Сёння каля паловы з 6000 моў, на якіх размаўляюць у свеце, знаходзяцца пад пагрозай знікнення. Тым часам, згодна з вынікамі апошняга перапісу насельніцтва, 74,5% грамадзян 10-мільённай Беларусі лічаць беларускую мову роднай.
Пра стаўленне да беларускай мовы ў грамадстве на радыё Sputnik Беларусь распавёў дырэктар Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа пры Нацыянальнай акадэміі навук, кандыдат філалагічных навук Ігар Капылоў.
Па словах спецыяліста, сітуацыю з ужываннем беларускай мовы ў розных сферах жыцця сёння нельга ацэньваць адназначна.
"На сенняшні дзень назіраюцца станоўчыя тэндэнцыі выкарыстання нацыянальнай мовы. Напрыклад, стала прэстыжна выкарыстоўваць беларускую мову ў бізнэсе. Моладзь пацягнулася да мовы, пра гэта сведчыць папулярнасць курсаў, дзе заўсёды многа народу. Таксама ў міжнародным аспекце вырас прэстыж беларускай мовы. Сення адкрываюцца цэнтры беларускай культуры і мовы не толькі у блізкіх суседзяў, але і ў далекім замежжы — Германіі, Кітаі, Японіі, Пакістане", — адзначыў Капылоў.
Але ж спецыяліст адзначыў, што сёння хацелася б, каб беларуская мова выкарыстоўвалася больш шырока, паколькі яна мае даўнюю гісторыю і традыціі, гэта высокаразвітая славянская мова, якая здольная абслугоўваць усе сферы жыцця грамадства.
"З мовай трэба працаваць далікатна, нельга нікога прымушаць гаварыць толькі па-беларуску. Але ж хацелася б, каб у нас законы прымаліся на дзвюх дзяржаўных мовах, таму што пераклад з рускай мовы на беларускую не мае юрыдычнай сілы. Хацелася б, каб нацыянальная мова шырэй выкарыстоўвалася у сферы адукацыі, у першую чаргу, у вышэйшай адукацыі", — дадаў спецыяліст.
Ігар Капылоў адзначыў, што ў агульнаадукацыйнай школе беларуская мова мае сваё месца, потым абітурыенты здаюць цэнтралізаванае тэсціраванне, і на гэтым стымул вывучэння мовы, нажаль, заканчваецца ў сувязі з тым, што у ВНУ за рэдкім выключэннем асобных факультэтаў беларуская мова фактычна не вывучаецца.
Таксама дырэктар Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа выказаў свае меркаванне наконт таго, што беларуская мова найбольш блізкая да старажытнаславянскай мовы.
"Гістарычны лёс беларускай мовы вельмі складаны і тым больш цікавы. Ужо ў 6-7 стагоддзі, калі славяне рассяляліся на нашых тэрыторыях, фарміраваліся дыялектныя адрозненні. Наша мова ўнікальная па сваёй структуры, па фанетычным і лексічным складзе. І аснова, канешне, славянская", — падкрэсліў спецыяліст.
Гутарку з дырэктарам Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Ігарам Капыловым у Міжнародны дзень роднай мовы слухайце на радыё Sputnik Беларусь.