Будзённа і без ажыятажу: Літва адкрыла два ПП на мяжы з Беларуссю

Карэспандэнт Sputnik Васіль Малашэнкаў пабываў на мяжы з Літвой, паглядзеў, як усё прайшло. А заадно паспрабаваў прааналізаваць, навошта літоўскія ўлады закрывалі пункты пропуску на мяжы з Беларуссю.

Літва пачала псаваць свой транзітны патэнцыял яшчэ некалькі гадоў таму, калі фактычна добраахвотна закрыла шлях многім беларускім грузам у порт Клайпеды.

Затым, у жніўні 2023-га былі закрыты аўтамабільныя пункты пропуску "Шумскас" (з боку Беларусі – "Лоша") і "Твярячус" ("Відзы"). У сакавіку 2024-га па ініцыятыве Вільнюса перасталі працаваць "Лаварышкес" ("Катлоўка") і "Райгардас" ('Прывалка").

У канцы кастрычніка гэтага года літоўскія ўлады вырашылі пайсці на радыкальныя меры. Да паўночы 30 лістапада, гэта значыць фактычна да 1 снежня, яны закрылі два астатнія пункты – "Шальчынінкай" ("Беняконі") і "Мядзінінкай" ("Каменны Лог"). Хаця ў другім нейкі рух усё ж захоўваўся.

Уехаць у Літву дазволілі асобным катэгорыям: напрыклад, дыпламатам, літоўскім грамадзянам і некаторым іншым. Цікавым было абгрунтаванне гэтага рашэння. Вільнюс зафіксаваў факты парушэння паветранай прасторы. У небе былі заўважаны метэазонды з кантрабанднымі цыгарэтамі, а значыць трэба закрыць сухапутную мяжу. Такая была логіка літоўскага боку. Яна чакала выбачэнняў за "паветраныя шарыкі".

Магчыма, ва ўрада Літвы быў свой хітры план, але ў выніку на мяжы з беларускага боку сабралася больш за тысячу фур з літоўскімі дзяржнумарамі. Перавозчыкі пачалі несці страты: кожны дзень чакання каштаваў грошай. Плюс да гэтага зноў пацярпеў імідж прыбалтыйскай рэспублікі як транзітнай краіны.

І раптам на гэтым фоне Польшча аднавіла працу двух пунктаў: ​​"Кузні Беластоцкай" і "Баброўнікаў" (з беларускага боку гэта "Брузгі" і "Бераставіца"). Раней суседзі Беларусі, якія ўваходзяць у ЕС, спаборнічалі ў тым, хто больш пунктаў закрые, а зараз трэнд памяняўся карэнным чынам.

Літоўскія ўлады вырашылі адступіцца. Пад вечар 19 лістапада яны афіцыйна апавясцілі беларускі бок, што адкрыюць мяжу ў 1:00 20 лістапада па беларускім часе.

Мяжа была закрыта 23 дні, і многім з абодвух бакоў ужо даўно хацелася яе пераехаць па розных прычынах (бізнес, паездка да родных, іншыя прычыны).

І ўсё ж позна вечарам 19 лістапада ніякага ажыятажу ля пункта пропуску "Беняконі", гэта значыць з боку Беларусі, не назіралася. За гадзіну да адкрыцця мяжы ў электроннай чарзе было толькі некалькі легкавушак і з дзясятак фур.

Так, на спецыяльнай стаянцы ў "Беняконей" сабралася вялікая колькасць фур, але літоўскія ўлады аб’явілі аб сваім рашэнні так імкліва, што многія вадзіцелі проста не паспелі прыехаць да сваіх велікагрузаў.

Відаць, гэтая транспартная пухліна будзе рассмоктвацца яшчэ не адзін дзень.

Бок, які прыбывае, аб’яўляе: "Мы прыбылі!".

Бок, які прымае, гаротна канстатуе: "Якое там? Адны страты!".

Толькі так зараз можна апісаць лагістыку на літоўскім напрамку. Хутчэй за ўсё таму і не было ажыятажу з-за адкрыцця мяжы. А раптам заўтра закрыюць ці прыдумаюць якія-небудзь абмежаванні? Гэтая думка не дае спакою зараз усім, хто перасякае мяжу з ЕС.

У такой сітуацыі можа выратаваць толькі гумар. Таму Юрый, вадзіцель першай фуры, якая ехала ў Літву, сустрэў натоўп журналістаў рэплікай: "А дзе каравай?". Калі яго спыталі, ці доўга прыйшлося чакаць, ён зноў пажартаваў, але ў той жа час сказаў праўду.

Юрый вязе ўдабрэнні з Узбекістана ў Літву на фуры з узбекскімі нумарамі. Яго кампанія панесла страты. Праз Польшчу ён ехаць не мог з-за ўзбекскіх нумароў. На Латвію дарога таксама была закрыта, бо няма "дазволу", гэта значыць дазволу на грузаперавозкі ў гэтым напрамку.

Затое Юрый змог спаўна ацаніць беларускую гасціннасць.

Аграгарадок Беняконі з-за такіх вадзіцеляў, якія прыпыніліся, толькі выйграў. Мясцовая крама спраўна адпускала тавар і атрымлівала выручку.