стварэнні праекта храма на Вішнеўцы. Па задумцы, новая святыня пакажа, як магла выглядаць Каложская царква адразу пасля яе будаўніцтва ў XII стагоддзі.

На тэрыторыі будучага Аляксандра-Неўскага храма пабудуюць таксама парафіяльны дом, капліцу, уваходную групу са званіцай і некалькі гаспадарчых будынкаў. Агульная плошча храма складзе каля 500 квадратных метраў.

Каложская царква ў Гродне была пабудавана ў канцы XII стагоддзя. Мур сцен выкананы з валуноў і плінфы (абпаленай глінянай цэглы), у іх умураваны гліняныя збаны-галаснікі, якія паляпшаюць акустыку.

У сярэдзіне і канцы XIX стагоддзя частка заходняй і ўся паўднёвая сцены разбурыліся – з’ехалі разам са схілам гары, які часткова абрушыўся. Каменную сцяну замянілі на драўляную, якая праслужыла больш за стагоддзе.

У 2018 годзе ў Каложы правялі капітальны рамонт – замянілі адну сцяну і правялі работы ўнутры храма. Пасля абнаўлення царква стала цяплейшай, а новая афарбоўка сцяны выглядае больш гарманічна на фоне старажытнага цаглянага мура.

Каложа лічыцца адным з самых старых дзеючых храмаў краіны, ахоўваецца дзяржавай як помнік архітэктуры нулявой катэгорыі. У 2004 годзе храм быў уключаны ў лік кандыдатаў на ўнясенне ў спісак сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.

У красавіку 2023 года ў Гродне пачалі рыхтаваць пакет дакументаў і праводзіць мерапрыемствы, неабходныя для ўключэння Каложскай царквы ў спісак ЮНЕСКА. У прыватнасці, рыхтуецца намінацыйнае дасье, а таксама распрацоўваецца план кіравання храмам, які павінен забяспечыць захаванасць гістарычнага помніка і яго каштоўнасцей.