Выкладчык БДУ Максім Зайцаў ужо некалькі месяцаў навучае кітайскіх студэнтаў рускай мове ў Хэнаньскім універсітэце. Нягледзячы на сумневы — ці будзе такі культурны вопыт лёгкім, ён ужо паспеў прывыкнуць да новага света, у якім апынуўся, і падзяліўся з карэспандэнтам Sputnik уражаннямі аб рабоце з кітайскімі студэнтамі і паходах да Шааліньскага манастыра.
Як пішацца тваё імя
"Я ніколі не выкладаў у іншай краіне, а тым больш — рускую мову. Гэта дае добры вопыт, усё ж Кітай — гэта зусім іншая культура, іншая сістэма адукацыі. Тут студэнты больш дысцыплінаваныя, у іх больш павагі да выкладчыкаў — ты тут галоўны. Шмат у чым студэнты ва ўсім свеце падобныя, і тут яны таксама лянуюцца, таксама хочуць шпацыраваць, сядзяць у тэлефонах. Але затое калі ёсць заданне — выконваюць яго жалезна", — распавёў Зайцаў.
Універсітэт, у якім ён выкладае, уражвае — сярод карпусоў ёсць і старыя будынкі пачатку XX стагоддзя. Заснаваны ў 1912 годзе ў старажытным горадзе Кайфэн, ён прымае студэнтаў і выкладчыкаў з розных краін — ва ўніверсітэце вучыцца каля пяцідзесяці тысяч чалавек. Вучацца тут і студэнты з Беларусі, Расіі, Кыргызстана, Казахстана, але рускамоўных выкладчыкаў усяго пяцёра.
"Ёсць англамоўныя выкладчыкі, ёсць немцы, французы, грэкі. Універсітэт велізарны, а горад маленькі, усяго каля 1,7 мільёна насельніцтва. Па кітайскіх мерках гэта прыкладна як беларускі Полацк. У буйных гарадах белых больш, што ўжо казаць пра такія "вестэрнізаваныя" гарады, як Шанхай, Гуанчжоў, Пекін", — распавёў суразмоўца.
Рускую мову ў Кітаі вучаць многія, таму ў краіне існуе шэраг праграм абмену студэнтамі і выкладчыкамі з Беларуссю. У падзяку за новыя веды студэнты могуць напісаць імя выкладчыка на кітайскай мове па ўсім нормам каліграфіі. На гэтым камунікацыя з мясцовымі жыхарамі амаль сканчаецца. Асноўная мова зносін — кітайская, так што краіну даводзіцца вывучаць галоўным чынам у адзіночку. У выхадныя дні можна адпраўляцца на святую для кітайцаў гару Сунь, дзе размешчаны знакаміты будысцкі Шааліньскі манастыр.
"У мяне тут не вельмі прыдатны для падарожжаў расклад. Так што мае вандроўкі пакуль абмяжоўваюцца аднадзённымі паездкамі. А такіх тут амаль няма. Усё, што было, зрабіў ужо", — адзначыў Зайцаў.
"Кітай велізарны. Тут адлегласці вымяраюцца тысячамі кіламетраў. А падарожжа на хуткасных цягніках — гадзінамі і гадзінамі. Ды і не таннае гэтае задавальненне. Але кітайцы любяць падарожнічаць. Кожныя выхадныя ўсе аб'екты больш ці менш запоўненыя імі. Я быў толькі ў Шааліне. Там глядзець асабліва няма чаго — ну, для мяне. Там звычайны турыстычны цырк. Не вельмі ўражвае. Затое прыгожыя горы. Я сабе паставіў пункт і забраўся да аддаленага манастыру пешшу — гэта каля сямі кіламетраў туды-зваротна па прыступках", — распавёў суразмоўца, які адважыўся ўзлезці на гару, не скарыстаўшыся фунікулёрам, — і выканаў задачу, хоць шлях заняў дзве гадзіны.
Чалавек прывыкае
Праз некалькі месяцаў жыцця ў Кітаі многае перастае здзіўляць, але ёсць і тое, да чаго ніколі не прывыкнуць — да амаль поўнай адсутнасці кавярняў. Шукаць звыклую каву даводзіцца літаральна па ўсім горадзе, затое нішто так, як кавярні, не спрыяе таму, каб аддавацца настальгіі па Беларусі.
"Каб успомніць, што тут здавалася нязвыклым, трэба ехаць менавіта ў кавярню ў іншы канец горада, таму што многае пачало ўспрымацца як штодзённае", — распавёў Зайцаў.
Прызвычаіцца прыйшлося і да адсутнасці звыклага доступу да сеткі.
"Гэта краіна, дзе няма інтэрнэту ў нашым разуменні, дзе слова "гугліць" — набор літар. Як і "Фэйсбук", "Інстаграм" і іншае. Але гэта не значыць, што ён адсталы ў плане інфармацыйных тэхналогій. О, не. Кітай, магчыма, наперадзе планеты ўсёй. Усім звыклым для нас сэрвісаў ёсць замена. А ёсць і больш зручныя. Іх прыкладанне (WeChat, напрыклад) гэта паўнавартасная сацсетка, у якой ты можаш плаціць (там ёсць кашалёк), заказваць таксі, купляць нешта, браць ровар напракат, купляць квіткі на цягнікі і самалёты і гэтак далей. Прычым гэта нашмат зручней, чым у нас", — распавёў Зайцаў.
Прычым такімі сэрвісамі ў Кітаі нават замяняюць звыклыя банкаўскія карты. "Скануецца QR-код, уводзіцца сума — і гатова. Ва ўсіх крамах і нават у вулічных нелегальных гандляроў вісяць кардонкі з гэтым QR-кодам", — растлумачыў суразмоўца.
Ёсць для беларусаў і радасныя адкрыцці — гранатавыя дрэвы, якія растуць прама на вуліцы, або хурма на галінках. Зайцаў прызнаўся, што прырода ў краіне ўражвае. А вось мясцовыя кулінарныя прыхільнасці ўражваюць менш — на смажаную саранчу беларускі выкладчык так і не адважыўся.
